Από το Reuters Breaking Views (via Καθημερινή)
Έχει γίνει πλέον του συρμού εκτός Γερμανίας να επικρίνονται σκληρά το Βερολίνο, η Bundesbank και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για έλλειψη ευελιξίας, για ανοησία ή και για τα δύο μαζί. Γιατί δεν καταλαβαίνουν ότι το μόνο που χρειάζεται για να τερματιστεί η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη είναι να πάρει η ΕΚΤ το όπλο της και να αρχίσει να τυπώνει χρήμα;
Την εβδομάδα που πέρασε, επισκέφτηκα τη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο και η εντύπωσή μου είναι ότι οι οργανισμοί αυτοί δεν είναι ούτε ανόητοι ούτε τελείως άκαμπτοι.
Η Γερμανία, βέβαια, εξακολουθεί να δοκιμάζει το δικό της σχέδιο, παρόλο που συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας. Και μέχρι να πάρουν Γερμανία, Bundesbank και ΕΚΤ απόφαση να εφαρμόσουν το σχέδιο Β, η Ευρωζώνη ίσως να έχει πέσει σε βαθιά ύφεση ή ακόμα και να έχει καταρρεύσει.
Η εμπιστοσύνη των επενδυτών επιδεινώθηκε τόσο απότομα, που ακόμα και η αλλαγή πρωθυπουργών στην Ισπανία και την Ιταλία δεν κατάφερε να σταματήσει την απογείωση των αποδόσεων των ομολόγων τους.
Το EFSF δείχνει και αυτό να είναι ελαττωματικό: τα σχέδια μόχλευσής του, προκειμένου να μπορέσει να στηρίξει τη Ρώμη και τη Μαδρίτη εάν παρουσιαστεί η ανάγκη, συναντούν εμπόδια.
● Ακόμη και η πολυδιαφημισμένη αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών, την οποία έχει προτείνει η Γερμανία με φανφάρες και τρομπέτες, μάλλον θα αποτύχει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των αγορών.
● Ακόμη και αν οι επενδυτές χαιρετίσουν μια δέσμευση των κρατών να τιθασεύσουν τα χρέη τους, μάλλον θα δυσαρεστηθούν από τα μέτρα λιτότητας που χρειάζονται για να πέσει ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ σε επίπεδα χαμηλότερα του 60%.
Επιπλέον δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα μπορέσει καν να αλλάξει η τωρινή συνθήκη, δεδομένου ότι απαιτείται ομόφωνη έγκρισή της όχι μόνο από τις 17 χώρες της Ευρωζώνης, αλλά και από τα 10 ακόμα κράτη που απαρτίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας.
Αυτό εξηγεί γιατί η Γερμανία και η Γαλλία αναζητούν τώρα εναλλακτικούς τρόπους για να επιτύχουν το ίδιο αποτέλεσμα – για παράδειγμα με τη σύναψη συνθήκης από ολιγομελή ομάδα χωρών.
Με όλα αυτά, η εμμονή των αξιωματούχων στη Φρανκφούρτη και στο Βερολίνο με το σχέδιο Α ενδεχομένως να τους κάνει να φαίνονται ανόητοι. Ανόητοι θα ήταν όμως μόνον εάν εμφανίζονταν σίγουροι ότι το σχέδιό τους θα πετύχει. Δεν δείχνουν όμως να είναι σίγουροι.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας ζήτησε μάλιστα, την Παρασκευή, να ενισχυθούν τα κεφάλαια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι το EFSF δεν θα μπορέσει από μόνο του να διασώσει μεγάλες χώρες της Ευρωζώνης.
Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουν να πιστεύουν ότι τα μέτρα που προβλέπει το σχέδιο Α είναι ακόμα απαραίτητα, ή τουλάχιστον επιθυμητά, ακόμη και αν αποδειχθούν ανεπαρκή να αντιμετωπίσουν από μόνα τους την κρίση. Είναι, για παράδειγμα, πολύ σημαντικό να συνεχιστούν οι πιέσεις προς τις νέες κυβερνήσεις σε Ιταλία και Ισπανία να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους και να απελευθερώσουν το οικονομικό δυναμικό των χωρών τους.
Επιπλέον η προώθηση ενός εναλλακτικού σχεδίου Β είναι προβληματική, εάν αναλογιστεί κανείς ότι απαγορεύεται ρητά να χρηματοδοτεί η ΕΚΤ απευθείας εθνικές κυβερνήσεις.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει τρόπος να σωθεί το ευρώ εάν αποτύχει το σχέδιο Α. Υπάρχουν, εξάλλου, διάφορα τεχνάσματα για να παρακαμφθεί η απαγόρευση της απευθείας χρηματοδότησης. Ένα από αυτά είναι να δανείσει η ΕΚΤ χρήματα στο EFSF, οπλίζοντας το Ταμείο μέχρι τα δόντια.
Το πρόβλημα είναι ότι και οι δύο αυτές μανούβρες θα ήταν εξαιρετικά αμφιλεγόμενες και πιθανόν να προκαλούσαν δικαστική διαμάχη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η ΕΚΤ δεν θα εξέταζε ποτέ ασυνήθιστα μέτρα εάν αυτά αποτελούσαν τον μοναδικό τρόπο για να αποφευχθεί η διάσπαση της Ευρωζώνης. Αλλά δεν θα το έκανε χωρίς πολιτική κάλυψη. Η κάλυψη αυτή φαίνεται να δρομολογείται.
Στο μεταξύ, η ΕΚΤ θα μοιράζει παυσίπονα. Αν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα πάνε καλά, θα αποτρέψουν την κατάρρευση μέχρι η Γερμανία να βρει χρόνο να εφαρμόσει το σχέδιο Α και να διαπιστώσει ότι ούτε αυτό δεν πετυχαίνει. Αλλά ακόμα και στο καλύτερο σενάριο, η λύση αυτή δεν θα είναι αρκετή για να αποτρέψει μια άσχημη ύφεση.
Παράλληλα υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αλυσιδωτού πανικού, τον οποίο ούτε το σχέδιο Β δεν θα μπορέσει να ελέγξει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου