Κατάσταση δημοσιονομικού συναγερμού

Από το Euro2day

Του Χρήστου Κίτσιου

Στα χέρια της Ευρώπης, υπό δυσμενέστερες συνθήκες σε σχέση με ένα χρόνο πριν, βρίσκεται και πάλι η Ελλάδα καθώς αν δεν εξασφαλίσει κάλυψη των δανειακών της αναγκών τη διετία 2012-13 και χρονική επέκταση του Μνημονίου, κινδυνεύει να κηρύξει στάση πληρωμών εντός του 2011.

Η αποτροπή της χρεοκοπίας της χώρας αποτέλεσε, όπως όλα δείχνουν, το πιο «καυτό» θέμα της ατζέντας της άτυπης σύσκεψης στο Λουξεμβούργο. Σύσκεψη που συγκλήθηκε αμέσως μετά τον «πορτοκαλί» συναγερμό που σήμανε στην Ευρωζώνη η έκθεση του τεχνικού κλιμακίου της Τρόικα.

Η έκθεση επισημαίνει, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ότι αν η Ελλάδα συνεχίσει με τον ίδιο ρυθμό την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού θα υπάρξει στο τέλος του 2011 απόκλιση ύψους 5 δισ. ευρώ σε σχέση με το στόχο μείωσης του πρωτογενούς ελλείμματος. Το έλλειμμα, δηλαδή, θα διαμορφωθεί στα 22 δισ. ευρώ έναντι στόχου μείωσης στα 17 δισ. ευρώ και θα ανέλθει, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 9,6% έναντι στόχου 7,4%.

Η έκθεση «πιστοποίησε» το αδιέξοδο για την Ελλάδα και έθεσε επί τάπητος το θέμα άμεσης νέας χρηματοδότησης, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος αδυναμίας δανεισμού για κάλυψη του πρωτογενούς ελλείμματος και κατ’ επέκταση στάσης πληρωμών.

Το Μνημόνιο προβλέπει ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα καλύπτεται από δανεισμό, ενώ οι δόσεις των 110 δισ. ευρώ κατευθύνονται μόνο για αναχρηματοδότηση χρέους, που λήγει. Επομένως, η Ελλάδα, αν δεν λάβει επιπρόσθετα μέτρα, θα χρειασθεί βάσει της έκθεσης του τεχνικού κλιμακίου, να δανειστεί φέτος, μέσω εκδόσεων εντόκων επιπρόσθετα κεφάλαια ύψους 5 δισ. ευρώ.

Εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο ή και ανέφικτο, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς ομολόγων, αν δεν παραταθεί το Μνημόνιο και η «ομπρέλα» κάλυψης των δανειακών αναγκών της χώρας τουλάχιστον για το 2012. «Ποιος επενδυτής θα αγοράσει το Σεπτέμβριο έντοκα γραμμάτια εξάμηνης διάρκειας, αν δεν είναι σίγουρος ότι στα τέλη Μαρτίου 2012 που λήγουν, το Δημόσιο θα μπορεί να πληρώσει;» διερωτάται έμπειρο στέλεχος της αγοράς ομολόγων.

Η παραπάνω οικτρή πραγματικότητα χρησιμοποιήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, ως βασικό επιχείρημα από την ελληνική κυβέρνηση στην άτυπη σύσκεψη του Λουξεμβούργου, αλλά και στις πολιτικές διαπραγματεύσεις, που προηγήθηκαν της συνάντησης, προκειμένου να πεισθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να παράσχει νέα στήριξη στην Ελλάδα.

Ο υπουργός Οικονομικών εμμέσως πλην σαφώς παραδέχθηκε ότι βασικό θέμα της ατζέντας της άτυπης συνάντησης στο Λουξεμβούργο ήταν η κάλυψη των – άμεσων – δανειακών αναγκών της χώρας, σημειώνοντας «οι αγορές εξακολουθούν να είναι δύσπιστες για τη χώρα μας και πρέπει να προγραμματίσουμε τα επόμενα βήματά μας για το 2012, το 2013».

Αποκάλυψε δε ότι ζητήθηκε να χρησιμοποιήσει η Ελλάδα την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που δίνει τη δυνατότητα στο ευρωπαϊκό ταμείο να αγοράζει ομόλογα. Ζητήσαμε δηλαδή να καλύψει τις εκδόσεις χρέους από τα μέσα του 2012 ως και τα μέσα του 2013 ο Προσωρινός Μηχανισμός αγοράζοντας πρωτογενώς ομόλογα.


Δάνειο 50 δισ. ευρώ για ομόλογα που λήγουν έως και το 2013

Το ελληνικό χρέος που λήγει ως το τέλος του 2013 ανέρχεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε 54 δις ευρώ. Εξ αυτών τα 34 με 35 δισ. ευρώ λήγουν από τα μέσα του 2012 – όταν τελειώνουν οι δόσεις των 110 δισ. ευρώ – έως τα μέσα του 2013, όταν προβλέπεται να ξεκινήσει η λειτουργία του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, Ευρωζώνη και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποδέχθηκαν την ανάγκη επέκτασης της χρηματοδότησης προς την Ελλάδα, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος άμεσης χρεοκοπίας δεν συμφώνησαν, όμως, ως προς το ύψος και το μηχανισμό μέσω του οποίου θα δοθεί.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κ. Τρισέ πρότεινε την χορήγηση «καθαρού» δανείου ύψους 50 δισ. ευρώ στην Ελλάδα από τον Προσωρινό Μηχανισμό για την αναχρηματοδότηση του χρέους που λήγει ως και τα μέσα του 2013. Η Ελλάδα θα δώσει ως ενέχυρο στον Προσωρινό Μηχανισμό (EFSF) δημόσια περιουσία.

Η απαίτηση της Ευρώπης να υποθηκεύσει η Ελλάδα την δημόσια περιουσία της προκειμένου να λάβει νέα χρηματοδότηση αποδεικνύει, σύμφωνα με τραπεζίτες, και την πτώση της ελληνικής αξιοπιστίας στο ναδίρ.

«Σπαταλήσαμε τόσο απερίσκεπτα τόσους πόντους αξιοπιστίας, ώστε πλέον δεν αρκούν τα σκληρά μέτρα που θα μας επιβάλουν αλλά απαιτείται να βάλουμε και ενέχυρο τα… ασημικά» σχολιάζει διευθύνων σύμβουλος τράπεζας σημειώνοντας ότι με τέτοιες λύσεις δυσκολεύει η προσπάθεια να καθησυχασθούν οι ανησυχίες των αγορών.

«Όταν οι εταίροι σου ζητούν για να σε δανείσουν ενέχυρο την περιουσία σου τότε τι πρέπει να ζητήσουν οι αγορές; αναρωτιέται ο ίδιος, σημειώνοντας ότι η υποβάθμιση από την S&P και η επικείμενη από την Fitch, δείχνουν το πόσο δύσκολο δρόμο έχει πια να διανύσει η χώρα.