Το πραγματικό πρόβλημα είναι το ευρώ

Από Τα Νέα

Του Ρούσσου Βρανά

Η νέμεση έπληξε και το Μάαστριχτ. Την πόλη από όπου άρχισαν όλα. Ένας σύγχρονος περιηγητής, που θα αναζητούσε τη Γη της Λιτότητας, σήμερα θα την έβρισκε εύκολα, ακόμη και χωρίς χάρτη. Θα την αναγνώριζε από τα σημάδια της. Πού; Στις χώρες της ευρωζώνης.

Η Βρετανία βουλιάζει και αυτή στη λιτότητα, αλλά έχει το δικό της νόμισμα. Θα μπορούσε εύκολα να αλλάξει ρότα, αν οι αντιδράσεις των πολιτών της γίνονταν αρκετά επικίνδυνες. Οι ΗΠΑ προσπαθούν και αυτές να μιμηθούν τη Γη της Λιτότητας, αλλά τα ελλείμματά τους είναι τόσα που τους επιτρέπουν να διατηρούν μια στοιχειώδη ανάπτυξη.


Όμως, στην Ευρώπη της ευρωζώνης, οι πολιτικοί και οι κεντρικοί τραπεζίτες της διαλύουν συστηματικά τις οικονομίες της, βήμα προς βήμα, και σπρώχνουν το σύστημα ολοένα και πιο κοντά στην κατάρρευση.


Μόνο οι «έκνομες» παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχουν γλιτώσει μέχρι στιγμής το ενιαίο νόμισμα από την άμεση κατάρρευση. Σαν να αρνούνται όλοι πεισματικά να αντικρίσουν την αλήθεια: πως το πραγματικό πρόβλημα είναι το ίδιο το ευρώ.

Απορία: Πώς μπορεί ένα νόμισμα να αποτελεί πρόβλημα;

Απάντηση: Όταν δεν είναι το εθνικό νόμισμα των χωρών που το χρησιμοποιούν.

«Ό,τι και αν λένε για πολίτες που δεν πληρώνουν τους φόρους τους, για δημοσίους υπαλλήλους που αμείβονται πλουσιοπάροχα, για εργαζομένους λιγότερο ή περισσότερο οκνηρούς», είναι άσχετο με το κεντρικό πρόβλημα, λέει ο Ουίλιαμ Μίτσελ, που είναι καθηγητής των Οικονομικών στο αυστραλιανό Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ. Το πραγματικό πρόβλημα είναι πως, όταν ένα κράτος εκχωρήσει το προνόμιό του να εκδίδει χρήμα, τότε εκτίθεται σε ρίσκα που δεν του επιτρέπουν να αντιδράσει σε περιόδους κρίσεων σαν και αυτήν που ζούμε.

Το νομισματικό σύστημα του ευρώ περιείχε εν τη γενέσει του εκείνα ακριβώς τα στοιχεία που απέτρεπαν τέτοιες αντιδράσεις. Το ερώτημα λοιπόν δεν ήταν «Μήπως;», αλλά «Πότε;». Και σήμερα η ίδια ακριβώς λογική, που βύθισε το ευρώ στην κρίση, την παρατείνει στερώντας από τις χώρες που το χρησιμοποιούν την πολυπόθητη ανάπτυξη.

Ο καθηγητής Μίτσελ περιηγείται αυτές τις μέρες τη Γη της Λιτότητας. Τις προάλλες βρέθηκε στο Βέλγιο, στη Λιέγη και στο Μάαστριχτ. Και πρόσεξε πως, στα συχνά ταξίδια του εκεί, εδώ και 20 χρόνια, ποτέ άλλοτε δεν είχε παρατηρήσει τόσα πολλά «Πωλείται» και «Ενοικιάζεται» στα κτίρια των αστικών περιοχών.

Οι ντόπιοι τού λένε πως οι μικροί μαγαζάτορες βρίσκονται κολλημένοι με την πλάτη στον τοίχο. Οι περισσότεροι βάζουν λουκέτο, αφού λίγοι είναι εκείνοι που ενδιαφέρονται να αγοράσουν.

Στην κεντρική αγορά του Μάαστριχτ η ποιότητα των καταστημάτων έχει φανερά ξεπέσει και η εικόνα τους δείχνει παρακμή. Σίγουρα δεν θα αργήσουν να κατεβάσουν τις επιγραφές τους που θυμίζουν ακόμη κάτι από τις παλιές καλές μέρες. Τη θέση τους θα πάρουν άλλες.

Έτσι γίνεται πάντα. Πρώτοι έρχονται οι Αργυραμοιβοί. Και όταν πια όλα έχουν τελειώσει, απομένουν μόνο οι Ενεχυροδανειστές.