Κεντροαριστερή «πολυκατοικία»

Από Το Ποντίκι 10.5.2012 (απ' όπου και το σκίτσο του Πάνου)

Το εκλογικό αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής ήταν το πιο εντυπωσιακό από το 1981 και μετά. Υπό όρους, ίσως αναδειχθεί στο πλέον καθοριστικό για την πορεία της χώρας, η οποία, εν μέσω της θυελλώδους και γενικευμέ­νης κρίσης, αναζητεί αγωνιωδώς μια νέα πρόταση εξουσίας την ώρα που το παλιό σύστημα διακυ­βέρνησης απαξιώνεται και καταρρέει υπό το βά­ρος των ταπεινωτικών δανειακών συμβάσεων και των δολοφονικών για την κοινωνία και την οικονο­μία μνημονίων τους.

Το νέο τοπίο συγκροτούν η κατακρήμνιση της Ν.Δ., ο θρίαμβος του ΣΥΡΙΖΑ που πέρασε δεύτε­ρος, η συντριβή του ΠΑΣΟΚ, η στασιμότητα του ΚΚΕ, η νίκη των Ανεξάρτητων Ελλήνων και της νε­οναζιστικής Χρυσής Αυγής (6,97%) στα δεξιά του φάσματος και της ΔΗΜΑΡ στα (κεντρο)αριστερά και η αποτυχία των κομμάτων της Ντόρας Μπακογιάννη, του Γιώργου Καρατζαφέρη, του Στέφανου Μάνου και των Οικολόγων Πράσινων.

Αυτό το κοινοβουλευτικό σκηνικό, μετά τις διε­ρευνητικές εντολές που έλαβαν ο Αντώνης Σαμαράς και ο Αλέξης Τσίπρας, δεν έχει επιτρέψει τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, καθώς:

♦ Το ΚΚΕ έχει αποκλείσει τη συμμετοχή του.

♦ Τη Χρυσή Αυγή δεν τη θέλει κανείς - αυτό μας έλειπε κιόλας...

♦ Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες δεν συζήτησαν καν με τον Σαμαρά.

Η ΔΗΜΑΡ απέκλεισε κάθε κυβερνητικό σχήμα χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ.

Συνεπώς ούτε τα «οικουμενικά» σχήματα που πρότειναν ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. ούτε η «κυβέρνηση της Αριστεράς» που επιδιώκει ο Αλέξης Τσίπρας φαί­νεται ότι μπορούν να ευδοκιμήσουν.

Προβάδισμα ΣΥΡΙΖΑ

Βάσει των παραπάνω, το πιθανότε­ρο σενάριο είναι η προσφυγή σε νέες εκλογές. Όμως, ανεξάρτητα από την κατάληξη της τρέχουσας διαδικασίας, η κατακερματισμένη Κεντροαριστερά έχει ήδη μπει σε φάση αναδιάταξης, χωρίς να είναι ορατό πότε και πώς θα ανασυνταχθεί.

Στη διαδικασία αυτή το προβάδισμα ανήκει πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ, κύριο αποδέ­κτη των διαρροών του ΠΑΣΟΚ. Το εκλογι­κό του ρεύμα δύσκολα μπορεί να ανακοπεί, πόσω μάλλον να αναστραφεί. Αν στις επόμενες εκλογές παγιωθεί η θέση του ΣΥΡΙΖΑ στα σημερι­νά υψηλά ποσοστά και το ΠΑ­ΣΟΚ επιβεβαιώσει την άτακτη υποχώρησή του, τότε το προβά­δισμα αυτό κατοχυρώνεται και η κεντροαριστερή ανασύνταξη «ανατίθεται»... επισήμως στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ήδη ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος νίκησε με το αίτημα για συγκρότηση «κυβέρνησης της Αριστε­ράς», αξιοποίησε τη διερευνητική εντολή που πα­ρέλαβε από τον Κάρολο Παπούλια, εκτός των άλ­λων, επιχειρώντας τη διεύρυνση των συμμαχιών του στον ευρύτερο πολιτικό περίγυρό του, ώστε να ενισχύσει την καταγραφείσα δυναμική του. Έτσι

♦ έλαβε τη στήριξη του Φώτη Κουβέλη για συ­γκρότηση κυβέρνησης του αριστερού - προοδευτικού χώρου,

♦ κέρδισε τη διάθεση της Κοινωνικής Συμφωνίας (Κατσέλη - Καστανίδης) για συνεργασία,

♦ βρίσκεται σε διάλογο με τους Οικολόγους Πρά­σινους, με τους οποίους υπάρχουν εκκρεμή ζητή­ματα προς διευκρίνιση,

♦ με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ η συζήτηση βρίσκεται σε πο­λύ αρχικό στάδιο χωρίς συμφωνία σε βασικά ζη­τήματα.

Παράλληλα, όμως, επιτιθέμενος ευθέως στους Βενιζέλο και Σαμαρά και καλώντας τους να αποσύρουν τις υπογραφές τους προς την τρόικα, προ­κάλεσε την εξ ίσου σκληρή αντίδραση του Σαμα­ρά, με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί την Τρίτη προεκλογική πόλωση με τον Σαμαρά στον έναν πόλο, τον Τσίπρα στον άλλο και τον Βενιζέλο στη μέση. 

Ο Τσίπρας επιδιώκει στις εκλογές να ζητήσει ψήφο ως το αντίπαλο δέος του Σαμαρά. Διεκδικώντας δηλαδή την εκλογική (και πολιτική) ηγεμονία όχι μόνο στην Αριστερά, αλλά και στην Κεντροαριστερά.

Σύγκλιση Βενιζέλου

Είναι προφανές ότι ο Τσίπρας επιχειρεί να αξι­οποιήσει τώρα την ιδιαίτερα δεινή θέση του ΠΑΣΟΚ. Επί της ουσίας παίζει ένα μεγάλο στοίχημα θέτοντας από θέση εκλογικής ισχύος στον Ευάγ­γελο Βενιζέλο ένα σκληρό δίλημμα: να επιλέξει πολιτικό στρατό­πεδο – με την ευρεία έννοια.

Οι τραγικές εκλογικές επιδόσεις του ΠΑΣΟΚ λό­γω της ταύτισης με τα μνημόνια και την τρόικα τα προηγούμενα χρόνια δεν αφή­νουν πολλά περιθώρια. Η επιβίωσή του συναρτάται με τη διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας με τους – τέως – ψηφοφόρους του ή, έστω, ένα σοβαρό τμήμα τους, αλλά και με μια σαφή πολιτική στροφή προς την κοινωνία.

Η μέχρι στιγμής στάση του Βε­νιζέλου δείχνει ότι διεκδικεί έναν εξισορροπητικό ρόλο μεταξύ των δανειακών δεσμεύσεων και της επαναδιαπραγμάτευσης κά­ποιων όρων του μνη­μονίου, με παράλληλη διατήρηση του προφίλ του κεντρικού πολιτικού παίκτη, αλλά και του εγγυητή της «παραμονής στο ευρώ». Ώστε να υπερβεί τη διαγραφόμενη πόλωση μεταξύ των δύο αντιπάλων του.

Πάντως η τήρηση των ισορροπιών εκ μέρους του είναι δύσκολη σε συνθήκες οικονομικής, κοι­νωνικής και πολιτικής κατάρρευσης, που έχει διο­γκώσει το ρεύμα οργής και απόγνωσης, το οποίο πλέον εκφράζεται και εκλογικά με ιδιαίτερο δυναμισμό.