Ευρωδημοκρατία μόνο στους τύπους

Από Τα Νέα

Του Ρούσσου Βρανά

Το ερώτημα που έθεσαν τη χρονιά που πέρασε, από το Λονδίνο μέχρι την Αθήνα και από τη Λισσαβώνα έως τη Νέα Υόρκη, θα μας ακολουθεί και τη νέα χρονιά: Ποιος κυβερνά αυτόν τον κόσμο; Οι πολιτικοί ηγέτες που βγάζουν οι κάλπες, οι αντιπρόσωποι του λαού ή οι δυνάμεις του χρήματος; Αυτό το ερώτημα που έθεσαν οι «Αγανακτισμένοι» είναι βέβαια πιο πολύ ρητορικό. Οι ίδιοι γνωρίζουν την απάντηση.

Οι εκπρόσωποι των τραπεζιτών και των αγορών το είχαν πει καθαρά από καιρό στην Τριμερή Επιτροπή του μεγαλοτραπεζίτη Ντέιβιντ Ροκφέλερ. Σε έκθεσή τους που επιγραφόταν «Η κρίση της δημοκρατίας», έγραφαν: «Υπάρχουν επιθυμητά όρια στην εξάπλωση της πολιτικής δημοκρατίας». Τα όρια αυτά στενεύουν από τότε ολοένα.


Η χρονιά που πέρασε ήταν ζοφερή για τη δημοκρατία. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες είναι σήμερα πια δημοκρατικές μόνο στους τύπους, έχοντας χάσει κάθε έλεγχο στην οικονομική και κοινωνική πολιτική τους.


Όταν εγκάθετοι τεχνοκράτες, κερδοσκοπικές αγορές και ξένα κοινοβούλια επιβάλλουν εξοντωτικά μέτρα λιτότητας στις ασθενέστερες ευρωπαϊκές χώρες, οι πολίτες τους χάνουν την αίσθηση πως οι θεσμοί που τους κυβερνούν είναι πράγματι δημοκρατικοί. Και αυτό ο φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας το χαρακτηρίζει μια «επικίνδυνη ασυμμετρία» που θα μπορούσε να διαρρήξει τον δημοκρατικό ιστό της Ευρώπης.

Το ευρωπαϊκό διευθυντήριο, όταν καταλύει τη δημοκρατία στις χρεωμένες χώρες που μεταχειρίζεται σαν προτεκτοράτα, δύσκολα μπορεί να υπερασπιστεί πειστικά τη δημοκρατία όταν αυτή καταλύεται αλλού. Όπως στην περίπτωση της Ουγγαρίας.

Στην καρδιά της Ευρώπης η δημοκρατία κινδυνεύει να ανατραπεί από ένα αυταρχικό καθεστώς. Από τα Χριστούγεννα χιλιάδες Ούγγροι διαδηλώνουν στους δρόμους και βουλευτές αλυσοδένονται μπροστά στη Βουλή.

Η δεξιά κυβέρνηση της χώρας αλλάζει τον εκλογικό νόμο ώστε το κυβερνών κόμμα να μπορεί να εκλέγει με μόλις το ένα τέταρτο των ψήφων τα τρία τέταρτα των βουλευτών. Περιορίζει με νόμο την ελευθεροτυπία. Στέλνει στη σύνταξη 300 δικαστές που θεωρούσε εχθρικούς προς αυτήν. Και μεταφέρει τις αρμοδιότητες του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην ελεγχόμενη από την ίδια Βουλή.

Για λιγότερο σοβαρούς λόγους, το 2000 η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε επιβάλει κυρώσεις κατά του αυστριακού ακροδεξιού Γιεργκ Χάιντερ, που ελάχιστα απείχε πολιτικά από τον Ούγγρο Πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν. Γιατί σήμερα έχει επιλέξει τη σιωπή; Ίσως επειδή δεν θα ήταν πειστική αν σήκωνε στην Ουγγαρία τη δημοκρατική σημαία που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες κάθε μέρα υποστέλλει.

Από την έλλειψη δημοκρατικής νομιμοποίησης του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου και των πολιτικών του αντλούν έμμεση νομιμοποίηση κάθε λογής κατεργαραίοι.

Νεοφασίστες που άλλοτε κράδαιναν κεφαλοθραύστες και που σήμερα κυβερνούν και ακροδεξιοί σαν τον Ζαν - Μαρί Λεπέν, που, επικαλούμενος τη σκληρότητα με την οποία ο Σαρκοζί αντιμετωπίζει τους διαδηλωτές και τους μετανάστες, δηλώνει πως οι ακραίες θέσεις του έχουν σήμερα νομιμοποιηθεί, σε αυτή την Ευρώπη που το ευρωπαϊκό διευθυντήριο έχει μετατρέψει σε ένα «θερμοκήπιο» των πιο ακραίων και αντιδημοκρατικών ιδεών.