Περίγελως των Τούρκων οι ελληνικές τράπεζες...

 
Από το banksnews

Αφού απέφυγαν στο παρά πέντε τα χειρότερα, με τη διεθνή παρέμβαση διάσωσής τους, οι ελληνικές τράπεζες γίνονται πλέον ο περίγελως ακόμη και των Τούρκων τραπεζιτών, που μόλις το 2001 είδαν να καταρρέει το πιστωτικό τους σύστημα και τις περισσότερες τράπεζες να περνούν στον έλεγχο ευρωπαϊκών και αμερικανικών ομίλων.

Σε ρεπορτάζ του Bloomberg ένα από τα κορυφαία στελέχη της κορυφαίας τουρκικής τράπεζας Garanti μέσα σε λιγότερες από τρεις γραμμές κειμένου ρίχνει το άλλοτε θαυμαστό ελληνικό τραπεζικό σύστημα στον... σκουπιδοτενεκέ της τραπεζικής ιστορίας.

Ο τουρκικός τραπεζικός κλάδος, λέει στο διεθνές πρακτορείο ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλο της Garanti, Τολγκά Εγκεμέν, είναι «πολύ καλύτερα ρυθμισμένος, εποπτεύεται καλύτερα και έχουμε ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια» σε σύγκριση με τις ελληνικές τράπεζες. «Είναι δύσκολο να βγάλεις κέρδη στην Ελλάδα από πραγματικές τραπεζικές εργασίες», τονίζει, ολοκληρώνοντας την... κατεδάφιση του άλλοτε υπερήφανου ελληνικού τραπεζικού συστήματος, που μόλις πριν από λίγα χρόνια ξόδευε δισεκατομμύρια για εξαγορές επί τουρκικού εδάφους.

Τραπεζικά στελέχη στην Αθήνα, με αρκετή πικρία, ομολογούσαν ότι η κριτική του Τούρκου τραπεζίτη δεν απέχει πολύ από την ελληνική πραγματικότητα, επισημαίνοντας, μάλιστα, ότι είναι ιδιαίτερα εύστοχες οι επισημάνσεις, που αφορούν το επιεικώς άθλιο έργο της Τράπεζας της Ελλάδος, ιδιαίτερα επί θητείας Γ. Προβόπουλου, σε θέματα ρύθμισης και εποπτείας του τραπεζικού συστήματος:

* Η ΤτΕ του κ. Προβόπουλου πέτυχε μια παγκόσμια εποπτική πρωτοτυπία όταν ξέσπασε η μεγάλη κρίση, στα τέλη του 2008: «κατάφερε» να υπολογίσει με ακρίβεια τις ανάγκες χρηματοδότησης των τραπεζών από το Δημόσιο για να ξεπεράσουν την κρίση (τα περιβόητα 28 δισ. ευρώ), αλλά στη συνέχεια επέτρεψε στους εμπορικούς τραπεζίτες να... διαλέξουν και να πάρουν ό,τι ήθελαν από το «πακέτο».

* Έτσι, κατά παγκόσμια πρωτοτυπία, το... ξεχαρβαλωμένο ελληνικό κράτος και οι ανεξέλεγκτες διοικήσεις των μεγάλων εμπορικών τραπεζών έγιναν οι πρώτες που επέλεξαν να μην αξιοποιήσουν το μεγαλύτερο μέρος των ενισχύσεων που είχαν διατεθεί από το Δημόσιο: από τα 28 δισ. ευρώ επέλεξαν να αντλήσουν λιγότερα από τα μισά, αφήνοντας επιδεικτικά αναξιοποίητο το μεγαλύτερο μέρος των κρατικών εγγυήσεων για δανεισμό, με τον παράλογο ισχυρισμό ότι ήταν «ακριβές», παρότι προσφέρθηκαν ακριβώς με τους ίδιους όρους που είχαν προσφερθεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

* Κάπως έτσι, με την ανοχή Προβόπουλου - Αλογοσκούφη (και αργότερα του Γ. Παπαθανασίου) οι ελληνικές τράπεζες δεν άντλησαν τη βοήθεια που με ακρίβεια είχε υπολογίσει η ΤτΕ ότι θα χρειάζονταν για να ξεπεράσουν τη δύσκολη περίοδο της αναταραχής. Στην πραγματικότητα η άρνηση των διοικήσεων να λάβουν εγγυήσεις πήγαζε, όπως επισημάνουν στελέχη της αγοράς, από την αλλεργική τους αντίδραση στο ενδεχόμενο να μείνουν για πολύ καιρό οι επόπτες του Δημοσίου στα διοικητικά τους συμβούλια (οι εγγυήσεις θα ήταν πολύ δυσκολότερο να επιστραφούν από τις κεφαλαιακές ενισχύσεις και τα ομόλογα που δόθηκαν για την ενίσχυση της ρευστότητας).

* Επίσης κατά παγκόσμια πρωτοτυπία, επί των ημερών του κ. Προβόπουλου το ελληνικό τραπεζικό σύστημα «κατάφερε» να υποστηρίξει τη ρευστότητά του όχι με τις κρατικές εγγυήσεις, αλλά με μαζικές τιτλοποιήσεις στοιχείων ενεργητικού, που περιέργως έγιναν την ίδια περίοδο, όπου η διεθνής αγορά τιτλοποιήσεων ήταν εντελώς «παγωμένη»!

* Για να γίνει αυτό, η ΤτΕ ανέχθηκε να μετατραπούν σε... λάστιχο οι κανόνες τιτλοποίησης στοιχείων του ενεργητικού: δάνεια που είχαν μεγάλη απόσταση από το να βαθμολογηθούν με ΑΑΑ από τους οίκους αξιολόγησης, παρήγαγαν με αρκετές δόσεις αλχημείας τίτλους που εξασφάλιζαν το πολυπόθητο τριπλό Α, που επέτρεπε στις τράπεζες να τους τοποθετούν στην ΤτΕ και να αντλούν ρευστότητα. Το κλειδί της αλχημείας, στις περισσότερες περιπτώσεις, ήταν ότι οι ίδιες οι τράπεζες αναλάμβαναν να καλύπτουν, με οχήματα ειδικού σκοπού, τις ζημιές από δάνεια που θα αποδεικνύονταν προβληματικά!

* Κάπως έτσι οι ελληνικές τράπεζες εξέδωσαν τίτλους αξίας 45 δισ. ευρώ, εκ των οποίων οι τίτλοι αξίας 30 δισ. ευρώ πήραν την κορυφαία βαθμολογία και αξιοποιήθηκαν ως εγγυήσεις δανεισμού! Μόνο που πολύ γρήγορα οι βαθμολογίες αυτές κατέρρευσαν, ενώ οι ίδιες οι τιτλοποιήσεις, λόγω της επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών, άρχισαν να παράγουν όλο και περισσότερες ζημιές και να «πριονίζουν» την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, που είχαν αναλάβει την υποχρέωση να τις καλύπτουν.

* Στο εύλογο ερώτημα «πού ακριβώς κατευθύνονταν αυτοί οι τίτλοι, αφού οι αγορές είχαν παγώσει» η απάντηση που έδωσε η ΤτΕ ήταν απλή: επέτρεψε στις ελληνικές τράπεζες να ανακυκλώσουν εντός του συστήματος τους τίτλους αυτούς, δηλαδή να παραμείνει ο κίνδυνος... εντός της οικογένειας, αντί να μοιραστεί σε πολλούς επενδυτές, όπως επιτάσσει η φιλοσοφία της τιτλοποίησης.

* Κάπως έτσι το τραπεζικό σύστημα δέχθηκε ένα διπλό σοκ ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας στα τέλη του 2009, που ώθησε την ΕΚΤ να σταματήσει να παρέχει αφειδώς ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες, με άμεση συνέπεια να προκαλέσει η ελληνική αγορά ομολόγων την προσοχή των «γερακιών» της διεθνούς κερδοσκοπίας, που βρήκαν εντελώς ανυπεράσπιστους τους ελληνικούς τίτλους, αφού το τραπεζικό σύστημα της χώρας βρισκόταν σε αδυναμία να «φορτώσει» ακόμη περισσότερους.

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι οι χειρισμοί της Τράπεζας της Ελλάδος σε θέματα εποπτείας επισύρουν τη χλεύη των Τούρκων τραπεζιτών, οι οποίοι πράγματι εποπτεύονται με μεγάλη προσοχή και αυστηρότητα από την τουρκική κεντρική τράπεζα, γι’ αυτό άλλωστε και κατάφεραν να ξεπεράσουν την κρίση χωρίς να κλονιστεί το σύστημα και χωρίς μάλιστα να χρειασθεί η χώρα να συνεχίσει τη χρηματοδότησή της από το ΔΝΤ.

Αυτό ακριβώς αποδεικνύει μια αλήθεια που ελάχιστοι σήμερα θα ομολογούσαν δημόσια, αλλά αρκετοί στην αγορά συζητούν: η σημερινή κρίση χρηματοδότησης της χώρας σε πολύ μεγάλο βαθμό συνδέεται με τα ολέθρια σφάλματα στην εποπτεία του τραπεζικού συστήματος, που άφησαν τελικά τις ελληνικές τράπεζες στο έλεος των προγραμμάτων διάσωσης του ΔΝΤ, όπως το νέο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, από το οποίο θα διατεθούν 15 δισ. ευρώ (σχεδόν το 50% των σημερινών κεφαλαίων του συστήματος) για την ενίσχυση της κεφαλαιακής του επάρκειας...