Μπούμερανγκ η στρατηγική της συναίνεσης...

Από Το Ποντίκι 19.5.2011 (απ' όπου και το σκίτσο του Soloup)

Σε μπούμερανγκ με δυσάρεστες συνέπειες για την Ελλάδα καταλήγει η στρατηγική της κυβέρνησης να ρίχνει το φταίξιμο της κακής εφαρμογής του μνημονίου σε όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Εδώ και δύο μήνες το οικονομικό επιτελείο ισχυρίζεται στους Ευρωπαίους και την τρόικα ότι ο λόγος που δεν μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι και να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις είναι η μεγάλη αντίσταση που προβάλλουν τα πολιτικά κόμματα στο κυβερνητικό έργο, καθώς ελέγχουν μεγάλες ομάδες του πληθυσμού και προκαλούν οργανωμένες αντιδράσεις.


Οι παρεμβάσεις του επιτρόπου Όλι Ρεν και του προέδρου του Γιούρογκρουπ Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που ζητούν τη συναίνεση όλων των κομμάτων προκειμένου να προχωρήσει οποιαδήποτε βοήθεια προς τη χώρα μας, δεν ήταν αυθόρμητες ούτε πρωτοβουλία δική τους. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του «Π», ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου είναι αυτός που ζήτησε από τους δύο αξιωματούχους «να βγουν μπροστά» και να πιέσουν – φανερά και υπόγεια – τους αρχηγούς των κομμάτων και ιδιαίτερα τον Αντώνη Σαμαρά.


Μάλιστα, με προτροπή του Παπακωνσταντίνου, ο Γιούνκερ τηλεφώνησε προσωπικά στον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας. Από την πλευρά τους ο Ρεν και ο Τρισέ έδωσαν εντολές στους αξιωματούχους της τρόικας να ζητούν υποταγή και συμμόρφωση από τους υπουργούς και τους υπηρεσιακούς παράγοντες με τους οποίους συνεργάζονται.

Η καραμέλα «εμείς θέλουμε, αλλά αυτοί δεν μας αφήνουν», όμως, άρχισε να προκαλεί αντιδράσεις, καθώς ο εκτροχιασμός του ελλείμματος κατά 1,3 δισ. ευρώ τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, η παντελής έλλειψη συντονισμού και σχεδιασμού της κυβέρνησης και η εμμονή του πρωθυπουργού να μην ανοίγει τα χαρτιά του προκαλούν πλέον έντονες αντιδράσεις από τις άλλες κυβερνήσεις και τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης.

Έτσι, μπορεί Ρεν και Γιούνκερ να κρατούν τα προσχήματα και να δίνουν την τελευταία παράταση στην κυβέρνηση, όμως αρκετές χώρες τάσσονται πλέον ανοικτά κατά της χώρας μας.

Η συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ τη Δευτέρα ήταν θυελλώδης και λέχθηκαν εξαιρετικά δυσμενή σχόλια για τη χώρα μας και τον ίδιο τον Παπακωνσταντίνου.

♦ Οι υπουργοί Οικονομικών της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Φινλανδίας, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας, ακόμα και η νέα υπουργός της Αυστρίας, τον «έκοβαν» πολλές φορές για να του πουν ότι «μας κοροϊδεύετε εδώ και ενάμιση χρόνο», ότι τα πλάνα που παρουσίασε το οικονομικό επιτελείο ήταν πρόχειρα και αναξιόπιστα και ότι δεν υπάρχει άλλη ανοχή.

♦ Κάποιοι υπουργοί μάλιστα δεν κράτησαν ούτε τα προσχήματα και είπαν ανοικτά σε δημοσιογράφους ότι η κατάσταση στην Ελλάδα είναι «μη αναστρέψιμη».

♦ Υπουργός χώρας που κατά κανόνα βλέπει με συμπάθεια την Ελλάδα αναρωτήθηκε σε δημοσιογραφικό πηγαδάκι: Αν πετύχει ο εκβιασμός της συναίνεσης και αποδεχθούν σχεδόν όλα τα κόμματα το νέο μνημόνιο, τι θα γίνει; Μήπως θα αποκαλυφθεί ότι η κυβέρνηση δεν έχει σχέδιο, πρόγραμμα και σοβαρή οικονομική πολιτική;

Ο εκνευρισμός των Ευρωπαίων ήταν έκδηλος σε πολλά σημεία της συνεδρίασης, ιδιαίτερα όταν μίλησαν ο επίτροπος Όλι Ρεν και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ, οι οποίοι επέμειναν ότι δεν τηρείται πλέον κανένας όρος του μνημονίου και νομικά η τρόικα δεν έχει παράθυρο να κάνει θετική σύσταση ώστε να εκταμιευθούν οι επόμενες δόσεις.

Στο εξής, δηλαδή, η τρόικα θα είναι νομικά εκτεθειμένη εάν συνεχίσει να ζητά την εκταμίευση των δόσεων και ως εκ τούτου ζητήθηκε από τον Όλι Ρεν το Γιούρογκρουπ να πάρει την απόφαση πάνω του. Κάτι που προκάλεσε εντονότατες αντιδράσεις από τις λεγόμενες σκληροπυρηνικές χώρες, οι οποίες δεν φαίνονται διατεθειμένες να βάλουν πλάτη.

Γι' αυτό ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών δήλωσε σε εφημερίδα της χώρας του ότι δεν θα εκταμιευθεί η δόση που αναλογεί στην Ολλανδία εάν το πόρισμα της τρόικας είναι αρνητικό.

Όπως έχει γράψει το «Π», είναι γνωστό εδώ και δύο μήνες στην Ε.Ε. ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο, κάτι που αποτελεί βασική προϋπόθεση για να λαμβάνουμε δόσεις. Η δόση του Μαρτίου επικυρώθηκε ύστερα από έντονο «καβγά», όμως πλέον, μετά και τις δηλώσεις Γιούνκερ, οι αξιωματούχοι παραδέχονται επισήμως ότι η βιωσιμότητα πήγε περίπατο. Βεβαίως, να συμπληρώσουμε εμείς ότι το χρέος δεν ήταν βιώσιμο εξ αρχής.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι λεγόμενες φτωχές χώρες της ευρωζώνης, η Σλοβενία και η Σλοβακία, έχουν διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να επικυρώσουν οποιαδήποτε απόφαση για νέο δάνειο προς τη χώρα μας. Υπενθυμίζεται ότι η Σλοβακία, μετά την αλλαγή της κυβέρνησης, ήδη έχει παγώσει και δεν δίνει τα 800 εκατομμύρια ευρώ που της αναλογούν στο δάνειο των 110 δισεκατομμυρίων. Το ίδιο σκοπεύει να κάνει και η Σλοβενία, με αφορμή την πρώτη αρνητική έκθεση.


Ακούει το Μαξίμου;

Ήταν ίσως η πρώτη φορά που η κυβερνητική πολιτική αμφισβητήθηκε τόσο έντονα. Για πρώτη φορά η κριτική δεν αφορούσε την ελληνική νοοτροπία, αλλά τον τρόπο με τον οποίο ασκείται και χαράσσεται η οικονομική πολιτική. Η παρουσίαση της κατάστασης από τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, σε συνδυασμό με τη μαρτυρία ότι η τρόικα βρήκε τον κρατικό μηχανισμό σε κατάσταση διάλυσης, έφεραν την έντονη αμφισβήτηση.

Όσες εξηγήσεις έδωσε ο Παπακωνσταντίνου για το πώς θα καλυφθούν οι τρύπες του 2011, για το πώς θα προχωρήσουν οι αποκρατικοποιήσεις και τι μέτρα θα περιλαμβάνει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, όχι μόνο απορρίφθηκαν ως ελλιπείς, αλλά οι εταίροι είπαν στον υπουργό Οικονομικών της Ελλάδας να επιστρέψει στην Αθήνα και να ξαναρχίσει τις διαπραγματεύσεις από το μηδέν, ώστε να καταρτιστεί «ένα πιο ρεαλιστικό πρόγραμμα».

Κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ πριν σε επίπεδο Ε.Ε. Να απορρίπτεται δηλαδή ένας ολόκληρος σχεδιασμός και να ζητείται να γραφτεί από την αρχή. Και σε αυτό δεν μπορεί να φταίει ούτε ο ελληνικός λαός ούτε τα άλλα κόμματα. Υπάρχει πλέον κοινή στάση στην Ευρώπη, η οποία συνοπτικά λέει ότι η Ελλάδα πρέπει να στρωθεί στη δουλειά πριν λάβει οποιαδήποτε άλλη βοήθεια.

Κατά την παρουσίαση του πορίσματος της τρόικας (να σημειώσουμε ότι, παρά τα όσα γράφονται, στο συμβούλιο δεν μίλησε κανένας από τους τροϊκανούς, αλλά μόνο ο Όλι Ρεν και ο Τρισέ, που είναι άλλωστε και προϊστάμενοί τους) διαπιστώθηκαν κενά σε όλους τους τομείς και επισημάνθηκε η «ανάγκη» να υπογραφεί νέο μνημόνιο. Ο Παπακωνσταντίνου, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, δεσμεύθηκε ότι:

♦ Θα ληφθούν νέα σκληρά μέτρα φέτος, ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ, για να καλυφθούν οι μαύρες τρύπες. Ωστόσο οι Ευρωπαίοι διεμήνυσαν στον Παπακωνσταντίνου ότι δεν μπορεί να συνεχίσει με νέες οριζόντιες μειώσεις μισθών και αύξηση της φορολογίας.

♦ Θα γίνουν μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο.

♦ Θα γίνουν μαζικές αποκρατικοποιήσεις με το σύστημα fast track και θα μπουν δημόσιοι πόροι ως εγγύηση σε ένα νέο δάνειο. Μέσα σε δύο χρόνια πρέπει να εισπραχθούν 15 δισεκατομμύρια ευρώ.

♦ Η κυβέρνηση είναι έτοιμη να υπογράψει το νέο μνημόνιο.

♦ Θα κλείσουν οι περισσότερες ΔΕΚΟ και οι υπόλοιπες θα συγχωνευθούν.

♦ Θα αναθεωρηθούν προς τα κάτω οι φιλόδοξοι στόχοι για τα έσοδα.

♦ Θα καταργηθούν πλήρως και για όλους ο 13ος και 14ος μισθός, θα μειωθεί το αφορολόγητο και θα καταργηθούν πολλές φοροελαφρύνσεις που αφορούν τα υψηλά κοινωνικά στρώματα.

♦ Θα φιλελευθεροποιηθεί πλήρως η αγορά εργασίας.

♦ Θα νομιμοποιηθούν τα αυθαίρετα.

♦ Θα ιδιωτικοποιηθεί το σώμα είσπραξης φόρων, ώστε να παταχθεί η φοροδιαφυγή, και όσοι δεν υποβάλλουν ΦΠΑ θα απειλούνται με άμεσες κυρώσεις, όπως ένταξή τους στον «Τειρεσία».



Κωδικός «εκλογές»

Η εμμονή της κυβέρνησης να ρίχνει τις ευθύνες της διάλυσης του κράτους σε άλλους, αποφεύγοντας να λάβει τις ευθύνες που της αναλογούν, έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις. Και, όπως γράψαμε πιο πάνω, γίνεται μπούμερανγκ στις επιδιώξεις της να ελεγχθεί πλήρως ο κοινωνικός, οικονομικός και πολιτικός κόσμος της χώρας.

Πλέον τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στην Φραγκφούρτη και την Ουάσιγκτον τα πλάνα που γίνονται για τη χώρα μας περιλαμβάνουν και το στοιχείο των πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο. Εκεί δηλαδή που οι τροϊκανοί το απέκλειαν κατηγορηματικά, τώρα το γράφουν ως ενδεχόμενο στις εκθέσεις προόδου. Και αυτό διότι η καραμέλα «δεν μας αφήνουν τα άλλα κόμματα» έχει κάνει τους εταίρους μας να πιστεύουν ότι αυτή η κυβέρνηση ίσως να μην έχει τη δύναμη να κυβερνήσει και η αδυναμία αυτή προκαλεί τις καθυστερήσεις στο μνημόνιο.

Μάλιστα ένας υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της Ε.Ε. διερωτήθηκε μεγαλοφώνως: «Πώς είναι δυνατόν ένα κόμμα εξουσίας με ισχυρή αυτοδυναμία στη Βουλή να διαμαρτύρεται συνεχώς ότι δεν μπορεί να κυβερνήσει;».



Τι εννοούσε;

Όπως έγραψε η γερμανική εφημερίδα Die Welt, κατά τη συνάντηση που επρόκειτο να έχει ο Στρος Καν – πριν συλληφθεί και ματαιωθεί η συνάντηση – με την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, με θέμα τη χώρα μας, ο επικεφαλής του ΔΝΤ επρόκειτο να της δείξει έκθεση βάσει της οποίας το κυβερνητικό σχήμα στην Ελλάδα δεν προχωρά και χρειάζεται αλλαγή. Είναι άγνωστο εάν εννοούσε ανασχηματισμό ή εκλογές, το σίγουρο είναι πάντως ότι ακόμη και η Γερμανία, που δεν ήθελε να ακούσει για εκλογές, τώρα το θεωρεί ως πιθανή λύση.



Απών ο Παπανδρέου

Στους διαδρόμους των Βρυξελλών γίνεται εκτενής συζήτηση για την απουσία του πρωθυπουργού, ο οποίος προτιμά να λειτουργεί παρασκηνιακά και να μην αποκαλύπτει τι σχέδια έχει – εάν έχει – για την ελληνική οικονομία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ότι ούτε καν τον υπουργό Οικονομικών δεν έχει ενημερώσει για επαφές που πραγματοποιεί με αντικείμενο το νέο δάνειο προς τη χώρα μας.

Πάντως οι πιο υποψιασμένοι θεωρούν ότι η ξαφνική διαρροή από τις Βρυξέλλες ότι δεν θα έλεγαν «όχι» σε πρόωρες εκλογές, είναι σκόπιμη και αποσκοπεί στο να πιεστεί ο Αντώνης Σαμαράς να πει «ναι» στα νέα μέτρα και το νέο μνημόνιο που έρχονται, καθώς και στην υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας.



Μοχλός πίεσης

Όπως μας ανέφερε ξένος διπλωμάτης, «οι Βρυξέλλες γνωρίζουν ότι ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας δεν θέλει εκλογές και θα προτιμήσει να στηρίξει την κυβέρνηση παρά να πάει στις κάλπες». Έτσι η διαρροή μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης για την επιδιωκόμενη συναίνεση.

Ο ίδιος διπλωμάτης πρόσθεσε πως η απειλή ότι δεν θα εκταμιευθεί η πέμπτη δόση εάν δεν συμφωνήσουν όλα τα κόμματα «είναι άδεια» καθώς, πρώτον, δεν υπάρχει τέτοια προϋπόθεση στο μνημόνιο και, δεύτερον, η δόση θα εκταμιευθεί οπωσδήποτε διότι διαφορετικά «θα προκληθεί μια άνευ προηγουμένου αναταραχή στις αγορές».

Πάντως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της τελευταίας στιγμής, η κυβέρνηση έχει αρχίσει την αναζήτηση νομικού και οικονομικού συμβούλου που θα αναλάβει τη σύνταξη του νέου μνημονίου, με βάση και πάλι το αγγλικό δίκαιο. Παράλληλα, κινείται ώστε να δημιουργηθεί το νομικό πλαίσιο και να σχηματιστεί ιδιωτική εταιρεία, η οποία θα χειρίζεται τις αποκρατικοποιήσεις.

Στη σύσταση της εταιρείας αυτής θα μετέχει και η τρόικα, η οποία θα έχει το δικαίωμα της συναπόφασης. Μέρος των εσόδων θα πηγαίνει στην αποπληρωμή του νέου δανείου που έρχεται και το υπόλοιπο στη μείωση του χρέους, ενώ η χώρα μας θα είναι υποχρεωμένη να συνεχίσει να δανείζεται από τις αγορές για να καλύψει τις λειτουργικές της ανάγκες!