Έτοιμη για ντου η Μόσχα

Από Το Ποντίκι 10.11.2011

Εμείς σας τα έχουμε πει εδώ και πέντε μήνες! Τότε, μέσα στη θύελλα του μεσοπρόθεσμου και των σκληρών μέτρων που έφερνε μαζί του, δεν μπορούσε κανείς να προβλέψει πως οι εξελίξεις θα «έτρεχαν» τόσο γρήγορα. Περιμέναμε αυτήν την περίοδο την πρώτη πράξη του δράματος, αλλά όχι τόσο νωρίς και την έναρξη της δεύτερης πράξης... Χωρίς το απαραίτητο (για θεατές και... ηθοποιούς) διάλειμμα.

Εάν ο προσεκτικός αναγνώστης του «Π» ανατρέξει στο φύλλο της 23ης Ιουνίου ή στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας και στο άρθρο «Πού θα κάτσει η μπίλια;», θα βρει όλα όσα γίνονται σήμερα όσον αφορά στον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη.


Πριν από πέντε μήνες, λοιπόν, μεταφέραμε εκτιμήσεις (που αποδεικνύεται πως δεν ήταν απλώς εκτιμήσεις) στελεχών της αγοράς, που μίλησαν αποκλειστικά στο «Π» και τότε έλεγαν χαρακτηριστικά: «Υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η Σόφια να αλλάξει ρότα και (...) να περάσει και πάλι στο "στρατόπεδο" των ένθερμων υποστηρικτών των (σ.σ.: ρωσικού ενδιαφέροντος) projects».

Οι ίδιοι κύκλοι συνέδεαν τότε τη μεταστροφή της βουλγαρικής ηγεσίας με τις αλλαγές που ενδεχομένως να έφερναν οι προεδρικές και δημοτικές εκλογές στη γειτονική χώρα. Μπορεί αυτές οι τελευταίες αλλαγές να μην ανέτρεψαν τους συσχετισμούς, αλλά οδήγησαν σε σαφέστατη μεταστροφή της Σόφιας, τουλάχιστον στο θέμα του Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη.

Όπως έγινε γνωστό την προηγούμενη εβδομάδα, το αρμόδιο βουλγαρικό υπουργείο έδωσε (για πρώτη φορά, έχει σημασία) την οριστική έγκριση για την τροποποιημένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που είχε καταθέσει η (υπό ρωσικό έλεγχο) διοίκηση της διεθνούς κοινοπραξίας Trans Balkan Pipeline (TBP).

Στην ουσία οι Βούλγαροι αφαίρεσαν και το τελευταίο εμπόδιο που έβαζαν από την πλευρά τους για τον αγωγό... Μάλιστα, η εξέλιξη αυτή χαιρετίστηκε με θέρμη από το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, καθώς πλέον ξεκινά η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης με τους τοπικούς φορείς των περιοχών απ’ όπου θα περάσει ο πετρελαιαγωγός, ώστε να ολοκληρωθεί κι αυτό το σκέλος του σχεδίου και στη συνέχεια να γίνουν οι διαγωνισμοί για την ανάδειξη των κατασκευαστών και των προμηθευτών του έργου.

Η χαρά, όμως, μένει μισή... Τουλάχιστον έως ότου υπάρξει λύση στην πολιτική κρίση που σημειώνεται στην Ελλάδα, ούτως ώστε να υπάρξουν εκείνοι οι κυβερνητικοί παράγοντες που θα «τρέξουν» τις εκκρεμότητες από τη δική μας πλευρά...

Αυτό σημαίνει πως μπορεί να απομακρύνθηκαν τα «βουλγαρικά οδοφράγματα», αλλά η διαδρομή του πετρελαιαγωγού δεν «καθάρισε» απ’ όλα τα εμπόδια.


Μεγάλο «παιχνίδι»

Υπενθυμίζουμε όσα αναφέραμε στο ρεπορτάζ του προηγούμενου Ιουνίου:

«Σε κάθε περίπτωση, το ερχόμενο φθινόπωρο αναμένεται να είναι γεμάτο από γεγονότα, που θα είναι καθοριστικά για τη μελλοντική σκακιέρα των αγωγών στην περιοχή μας. Και οι οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα δεν είναι άσχετες με όλα αυτά που γίνονται στο παρασκήνιο. Τουλάχιστον αυτό πιστεύουν τα ρωσικά επιτελεία...».

Από τότε, πέντε μήνες πριν, άνθρωποι που έχουν επαφές με τη ρωσική πλευρά μετέφεραν την άποψη της τελευταίας, σύμφωνα με την οποία «ακόμη και ο Μπορίσοφ να πει "ντα", υπάρχουν άλλοι στην περιοχή που θα απαντήσουν "no"»...

Γι’ αυτό και χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να δημιουργήσει εκείνες τις συνθήκες που θα του επιτρέψουν να αναπτύξει τη δική του στρατηγική στην περιοχή. Στο παρελθόν έχουμε δει πολλές φορές πληροφορίες να καταφθάνουν από τη Μόσχα, οι οποίες δημιουργούσαν σύγχυση ως προς τις πραγματικές προθέσεις της ρωσικής πλευράς.

Ένα τελευταίο παρόμοιο παράδειγμα είναι ένα κείμενο που είδε το φως της δημοσιότητας σε διάφορες ιστοσελίδες οικονομικού περιεχομένου μόλις λίγες ημέρες μετά το «πράσινο φως» της Σόφιας.

Σύμφωνα με το κείμενο, κάποιο ανώνυμο στέλεχος του ρωσικού ενεργειακού τομέα ανέφερε πως ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη «δεν είναι και τόσο απαραίτητος για τη Ρωσία»!

Ωστόσο, το «στέλεχος» αυτό δεν φαίνεται να είναι και πολύ σχετικό με το αντικείμενο (ή μήπως δεν θέλει να εμφανίζεται πως είναι καλά ενημερωμένο;). Κι αυτό διότι υποστηρίζει πως για τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου «είναι πολύ πιο σημαντική η βορειοδυτική κατεύθυνση, παρά η περιοχή της Μεσογείου», στην οποία, όπως ισχυρίζεται, είναι πιο επωφελές (εννοεί κερδοφόρο) να μεταφέρονται προϊόντα πετρελαίου, δηλαδή διυλισμένα καύσιμα.

Βεβαίως, ο ίδιος ο συνομιλητής των συντακτών του κειμένου δεν αναφέρει (τυχαία; Δεν νομίζω) πως προς τη «βορειοδυτική κατεύθυνση» δεν σχεδιάζεται κανένας αγωγός, ούτε έχει ακουστεί μέχρι σήμερα κάποιο ανάλογο σχέδιο.

Επιπλέον, τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης που μεταδίδουν το σχετικό κείμενο αποδίδουν στο ίδιο πρόσωπο την εκτίμηση πως για τον βαλκανικό πετρελαιαγωγό ενδιαφέρονται περισσότερο το Καζακστάν και οι συνεταίροι του, οι Αμερικανοί της πολυεθνικής Chevron, οι οποίοι θέλουν να παρακάμψουν τον Βόσπορο, μέσω του οποίου με τάνκερ μεταφέρεται σήμερα το πετρέλαιο από τη Μαύρη Θάλασσα προς τα λιμάνια της Μεσογείου.

Η σημαντική λεπτομέρεια, ωστόσο, είναι πως ακριβώς για τον ίδιο λόγο οι Ρώσοι θέλουν να κατασκευάσουν τον Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη. Άλλωστε κι άλλες πολυεθνικές (BP, Shell, Exxon κ.λπ.) βρήκαν διέξοδο στη Μεσόγειο με τον αγωγό Μπακού - Τσεϊχάν. Εάν δεν χρειαζόταν τόσο αργό πετρέλαιο στην περιοχή, τότε γιατί ξόδεψαν τόσες δεκάδες δισ. δολάρια για να τον κατασκευάσουν και να τον λειτουργήσουν;

Αλλά τόσα χρόνια, η ρωσική πλευρά βαρέθηκε να «παίζει κρυφτούλι» με τους Αμερικάνους (με τη Chevron σχεδόν τα έχει βρει, με άλλες πολυεθνικές είναι στα μαχαίρια) και να προσπαθεί να κρατήσει ισορροπίες. Από τον τρόπο της αντίδρασής της φαίνεται πως η Μόσχα είναι έτοιμη «να κάνει το ντου», όπως γράφαμε από τον περασμένο Ιούνιο. Το πότε, είναι αποκλειστικά απόφαση δική της...