Από την Καθημερινή
Της Ζέζας Ζήκου
Το τραπεζικό κραχ στην Ισπανία έχει ξεκινήσει, παρασύροντας στην καταστροφή όχι μόνο την ίδια τη χώρα, αλλά οι διαλυτικές συνέπειες απειλούν το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης. Ανάχωμα, πλέον, αποτελεί μόνο ένα «τραπεζικό» Μνημόνιο που ετοιμάζουν οι Βρυξέλλες για τη διάσωση των ισπανικών τραπεζών από τον προσωρινό μηχανισμό σταθερότητας (EFSF).
Ομολογουμένως το τραπεζικό κραχ ήταν αναπόφευκτο από τη στιγμή που το Πεκίνο αρνήθηκε πέρυσι την άνοιξη στις διαπραγματεύσεις με τον τότε σοσιαλιστική πρωθυπουργό Χοσέ Λουίς Θαπατέρο να επενδύσει 9 δισ. ευρώ στον τραπεζικό τομέα της Ισπανίας.
Όντως, το Πεκίνο έχει άλλους κώδικες. Με λεκτικές φανφάρες τότε είχε σπεύσει να ανακοινώσει η Μαδρίτη ότι το Πεκίνο θα εξακολουθήσει να αγοράζει ισπανικά ομόλογα, αλλά και πως ενδέχεται να συμμετάσχει στην αναδιάρθρωση των προβληματικών τραπεζικών ταμιευτηρίων της Ισπανίας, των γνωστών ως cajas.
Βεβαίως, από τότε είχε διαφανεί ότι οι cajas θεωρούνται «μεγάλο επενδυτικό ναρκοπέδιο» και το Πεκίνο ξέρει καλύτερα από τη Δύση το ασφαλές παιχνίδι των επενδύσεων.
Οι cajas – τράπεζες τύπου στεγαστικών ταμιευτηρίων και διάσπαρτες ανά την επικράτεια – ελέγχονταν από διοικητικούς ή εκκλησιαστικούς παράγοντες των περιφερειών στην Ισπανία και δεν ήταν εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Οι cajas είχαν χορηγήσει το ήμισυ των στεγαστικών δανείων στην αγορά ακινήτων της Ισπανίας, η κατάρρευση της οποίας αποτέλεσε την απαρχή της οικονομικής κρίσης στη χώρα.
Η πρώην κυβέρνηση Θαπατέρο είχε προχωρήσει σε ριζική αναδιάρθρωση της λειτουργίας τους και από τις 45 cajas είχαν απομείνει μόνον 15, μέσω συγχωνεύσεων. Δύο cajas, οι Caja Castilla και La Mancha Caja Sur, περιήλθαν στον έλεγχο του κράτους. Η Bankia που κατέρρευσε αποτελεί τη συγχώνευση επτά cajas. Ηταν ήδη πολύ αργά, καθώς είχε μολυνθεί ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα.
Παράλληλα, θα έπρεπε οι cajas να έχουν μετατραπεί σε εμπορικές τράπεζες, με τις σχετικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις να έχουν ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο. Με βάση τα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών, η συμμετοχή του FROB στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών δεν θα ξεπεράσει χρονικά την πενταετία, με σταδιακή διάθεση των μετοχών τους στο χρηματιστήριο.
Από τότε, πάντως, ο τιμηθείς με Νομπέλ Οικονομίας Κρίστοφερ Πισσαρίδης είχε προειδοποιήσει ότι η Ε.Ε. δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να διασώσει την Ισπανία αν «καταρρεύσει» και πως αυτό θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του ευρώ.
Σύμφωνα με τον νομπελίστα Κύπριο οικονομολόγο, μια κατάρρευση «όπως εκείνη της Ελλάδας» θα ήταν «πολύ σοβαρό πρόβλημα», καθώς «τα χρήματα που θα χρειάζονταν για τη διάσωση της Ισπανίας θα ήταν τόσο πολλά που αμφιβάλλω αν τα ισχυρότερα κράτη, ιδίως η Γερμανία, είτε θα μπορούσαν είτε θα ήταν πρόθυμα να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα κεφάλαια».
Ο κ. Πισσαρίδης εξέφρασε, μάλιστα, τότε την εκτίμηση ότι θα πρέπει να αναζητηθούν πιο δραστικές λύσεις, όπως η προσωρινή επιστροφή της Ισπανίας στην πεσέτα.
Η αποτυχία της προσπάθειας αναδιάρθρωσης των ισπανικών περιφερειακών τραπεζών cajas, οι οποίες αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα από την έκθεσή τους στον κατασκευαστικό κλάδο και στον κλάδο των ακινήτων, είχε ήδη «προαναγγελθεί»...
Από τότε η Ισπανία προσπάθησε να υψώσει τείχη, αλλά οι κερδοσκόποι είχαν ήδη χτίσει τεράστιες θέσεις σε credit-default swaps (CDS) – δηλαδή στα ασφάλιστρα κινδύνου χρεοκοπίας – στα κρατικά της ομόλογα και στο χρέος των ισπανικών τραπεζών.
Σύμφωνα με υπολογισμούς της αμερικανικής πανίσχυρης τράπεζας JPMorgan, στη αγορά των CDS ήδη παίζεται η πιθανότητα της χρεοκοπίας της Ισπανίας κατά 15% ανά έτος, εντός των πέντε επόμενων ετών από πέρυσι. Οι κερδοσκόποι ποντάρουν στη δημιουργία πραγματικού πανικού από ένα εξελισσόμενο κραχ στα κρατικά και τραπεζικά ομόλογα του ευρωπαϊκού Νότου.
Την πολυσυζητημένη πρόταση για μια μελλοντική ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πρόταση προτείνει τη στενότερη συνεργασία μεταξύ των χωρών προκειμένου να μην επαναληφθεί το χάος που προκάλεσε η κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008.
«Η σημερινή πρόταση αποτελεί ουσιαστικό βήμα στην πορεία προς την Τραπεζική Ένωση στην Ε.Ε. και θα καταστήσει πλέον υπεύθυνο τον τραπεζικό τομέα. Αυτό θα συμβάλει στη σταθερότητα και εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. στο μέλλον, καθώς προσπαθούμε να ενισχύσουμε και να ενοποιήσουμε περισσότερο τις αλληλεξαρτώμενες οικονομίες μας» αναφέρει ο Μπαρόζο σε ανακοίνωσή του. Αλλά είναι για την Ισπανία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου