Πιο ισχυρές οι δημόσιες τράπεζες

Από Τα Νέα

Του Ρούσσου Βρανά

Όταν οι κυβερνήσεις καλούν τους φορολογουμένους να πληρώνουν από το υστέρημά τους τις πτωχευμένες ιδιωτικές τράπεζες, όταν κρατικοποιούν τις ζημιές αυτών των τραπεζών αλλά όχι και τα κέρδη τους, όταν ακόμη και οι κεντρικές τράπεζες – που δεν είναι πια δημόσιες αλλά ιδιωτικές – βάζουν χέρι στις οικονομίες του κοσμάκη, δεν υπάρχει πια κανένας λόγος για να θεωρούνται οι κρατικές τράπεζες μαύρα πρόβατα.


Οι χώρες που σήμερα έχουν ισχυρούς δημόσιους τραπεζικούς τομείς έχουν ισχυρές και σταθερές οικονομίες, παρατηρεί η συγγραφέας και αναλύτρια του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος Έλεν Μπράουν. Οι λεγόμενες BRIC – Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα – έχουν μεγάλους δημόσιους τραπεζικούς τομείς που αντιστοιχούν στο 75% του τραπεζικού συστήματος στην Ινδία, στο 70% στην Κίνα, στο 45% στη Βραζιλία και στο 60% στη Ρωσία. Οι μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου είναι κρατικές:


● οι δύο τράπεζες με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση (ICBC, China Construction Bank),

● η τράπεζα με τις περισσότερες καταθέσεις (Japan Post Bank),

● η τράπεζα με το μεγαλύτερο ενεργητικό (η εθνικοποιημένη πια Royal Bank of Scotland)

● και η μεγαλύτερη αναπτυξιακή τράπεζα (BNDES της Βραζιλίας).

Πριν από δύο χρόνια, το περιοδικό «Εκόνομιστ» παρατηρούσε πως οι ισχυρές και σταθερές κρατικές τράπεζες της Ινδίας, της Κίνας και της Βραζιλίας βοήθησαν αυτές τις χώρες να τα βγάλουν πέρα στη διεθνή τραπεζική κρίση.

Σε έκθεσή τους το 2010, με στοιχεία της περιόδου 1995-2007, οικονομολόγοι υπό τη Σβετλάνα Αντριάνοβα διαπίστωναν ότι οι χώρες με υψηλό ποσοστό κρατικής ιδιοκτησίας των τραπεζών αναπτύσσονταν ταχύτερα από άλλες χώρες με χαμηλό ποσοστό τέτοιας ιδιοκτησίας. Διαπίστωναν επίσης κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον. «Βλέπουμε πως οι πολιτικοί ίσως να προτιμούν οι τράπεζες των χωρών τους να μην ανήκουν στον δημόσιο τομέα» έγραφαν οι οικονομολόγοι στην έκθεσή τους.

«Επειδή όταν δεν υπάρχει αυστηρός έλεγχος της διοίκησης των τραπεζών προσφέρεται γόνιμο έδαφος για τον γρήγορο πλουτισμό τόσο των τραπεζιτών όσο και των πολιτικών, που αποβαίνει τελικά εις βάρος των φορολογουμένων.

Σε τέτοιες συνθήκες οι πολιτικοί προσφέρουν στις τράπεζες ένα σύστημα χαλαρού νομοθετικού πλαισίου με αντάλλαγμα χορηγίες στα κόμματά τους, πόστα στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών και θέσεις συμβούλων. Οι δραστηριότητες που εγγυώνται τόσο στους τραπεζίτες όσο και σε αυτούς τους πολιτικούς γρήγορα κέρδη είναι οι πιο κερδοσκοπικές».

Από την άλλη μεριά οι δημόσιες τράπεζες λειτουργούν με δημοκρατικό έλεγχο που δεν τους επιτρέπει να εμπλακούν στην κερδοσκοπία και που τις προσανατολίζει σε πιο ορθόδοξες δραστηριότητες, όπως είναι η χρηματοδότηση της οικονομικής ανάπτυξης.

Η διαπλοκή των ιδιωτικών τραπεζών με το πολιτικό σύστημα είναι σήμερα πια διαδεδομένη σε όλη την Ευρώπη. Οι φορολογούμενοι των πιστωτριών χωρών ζουν με την εντύπωση πως τα χρήματά τους σπαταλώνται σε δάνεια προς τις υπερχρεωμένες χώρες.

Στην πραγματικότητα όμως, αυτά τα χρήματα δεν μένουν ποτέ σε αυτές τις χώρες. Απλώς μέσω αυτών επιστρέφονται αμέσως στους τραπεζίτες των πιστωτριών χωρών διαιωνίζοντας την απάτη που έχει στηθεί στις πλάτες των φορολογουμένων.