Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2010

Μια θάλασσα πετρέλαιο


Το παρακάτω κείμενο προέρχεται από Το Ποντίκι και είναι το σημαντικότερο δημοσίευμα της εβδομάδας. Όχι μόνο εξ αιτίας της είδησης για ανακάλυψη μεγάλου και εκμεταλλεύσιμου πετρελαϊκού κοιτάσματος πετρελαίου νοτίως του Καστελόριζου, αλλά κυρίως επειδή η εφημερίδα συνοδεύει την είδηση με μια πλήρη ανάλυση των συνεπειών που θα έχει για τη χώρα αυτή η εξέλιξη.
Είναι σπάνιο στα ελληνικά ΜΜΕ να βρεις νηφάλια, ακριβή και εμπεριστατωμένη ανάλυση ταυτόχρονα με την παρουσίαση μιας μεγάλης είδησης. Όμως οι «ποντικαράδες»... το έχουν. Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο, όπως δημοσιεύεται στη σελίδα 3 της εφημερίδας:

Η Ελλάδα είναι ο «αδύναμος κρίκος» της ευρωζώνης, όπως παραδέχτηκε στο διάγγελμά του την περασμένη εβδομάδα και ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Αυτή δυστυχώς είναι η αλήθεια, αλλά δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι ο Γιώργος Παπανδρέου έβλεπε μόνο την οικονομία όταν διατύπωνε αυτή την απλή αλήθεια. Μάλλον είχε κατά νου μια μεγαλύτερη εικόνα – αυτή που θα δούμε αμέσως τώρα.

Ο πρωθυπουργός και τα μέλη του ΚΥΣΕΑ, στα μέσα του περασμένου μήνα, πληροφορήθηκαν από αρμόδιες ελληνικές υπηρεσίες ότι στην περιοχή νότια του Καστελόριζου έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη μεγάλων και εκμεταλλεύσιμων πετρελαϊκών κοιτασμάτων. Η «ευχάριστη» είδηση, ωστόσο, προκάλεσε προβληματισμό και ανησυχία, παρά ενθουσιασμό και ικανοποίηση. Η φράση «αυτό μας έλειπε τώρα» συνοψίζει την ατμόσφαιρα που δημιούργησε η πληροφορία στον πρωθυπουργό και τους συμμετέχοντες στο ΚΥΣΕΑ. Και όχι άδικα...

Η παράμετρος «μεγάλα και εκμεταλλεύσιμα πετρελαϊκά αποθέματα» εμφανίζεται σε μια στιγμή που οι πιστωτές μας, συντονισμένοι από κάποιο αόρατο σινιάλο (των... «αγορών») ζητούν όλοι μαζί πίσω τα λεφτά τους εκβιάζοντας την κυβέρνηση με τη δυνατότητά τους να τινάξουν την οικονομία μας στον αέρα.

* Από τη μια, οι «εταίροι» (Γερμανοί) καταρτίζουν τον προϋπολογισμό μας.

* Από την άλλη, οι Αμερικάνοι μάς σέρνουν πίσω από το άρμα των συμφερόντων τους και προς το απολύτως ελεγχόμενο απ’ αυτούς Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

* Την ίδια ώρα, οι Τούρκοι... γαργαλάνε την υφαλοκρηπίδα μας.

Μέσα σε όλα αυτά το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε η κυβέρνηση να συμβεί στην ελληνική επικράτεια ήταν να βρεθεί πετρέλαιο. Ε, λοιπόν, δυστυχώς... βρέθηκε! Και μάλιστα σε ένα από τα πιο ακατάλληλα, από πολιτικής σκοπιάς, σημεία...


Πολλές... συμπτώσεις
Το μεγάλο και εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα βρίσκεται σε ένα από τα δύσκολα σημεία της ανατολικής Μεσογείου. Δηλαδή εκεί όπου, αν δεν υπήρχε το Καστελόριζο ως τμήμα της ελληνικής επικράτειας, θα συνόρευε η τούρκικη με την κυπριακή Ζώνη Οικονομικής Εκμετάλλευσης (ΖΟΕ). Όμως το Καστελόριζο υπάρχει ως τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Κι αυτό σημαίνει ότι το πετρέλαιο βρίσκεται και εντός της ελληνικής ΖΟΕ. Αρκεί η Ελλάδα να είναι σε θέση να την κατοχυρώσει...

Η πληροφορία περί ύπαρξης εκμεταλλεύσιμων πετρελαϊκών αποθεμάτων, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έφτασε στην Αθήνα από «μεγάλη δύναμη». Η βεβαιότητα της χώρας αυτής στοιχειοθετείται από επισταμένη μελέτη δορυφορικών λήψεων της περιοχής και ενδελεχή επιστημονική ανάλυση των δεδομένων. Η κυβέρνηση έκτοτε επιχειρεί να αναλύσει και να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει τα νέα διπλωματικά δεδομένα, τα οποία θα προκύψουν στην πιθανότατη περίπτωση που η πληροφορία αποδειχτεί ακριβής.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πληροφορία για ύπαρξη εκμεταλλεύσιμων πετρελαϊκών αποθεμάτων συνέπεσε:

* Με την οριστικοποίηση των λεπτομερειών για την επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Μόσχα (αναλυτικό ρεπορτάζ για τα υπόλοιπα θέματα της ελληνορωσικής ατζέντας στη σελίδα 49), όπου το ζήτημα της ενεργειακής (και όχι μόνο) συνεργασίας εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτό, τουλάχιστον για τους Ρώσους.

* Με την κλιμάκωση της πίεσης των Ευρωπαίων για περιοριστική οικονομική πολιτική και τις απειλές για ενδεχόμενη αποπομπή της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ.

* Με τις κομψές, αλλά σταθερές κινήσεις της Ουάσιγκτον για ρυμούλκηση της ελληνική οικονομίας από το «αμερικανοκρατούμενο» Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

* Με τις φήμες περί της προσπάθειας της ελληνικής κυβέρνησης να εξασφαλίσει πακέτα δανεισμού από την Κίνα.

Και μια ακόμη σύμπτωση: Ο πρωθυπουργός απάντησε στην επιστολή Ερντογάν και συμφώνησε για συνομιλίες, ώστε να οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα των δύο χωρών λίγες μέρες αφού είχε έρθει σε γνώση του η πληροφορία περί ύπαρξης κοιτασμάτων στη θαλάσσια Ζώνη Οικονομικής Εκμετάλλευσης νότια του Καστελόριζου.

Στο πλαίσιο αυτό αποκτά μια άλλη διάσταση η διατύπωση του Γ. Παπανδρέου στην επιστολή του προς τον Ερντογάν. Ο πρωθυπουργός της χώρας, σύμφωνα με την επίσημη εκτεταμένη περίληψη της επιστολής του, τονίζει ότι ενέργειες όπως το casus belli, οι υπερπτήσεις και οι ερευνητικές δραστηριότητες στην υφαλοκρηπίδα, που δεν έχει ακόμη οριοθετηθεί σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες του Δικαίου της Θάλασσας, «δεν βοηθούν καθόλου τη βελτίωση των σχέσεών μας».


Ζητείται απάντηση

Σύμφωνα με πολιτικούς παράγοντες των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας, η κυβέρνηση αξιολογεί ως εξαιρετικά επικίνδυνη την κατάσταση που διαμορφώνεται στην περιοχή του Καστελόριζου λόγω της εντατικής και συντονισμένης προσπάθειας της Τουρκίας να θέσει υπό αμφισβήτηση την ελληνική Ζώνη Οικονομικής Εκμετάλλευσης στην περιοχή.

Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι τον Νοέμβριο του 2008 η Τουρκία διεξήγαγε έρευνες στην περιοχή ανοικτά του Καστελόριζου με το νορβηγικό πλωτό ερευνητικό σκάφος Malene Ostervold.

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι μέσα στο καλοκαίρι του 2009 η Τουρκία ανακοίνωσε πως προγραμματίζει να πραγματοποιήσει νέες έρευνες στην ίδια περιοχή.

Παρεμπιπτόντως στο βάσιμο ερώτημα τι θα πράξει η Αθήνα, αν η Άγκυρα προχωρήσει σε έρευνες εντός της ελληνικής Ζώνης Οικονομικής Εκμετάλλευσης, η κυβέρνηση δεν έχει απάντηση ούτε κάποιο επεξεργασμένο σχέδιο αντίδρασης. Το παράξενο θα ’ταν να είχε, εδώ που τα λέμε, αλλά ας μην το πάμε πολύ μακριά για την ώρα...


Κύπρος και Αίγυπτος

Το παιχνίδι με τις Ζώνες Αποκλειστικής Οικονομικής Εκμετάλλευσης στην Ανατολική Μεσόγειο έχει αρχίσει έντονα εδώ και μια εξαετία. Με βάση όσα ορίζει το Διεθνές Δίκαιο, η Λευκωσία (Τάσσος Παπαδόπουλος) προχώρησε όχι μόνο σε συμφωνία με την Αίγυπτο προκειμένου να «μοιράσει» την τεράστια θαλάσσια περιοχή μεταξύ τους, αλλά και στη σύναψη συμφωνιών με αμερικάνικους πετρελαϊκούς κολοσσούς για έρευνες και εκμετάλλευση εντός της κυπριακής Ζώνης, νότια του νησιού.

Η αντίδραση της Άγκυρας υπήρξε έντονη και άμεση. Κατ’ αρχάς επιχείρησε να υπονομεύσει τη συμφωνία μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου σημειώνοντας ότι στην κυπριακή Ζώνη Αποκλειστικής Εκμετάλλευσης έχει δικαιώματα και το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος του Βορρά. Το ίδιο υποστηρίζει η Άγκυρα και για τη θαλάσσια ζώνη βόρεια της Κύπρου. Προφανής στόχος της Τουρκίας είναι να επιβάλει την άποψή της, σύμφωνα με την οποία το Καστελόριζο – λόγω ειδικών συνθηκών – δεν έχει υφαλοκρηπίδα...


Φόβοι για επεισόδιο με την Άγκυρα

Τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά και ειδικότερα η ύπαρξη κερδοφόρων (για τις εταιρείες) πετρελαϊκών κοιτασμάτων σε μια «αδιευκρίνιστη» περιοχή μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου; Σύμφωνα με την εκτίμηση αρμόδιου κυβερνητικού παράγοντα, μια τέτοια παράμετρος οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε «επεισόδιο» με την Τουρκία, προκειμένου στη συνέχεια να διευκρινιστούν οι ασάφειες περί κυριαρχίας.

Κατά μια παραλλαγή αυτής της άποψης, η ενδεχόμενη πίεση για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων, με την εμπλοκή μάλιστα αμερικάνικων πετρελαϊκών εταιρειών, μπορεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής των εξελίξεων στις ελληνοτουρκικές συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας που προωθούν Παπανδρέου και Ερντογάν.

Συμπέρασμα; Σε κάθε περίπτωση, σύντροφοι, η υφαλοκρηπίδα μας δεν θα μείνει ανέγγιχτη... 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου