Φθηνά ψέματα και κουτοί στρουθοκαμηλισμοί

Από το Euro2day

Του Σταύρου Δ. Μαυρουδέα*

Την Παρασκευή 14.5 τα κρατικά δελτία ειδήσεων αλλά και αρκετά έγκριτα (;) ΜΜΕ θύμισαν – για άλλη μία φορά – την αλήστου μνήμης χουντική ΥΕΝΕΔ. Τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που εμφανίζουν άνοδο 0,8% του ΑΕΠ, και το άρθρο - επιστολή στον κ. Γ. Παπανδρέου του διευθυντή της Handelsblat εμφανίστηκαν ως αποδείξεις επιτυχίας της κυβερνητικής πολιτικής και του μνημονίου.

Τίποτα ψευδέστερο. Το άρθρο της Handelsblat λέει, μετά πολλών επαίνων, ότι η κυβερνητική πολιτική και το μνημόνιο απέτυχαν και ότι η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ πρέπει να συναινέσει στην αναγνώριση της χρεοκοπίας και στην αναδιάρθρωση του χρέους με τον τρόπο που απαιτεί ο γερμανικός καπιταλισμός. Δηλαδή λέει ότι η χρεοκοπία και η αναδιάρθρωση (που όλα τα συστημικά κέντρα, εγχώρια και αλλοδαπά, προηγουμένως παρουσίαζαν σαν μπαμπούλα) είναι εδώ.


Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι επίσης άλλου παπά ευαγγέλιο.

● Πρώτον, δείχνουν μείωση -4,8% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο (και οι εποχικότητες παίζουν σημαντικό ρόλο), αλλά αυτό τεχνηέντως αγνοείται.

● Δεύτερον, όμως, για τους επαΐοντες είναι γνωστό ότι η στατιστική είναι μία επιστήμη που μπορεί να κλέβει. Πόσο μάλλον όταν τα greek statistics δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα, αλλά καθολικό φαινόμενο. Τα στοιχεία αυτά – όπως και άλλα μεσοπρόθεσμα στοιχεία – είναι εκτιμήσεις που εύκολα «μασαζάρονται».

Δηλαδή, με κάποια περιορισμένα αρχικά στοιχεία και κάμποσες ηρωικές υποθέσεις γίνεται μία πρόβλεψη που συχνότατα αναθεωρείται αργότερα. Αυτό μάλλον συμβαίνει με αυτά τα προκαταρκτικά στοιχεία. Άλλωστε μία μέτρια εξωραϊσμένη εικόνα της ελληνικής οικονομίας σήμερα βολεύει αρκετούς και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

Όμως, όποιος έχει στοιχειώδη εικόνα της ελληνικής οικονομίας γνωρίζει ότι η ύφεση είναι εδώ και μάλιστα εντονότερη απ' ό,τι προηγουμένως, αντίθετα με τις προβλέψεις. Μάλιστα την ίδια ώρα με αυτά τα πανηγυριώτικα δημοσιεύματα δημοσιεύονται και οι προβλέψεις της Κομισιόν, που κάνουν λόγο για ύφεση -3,5% για φέτος.

Αξίζει να θυμηθούμε ότι οι αρχικές προβλέψεις του μνημονίου ήταν για 1,5% ανάκαμψη φέτος, αναθεωρήθηκαν σε -2% στον προϋπολογισμό, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος μίλησε για -3%, αλλά το European Economic Advisory Group προβλέπει -3,5%, ενώ το ΚΕΠΕ -4,12%.

Οι προβλέψεις για τη φετινή χρονιά είναι κρίσιμες γιατί υποτίθεται – σύμφωνα με το σχέδιο του μνημονίου – ότι το 2011 είναι η τελευταία χρονιά ύφεσης. Κάποια σκιρτήματα ανάπτυξης είναι αναγκαία για να βελτιωθούν κρίσιμοι δείκτες πριν από την υποτιθέμενη φερέγγυα έξοδο της Ελλάδας για δανεισμό στις διεθνείς χρηματαγορές (η οποία βέβαια πλέον αναγνωρίζεται ότι πηγαίνει στις ελληνικές καλένδες) και για την επιστροφή της στις δεσμεύσεις της ΟΝΕ.

Στην πραγματικότητα, όμως, η πολιτική του μνημονίου, δηλαδή ο συνδυασμός προκυκλικών (υφεσιακών) πολιτικών (το ότι μπαίνουμε βαθύτερα στην ύφεση ελπίζοντας ότι θα βγούμε γρηγορότερα) με την αποδιάρθρωση της ελληνικής κρατικοδίαιτης καπιταλιστικής οικονομίας (με στόχο την υποτιθέμενη γρήγορη αναδιάρθρωσή της σε νέες βάσεις ως μία επίσης κρατικοδίαιτη καπιταλιστική οικονομία, αλλά με κέντρο πλέον τον ιδιωτικό και όχι τον δημόσιο τομέα), έχει οδηγήσει την οικονομία σε αφασία.

Αν η ύφεση για το 2011 κινηθεί στα επίπεδα του -3,5% με -4,2%, αυτό σημαίνει πως όχι μόνο η φετινή δεν είναι η τελευταία χρονιά ύφεσης αλλά και ότι θα ακολουθήσει το λιγότερο άλλη μία χρονιά. Αν, μάλιστα, η ύφεση το 2011 ξεπεράσει τις προβλέψεις αυτές και κινηθεί στα περυσινά επίπεδα (περίπου -4,5%), τότε η υφεσιακή ακολουθία μακραίνει και μπορεί και να επιταχυνθεί.

Δηλαδή η οικονομία ενδέχεται να μπει σε ένα ακόμη χειρότερο καθοδικό σπιράλ. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, καμία δομική αναδιάρθρωση (είτε προοδευτική είτε αντιδραστική) δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας.

Η καταφανής αποτυχία του μνημονίου σε συνδυασμό με τους φόβους για μία δεύτερη βουτιά της παγκόσμιας οικονομίας (θυμηθείτε ότι, αντίθετα και με τις εκεί προβλέψεις της τάξης του 3,9%, η αμερικανική οικονομία κινείται στα επίπεδα του 1,8% και φυσικά η FED συνεχίζει τη χαλαρή νομισματική πολιτική) είναι αυτό που έχει σπείρει τον πανικό στα συστημικά κέντρα.

Η αιφνιδιαστική γερμανική απαίτηση για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, και μάλιστα πριν από το 2012, το επιβεβαιώνει. Μάλιστα δείχνει ότι το μνημόνιο δεν είχε στόχο την αντιμετώπιση του χρέους (άλλωστε, αντίθετα, βύθισε τη χώρα βαθύτερα σ' αυτό), αλλά τη βάρβαρη επιβολή του κόστους της καπιταλιστικής κρίσης στις πλάτες των εργαζομένων και των μικρομεσαίων.

Μετά το 2012 ήταν μάλλον σχεδιασμένο ευθύς εξαρχής να υπάρξει αναδιάρθρωση (που στο μεταξύ αποκηρυσσόταν). Ο φόβος της δεύτερης βουτιάς κάνει τον γερμανικό καπιταλισμό να φέρνει άκομψα και μονομερώς την αναδιάρθρωση του χρέους έναν χρόνο μπροστά.

Ο τελευταίος αρνείται να πληρώσει τις λίγες «φιάλες αίματος» που χρειάζονται για να κρατήσει στη ζωή και να συνεχίσει να αφαιμάσσει τις ευρωπαϊκές περιφερειακές χώρες.

Καθώς έχει μικρότερη έκθεση στο ελληνικό χρέος και την έχει συμμαζέψει στην KfW, εκβιάζει ανοικτά τόσο τον γαλλικό όσο και τον ελληνικό καπιταλισμό ότι πρέπει να πληρώσουν και αυτοί. Με το λογικό επιχείρημα πως δεν μπορεί μόνο το Δημόσιο (δηλαδή οι φορολογούμενοι), αλλά πρέπει και οι ιδιώτες (δηλαδή οι επιχειρηματίες) να επωμισθούν το κόστος της ελληνικής, ιρλανδικής κ.λπ. «σωτηρίας» – να πρόσεχαν πού δάνειζαν –, εκβιάζει τους άλλους ευρωπαϊκούς καπιταλισμούς.

Ιδιαίτερα εκβιάζει τα τελευταία ακόμη ισχυρά ελληνικά κεφάλαια (μεταξύ των οποίων τον τραπεζικό τομέα) ότι θα πρέπει να υποκύψουν και να εξαγορασθούν έναντι πινακίου φακής από τα ηγεμονικά ευρωπαϊκά (και κυρίως τα γερμανικά) κεφάλαια.

Η παγίδα την οποία έστησε το ελληνικό κεφάλαιο (η αφαίμαξη των εργαζομένων και των μικρομεσαίων μέσω του μνημονίου) τού γυρνά μπούμερανγκ. Πήγε να φέρει τους εργαζομένους στα επίπεδα της Βουλγαρίας (αν όχι παρακάτω) και κινδυνεύει και αυτό να υποβαθμιστεί σε ανθυποδιευθυντή ξένων επιχειρήσεων στη χώρα του.

Η μόνη διέξοδος προς όφελος της μεγάλης μισθοσυντήρητης πλειοψηφίας της χώρας αλλά και των μικρομεσαίων στρωμάτων είναι η ριζική απεμπλοκή από τον μινωταύρειο λαβύρινθο της Ε.Ε. Τον λαβύρινθο αυτόν ο ευρωπαϊκός Μινώταυρος (οι ηγεμονικοί καπιταλισμοί) τον γνωρίζει καλύτερα και δεν υπάρχει πιθανότητα σωτηρίας.

* Ο κ. Σταύρος Δ. Μαυρουδέας είναι Αν. Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας