Απόλυτη κηδεμονία σχεδιάζει το Βερολίνο

Από το Έθνος

Σχέδιο πλήρους εκχώρησης της ελληνικής δημοσιονομικής κυριαρχίας σε ευρωπαίο Επίτροπο, ο οποίος θα διαθέτει υπερεξουσίες στην εκτέλεση του προϋπολογισμού και δικαίωμα βέτο επί αποφάσεων της ελληνικής κυβέρνησης, εξυφαίνει το Βερολίνο. Απέκλεισε κάθε σχετικό ενδεχόμενο η ελληνική κυβέρνηση και ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Το γερμανικό έγγραφο που αποκάλυψαν οι Financial Times, και δημοσιοποίησε πρώτη η ηλεκτρονική έκδοση του «Εθνους», το απόγευμα του Σαββάτου, προκάλεσε μεν θύελλα αντιδράσεων, ουσιαστικά όμως επιβεβαίωσε, δια της σχετικής τοποθέτησης της Κομισιόν, ότι ακόμη και αν το σχέδιο του «Υπερ-Επιτρόπου» δεν υλοποιηθεί κατά τις γερμανικές επιταγές, μία εποπτεία ηυξημένης ισχύος και δικαιοδοσίας, βρίσκεται προ των πυλών και ενδέχεται να αποτελέσει έναν από τους πιο πιεστικούς όρους για τη σύναψη της νέας δανειακής σύμβασης των 130 δισεκατομμυρίων ευρώ.


Εν συντομία, το γερμανικό έγγραφο - βόμβα προτείνει:

● Ορισμό Επιτρόπου από το Eurogroup, υπευθύνου για την εκτέλεση του προϋπολογισμού.

● Προικοδότησή του με υπερεξουσίες και δικαίωμα αρνησικυρίας σε αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης.

● Διαχείριση του νέου πακέτου με κύρια προτεραιότητα την εξυπηρέτηση του χρέους και των πιστωτών.

● Βίαιο ισοσκελισμό δαπανών - εσόδων (με ευθύνη του Επιτρόπου) σε περίπτωση μη εκταμίευσης δόσης.

Η εντεινόμενη γερμανική πίεση για επιτροπεία, σύμφωνα με σχόλιο των Financial Times, έρχεται ως αποτέλεσμα της εκτίμησης ότι «παρά την ανάθεση της πρωθυπουργίας από το Νοέμβριο στον τεχνοκράτη Λουκά Παπαδήμο, η ευρωπαϊκή προδιάθεση έναντι της Ελλάδος εξακολουθεί να χειροτερεύει».

«Ευρωπαίοι αξιωματούχοι μάλιστα», προσθέτουν οι Financial Times «σε κατ' ιδίαν συζητήσεις τους κρίνουν ως ήσσονα την πρόοδο που επιτελέστηκε στις μεταρρυθμίσεις του δημοσίου τομέα και υπό τον κ. Παπαδήμο».


Προειδοποιητικές βολές


Το σενάριο της απόλυτης δημοσιονομικής κηδεμονίας κάθε άλλο παρά νέο είναι, την τελευταία διετία. Ωστόσο την εβδομάδα που πέρασε υπήρξαν δύο ξεκάθαρες προειδοποιητικές βολές. Η πρώτη από τον Φόλκερ Κάουντερ, πρόεδρο της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών και η δεύτερη και θεσμικώς σημαντικότερη από τον υπουργό Οικονομικών και αντικαγκελάριο Φίλιπ Ρέσλερ. Αμφότεροι έθεσαν ευθέως εκβιαστικό δίλημμα για αποδοχή της τοποθέτησης Επιτρόπου ή σε άλλη περίπτωση έξοδο της χώρας μας από το ευρώ.


Κομισιόν: Διαψεύδει τον Επίτροπο... επιβεβαιώνει την Επιτροπεία

Η κυριότητα του (δεύτερου) προγράμματος (στήριξης) είναι ελληνική και η εφαρμογή του ευθύνη των ελληνικών Αρχών» δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν κληθείς να σχολιάσει τη γερμανική εισήγηση. Συμπλήρωσε όμως ότι η ΕυρωπαΪκή Επιτρόπή θα ενισχύσει τον ελεγκτικό της ρόλο στην Ελλάδα, επισημαίνοντας πως η σχετική απόφαση ελήφθη στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου. Όπως ανέφερε, αυτός ο νέος ρόλος θα αποτυπωθεί στο μνημόνιο.

Πιο αναλυτικά, στη δήλωσή του, με αφορμή το γερμανικό αίτημα, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν σημείωσε:

«Στο πλαίσιο του νέου προγράμματος, η Επιτροπή, σε συνεργασία με τους άλλους εταίρους της τρόικας, θα εγκαθιδρύσει, επιτόπια ελεγκτική μονάδα, η οποία μαζί με τους εθνικούς εμπειρογνώμονες, θα εργαστεί στενά και σε συνεχή συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση και με την τρόικα για να συμβουλέψουν και να βοηθήσουν, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη και πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.

Επίσης, θα βοηθήσει την τρόικα να αξιολογήσει την εφαρμογή των μέτρων που θα ληφθούν από την ελληνική κυβέρνηση, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του προγράμματος. Αυτός ο νέος ρόλος θα αποτυπωθεί στο Μνημόνιο».

Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν διευκρίνισε πάντως ότι κατά την Επιτροπή «τα εκτελεστικά καθήκοντα πρέπει να παραμείνουν στην πλήρη δικαιοδοσία της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία είναι υπόλογη στους πολίτες και τα όργανα της χώρας. Η ευθύνη αυτή βρίσκεται στους ώμους της ελληνικής κυβέρνησης και έτσι πρέπει να παραμείνει».


Κυβέρνηση: Δεν το συζητάμε

Αποκλειστική αρμοδιότητα της ελληνικής κυβέρνησης είναι η εκτέλεση του προϋπολογισμού, δηλώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παντελής Καψής, σχολιάζοντας το γερμανικό αίτημα, ενώ σχετικώς ερωτηθείσα, η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου ξεκαθάρισε ότι δεν συζητείται κάτι τέτοιο και έκανε λόγο για «αρρωστημένη φαντασία και ευθεία προσβολή της εθνικής κυριαρχίας».


Βενιζέλος: Ιστορικά αμαθείς όσοι θέτουν στους λαούς διλήμματα εθνικής αξιοπρέπειας

Το σενάριο ορισμού Επιτρόπου απέκλεισε κατηγορηματικά με μια αυστηρή δήλωση και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος:

«Η Ελλάδα είναι αυτή που έχει όχι μόνο την ευθύνη αλλά και το κίνητρο να φροντίσει για την εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος» δήλωσε, υπενθυμίζοντας ότι στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου περιλαμβάνεται αναλυτική πρόβλεψη για το μηχανισμό παρακολούθησης της εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος:

«Ο μηχανισμός αυτός», είπε, «καλύπτει πλήρως το κοινό ενδιαφέρον της Ελλάδας και των εταίρων της για την εμπρόθεσμη και επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος και των συναφών δεσμεύσεων της χώρας μας».

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, «θεμέλιο του μηχανισμού αυτού είναι η αυτονόητη παραδοχή ότι η Ελλάδα είναι αυτή που έχει όχι μόνο την ευθύνη αλλά και το κίνητρο να φροντίσει για την εφαρμογή του προγράμματος».

Και συμπλήρωσε με νόημα: «Οι εταίροι μας γνωρίζουν ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση βασίζεται στην θεσμική ισοτιμία των κρατών - μελών και στο σεβασμό της εθνικής τους ταυτότητας και αξιοπρέπειας. Αυτή η θεμελιώδης αρχή ισχύει πλήρως και για τις χώρες - μέλη που, καθώς διέρχονται περιόδους κρίσης και προσαρμογής, έχουν ανάγκη από τη βοήθεια των εταίρων τους προς όφελος όλης της Ευρώπης και ειδικότερα της Ευρωζώνης. (...) Όποιος θέτει σε ένα λαό δίλημμα μεταξύ οικονομικής βοήθειας και εθνικής αξιοπρέπειας αγνοεί βασικά ιστορικά διδάγματα».

«Είμαι βέβαιος», κατέληξε ο κ. Βενιζέλος, ότι «οι πολιτικές ηγεσίες όλων των ευρωπαϊκών χωρών και ιδίως αυτών που λόγω του μεγέθους τους έχουν, εκ των πραγμάτων, αυξημένη ευθύνη για την πορεία της Ευρώπης, γνωρίζουν με ποιο τρόπο τίθενται τα ζητήματα μεταξύ φίλων και εταίρων που έχουν ενώσει τις ιστορικές τους μοίρες»


ΠΑΣΟΚ: Να αποκρουστεί

«Αν ισχύουν τα δημοσιεύματα, θα πρέπει να αποκρουστεί οποιαδήποτε ιδέα και πρόταση περί επιτρόπων στην Ελλάδα», ανέφερε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ Πάνος Μπεγλίτης σε γραπτή του δήλωση. Προσέθεσε ότι ορισμένοι εταίροι είχαν προσπαθήσει να επιβάλουν ανάλογα σενάρια και κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για την απόφαση της 26ης Οκτωβρίου, τα οποία αποκρούστηκαν από τον τότε πρωθυπουργό και την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ:

«Η συνεργασία με τους κοινοτικούς μας εταίρους βασίζεται στις αποφάσεις της 26ης - 27ης Οκτωβρίου και στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας, μετά τη σαφή απόρριψη των προσπαθειών για "επιτρόπους" και "κηδεμονία", στις οποίες είχαν, τότε, αντιταχθεί ο πρωθυπουργός Γ.Α. Παπανδρέου και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ».


Ν.Δ.: Αυτά είναι αστειότητες

«Αστειότητες» χαρακτήριζαν κύκλοι της ΝΔ την πρόταση για ευρωπαίο επίτροπο προσθέτοντας: «Δεν συζητάμε τέτοιο θέμα».


ΚΚΕ: Επίτροπος αναγκαίος στην πλουτοκρατία

«Αν ο επίτροπος γίνει αναγκαίος για την πλουτοκρατία, θα τον δεχτούν. Όμως, με ή χωρίς επίτροπο, το έγκλημα σε βάρος του λαού είναι προαποφασισμένο από τη συγκυβέρνηση, την Ε.Ε., τον ΣΕΒ και γενικά την πλουτοκρατία», ήταν η αντίδραση του ΚΚΕ.


Φ. Κουβέλης: Ακραίοι συντηρητικοί κύκλοι

Σε «ακραίους συντηρητικούς κύκλους της Ευρώπης» απέδωσε τα ανακινούμενα σενάρια ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς, Φώτης Κουβέλης προσθέτοντας ότι με το να επιδιώκεται να τεθεί η χώρα σε επιτροπεία, τροφοδοτούνται λαϊκιστικές και επικίνδυνες επιδιώξεις για έξοδο της χώρας από το ευρώ και επιστροφή στη δραχμή (…) Αυτό πρέπει να αποκρουστεί».


ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Διασφάλιση συμμόρφωσης για το 2ο δανειακό πρόγραμμα

Ι. Πλαίσιο

Σύμφωνα με πληροφορίες από την Τρόικα, η Ελλάδα κατά πάσα πιθανότατα έχει και πάλι αποτύχει στους βασικούς στόχους του προγράμματος κατά το 2011. Ειδικότερα το έλλειμμα του προϋπολογισμού δεν έχει μειωθεί σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Επομένως η Ελλάδα θα πρέπει να βελτιώσει σημαντικά τη μελλοντική της συμμόρφωση προς το πρόγραμμα ώστε να τιμήσει τις δεσμεύσεις της προς τους δανειστές. Ειδάλλως, η Ευρωζώνη δεν θα μπορέσει να εγκρίνει εγγυήσεις για το δεύτερο δανειακό πρόγραμμα.

ΙΙ: Πρόταση για τη βελτίωση των επιπέδων συμμόρφωσης

Για τη βελτίωση της συμμόρφωσης στο 2ο πρόγραμμα, το νέο Μνημόνιο πρέπει να περιέχει δύο καινοτόμα θεσμικά στοιχεία, έναντι των οποίων η Ελλάδα πρέπει να δεσμευθεί. Θα καταστούν επιπλέον προϋποθέσεις για το δεύτερο πρόγραμμα. Μόνον όταν και εφόσον εφαρμοστούν θα μπορεί το νέο πρόγραμμα να ξεκινήσει.

1. Απόλυτη προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του χρέους

Η Ελλάδα πρέπει να δεσμευθεί νομικά στο ότι θα δίδει απόλυτη προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του μελλοντικού της χρέους. Η δέσμευση αυτή πρέπει να υιοθετηθεί νομοθετικά από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Τα κρατικά έσοδα πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά πρώτον και κύριο λόγο για την εξυπηρέτηση του χρέους. Μόνο πιθανά υπόλοιπα εσόδων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση πρωτογενών δαπανών.

Αυτό θα επαναδιαβεβαιώσει τους κρατικούς και ιδιώτες πιστωτές ότι η Ελληνική Δημοκρατία θα τιμήσει τις δεσμεύσεις της μετά το PSI και θα έχει θετική επίδραση στην πρόσβασή της στις αγορές.

Η de facto εξάλειψη της πιθανότητας χρεοκοπίας θα καταστήσει την απειλή της μη εκταμίευσης μίας δόσης πιο αξιόπιστη (σ.σ.: αποτελεσματική). Εάν μία μελλοντική δόση δεν εκταμιευθεί, η Ελλάδα δεν θα μπορεί να απειλεί τους πιστωτές με χρεοκοπία, αλλά αντιθέτως θα πρέπει να αποδέχεται περαιτέρω περικοπές στις πρωτογενείς δαπάνες ως τη μόνη δυνατή συνέπεια της μη εκταμιευμένης δόσης.

2. Μεταβίβαση εθνικής δημοσιονομικής κυριαρχίας

Η τήρηση του προϋπολογισμού πρέπει να τεθεί υπό ένα αυστηρό σύστημα ελέγχου και επιτήρησης.

Δεδομένων των μέχρι τούδε απογοητευτικών επιπέδων συμμόρφωσης, η Ελλάδα πρέπει να αποδεχθεί την εκχώρηση της δημοσιονομικής της κυριαρχίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για εύθετο χρονικό διάστημα.

Ένας Επίτροπος επί του προϋπολογισμού πρέπει να ορισθεί από το Eurogroup με αρμοδιότητα να διασφαλίζει τον έλεγχο του προϋπολογισμού. Πρέπει να έχει την εξουσία

α. να εφαρμόζει ένα συγκεντρωτικό σύστημα ελέγχου και επιτήρησης όλων των μειζόνων δαπανών του ελληνικού προϋπολογισμού

β. να προσβάλλει με βέτο αποφάσεις που δεν ευθυγραμμίζονται με τους τεθέντες από την τρόικα στόχους του προϋπολογισμού και

γ. να έχει την αρμοδιότητα να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον προαναφερθέντα κανόνα της προτεραιότητας στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους.

Η νέα εποπτική και θεσμική προσέγγιση πρέπει να διατυπωθεί στο Νέο Μνημόνιο ως εξής:

«Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβεβαιωθείσης από την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ένας νέος Δημοσιονομικός Επίτροπος που θα οριστεί από το Eurogroup θα βοηθήσει στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Ο Επίτροπος θα έχει ευρείες αρμοδιότητες εποπτείας στις δημόσιες δαπάνες και θα διαθέτει δικαίωμα βέτο έναντι δημοσιονομικών αποφάσεων που δεν ευθυγραμμίζονται με τους στόχους του προϋπολογισμού και τον κανόνα “προτεραιοποίησης” στην εξυπηρέτηση του χρέους».

Η Ελλάδα πρέπει να διαβεβαιώσει ότι ο νέος μηχανισμός εποπτείας θα εγκολπωθεί πλήρως στο εθνικό δίκαιο, κατά προτίμηση δια μέσου συνταγματικής τροποποίησης.