Φαινόμενα ακραίας φτώχειας στην Ελλάδα της «τρόικας και Σία»!

Από Το Ποντίκι 8.12.2011

Πόσο απέχει το κρεβάτι μας από το παγκάκι; Πόσο απέχει το δείπνο μας από το συσσίτιο; Πόσο τελικά απέχει η τακτοποιημένη μας ζωή από τον δρόμο;

Η κρίση ελαχιστοποίησε τις αποστάσεις. Αυτό που φάνταζε τόσο μακρινό πριν από τρία χρόνια, είναι πλέον η σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν καθημερινά χιλιάδες συνάνθρωποί μας. Και αυτήν τη φορά, δεν έρχονται από μακριά, δεν έχουν άλλο χρώμα από εμάς, ούτε είναι περιθωριακοί, ψυχικά ασθενείς ή εθισμένοι σε ουσίες.

Είναι άνθρωποι συνηθισμένοι, όπως όλοι μας... Μπορεί να πήγαμε στα ίδια σχολεία, να βγαίναμε στα ίδια μαγαζιά, να είχαμε κοινές παρέες. Μπορεί να είναι οποιοσδήποτε από εμάς. Ο κάθε ένας!


Ο κοινωνικός ιστός αποσαθρώνεται, το κράτος πρόνοιας πνέει τα λοίσθια και καμία μέριμνα δεν λαμβάνεται για την ανάσχεση της φτώχειας.


Οι αριθμοί των ατόμων που χρειάζονται βοήθεια αυξάνονται ιλιγγιωδώς.

Όσο η ανεργία αυξάνεται, όσο τα επιδόματα μειώνονται, όσο η εύρεση εργασίας – ακόμα και αδήλωτης, μαύρης – δυσχεραίνεται, τόσο αυξάνεται ο αριθμός των συνανθρώπων μας που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, που δεν μπορούν να είναι πλέον αυτάρκεις και χρειάζονται βοήθεια. Νέοι όροι προστίθενται στο λεξικό. Μαζί με τους ανέργους, έρχονται οι νεόπτωχοι.

Οι μικρομεσαίοι διολισθαίνουν στην ακραία φτώχεια και δεν υπάρχει κανένα κοινωνικό δίχτυ προστασίας για να εμποδίσει την ελεύθερη πτώση τους.

Ακόμα και η οικογένεια, ο παραδοσιακά προστατευτικός θεσμός της ελληνικής κοινωνίας, σε πολλές περιπτώσεις, δεν μπορεί να απορροφήσει τους κραδασμούς της κρίσης, καθώς αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες όλων των ανενεργών μελών της.

Άνθρωποι που μέχρι πρότινος είχαν ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης, σήμερα βρίσκονται αντιμέτωποι ακόμα και με το φάσμα της πείνας.


Οι αριθμοί τρομάζουν

Όλοι οι φορείς και ΜΚΟ, με στελέχη των οποίων μιλήσαμε, διαπιστώνουν αλλαγή στη σύνθεση του πληθυσμού των ατόμων που ζητούν βοήθεια, που προσφεύγουν στα συσσίτια ή που είναι άστεγοι τα τελευταία δύο σχεδόν χρόνια.

Όλοι, ανεξαιρέτως, εστιάζουν στην κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των Ελλήνων που ζητούν ή που χρειάζονται βοήθεια.

Ενδεικτικοί της κατάστασης είναι οι αριθμοί που δίνουν οι Γιατροί του Κόσμου, σχετικά με τη σύνθεση του πληθυσμού, των ασθενών που απευθύνονται στα πολυϊατρεία τους. «Ο αριθμός των Ελλήνων, από το 6% που κυμαινόταν τα προηγούμενα χρόνια, έχει ανέλθει στο 30%» θα σημειώσουν.

«Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, τον τελευταίο χρόνο έχουν αυξηθεί κατά 15% περίπου οι άνθρωποι που σιτίζονται από το Ίδρυμα Αστέγων ή έχουν ανάγκη τις παροχές του» επισημαίνει ο Γιώργος Αποστολόπουλος, πρόεδρος του Ιδρύματος Αστέγων του Δήμου Αθηναίων, και προσθέτει «υπάρχει μια σαφής διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών των ατόμων που χρήζουν βοήθειας».

«Υπάρχουν πλέον νεόπτωχοι ή "νεο-άστεγοι", άνθρωποι νεότερης ηλικίας, επαγγελματίες που έπεσαν έξω οι επιχειρήσεις τους, άνθρωποι που η εργασία τους δεν τους αποφέρει πλέον εισόδημα ικανό για να καλύψουν τις ανάγκες τους και ζητούν βοήθεια» αναφέρει ο Γ. Αποστολόπουλος.

«Βλέπουμε συνταξιούχους των οποίων οι συντάξεις έχουν πλέον εξανεμιστεί και δεν μπορούν να αγοράσουν τα απαραίτητα για να περάσουν. Έχουμε δει ανθρώπους να έρχονται εδώ με καμπαρντίνα και λαπ-τοπ και να μην έχουν να φάνε» προσθέτει.

Παράλληλα, μεγάλη άνοδο έχουν σημειώσει και οι αιτήσεις για την υπαγωγή στον θεσμό του κοινωνικού παντοπωλείου.

Τα τηλέφωνα στο Ίδρυμα Αστέγων δεν σταματούν να χτυπούν, σακούλες με τρόφιμα – κυρίως από χορηγίες – σχηματίζουν λόφους στους διαδρόμους και τα γραφεία του Ιδρύματος. Ρωτάμε εάν αυτά τα τρόφιμα έχουν συγκεντρωθεί εν όψει των εορτών. «Ίσως είναι λίγο περισσότερα, απ’ ό,τι συνήθως» μας απαντούν οι εργαζόμενοι και συμπληρώνουν «ευτυχώς που υπάρχουν και μπορούμε να εξυπηρετούμε τον κόσμο που έρχεται και ζητάει βοήθεια... Περνάνε δύσκολα οι άνθρωποι».

Εντυπωσιακή αύξηση των Ελλήνων στα συσσίτια της Αρχιεπισκοπής διαπιστώνει με τη σειρά του και ο διευθυντής Οικονομικών του Γενικού Φιλόπτωχου Ταμείου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Συμεωνίδης.

«Ο αριθμός των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα έχει αυξηθεί. Μέχρι πρότινος, είχαμε τους άστεγους ή τους μετανάστες. Σήμερα έχουμε πλέον πάρα πολλούς Έλληνες» επισημαίνει ο πατήρ Χρυσόστομος. «Στο παρελθόν οι ανάγκες συσσιτίων ήταν σαφέστατα μικρότερες» τονίζει.

Σήμερα, είναι χαρακτηριστικό πως μόνο στις 150 ενορίες που υπάγονται στα διοικητικά όρια της Αρχιεπισκοπής, δίδονται 10.000 με 11.000 μερίδες φαγητό ημερησίως – 365 ημέρες τον χρόνο. Σε όλη την Ελλάδα, εάν υπολογιστούν οι δράσεις δήμων, διάφορων οργανώσεων, ιδρυμάτων και ενοριών, σύμφωνα με υπολογισμούς, οι μερίδες φαγητού στα συσσίτια ανέρχονται ημερησίως περίπου στις 250.000.


Η Αθήνα της κρίσης

«Όλοι θεωρούσαν πως μόνο οι μετανάστες έχρηζαν βοήθειας, όμως η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει και ανθρώπους που μέχρι πρότινος είχαν καλό οικονομικό, κοινωνικό και οικογενειακό επίπεδο. Είναι άνθρωποι που βρέθηκαν άνεργοι από τη μια στιγμή στην άλλη. Εκεί που είχαν μια τακτοποιημένη, ήσυχη ζωή, βρέθηκαν, όχι μόνο να μην έχουν να φάνε, αλλά να είναι ενίοτε και άστεγοι, στον δρόμο» υπογραμμίζει ο πατήρ Χρυσόστομος.

«Σε μία ευρωπαϊκή χώρα που λειτουργεί μέσα σε ένα θεμιτό ή αθέμιτο – δεν θα το κρίνω εγώ – καπιταλιστικό σύστημα, καταλήξαμε, προϊούσης της κρίσης, να λείπει το αυτονόητο, ένα πιάτο φαγητό» προσθέτει.

Στοιχεία και επισημάνσεις που πρέπει όλους – και κυρίως την κεντρική κρατική διοίκηση – να μας κάνουν να αναλογιστούμε πώς επετράπη η κοινωνική χρεοκοπία.

«Η Αθήνα είναι μια πόλη σε ανθρωπιστική κρίση» βροντοφωνάζουν από την πλευρά τους οι Γιατροί του Κόσμου. Ο Νικήτας Κανάκης, πρόεδρος του Δ.Σ. των Γιατρών του Κόσμου, επισημαίνει ότι από πολύ νωρίς είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για την επιφαινόμενη «επισιτιστική κρίση». Δυστυχώς η πραγματικότητα τους επιβεβαιώνει με τον πλέον οδυνηρό τρόπο.

Ρωτώντας για τα χαρακτηριστικά των Ελλήνων που ζητούν βοήθεια στα πολυϊατρεία της Οργάνωσης, ο Ν. Κανάκης μας απαντά:

«Είναι μικροσυνταξιούχοι που λόγω των περικοπών στα εισοδήματά τους δεν μπορούν πλέον να καλύψουν τη συμμετοχή τους στα φάρμακα ή να επωμιστούν το κόστος των 5 ευρώ για την είσοδό τους σε νοσοκομεία. Αυτό το μικρό ποσό δεν είναι αυτονόητο ότι το έχουν, ειδικά όταν κάποιοι από αυτούς χρειάζονται συχνή παρακολούθηση».

«Είναι, επίσης, μικροεπαγγελματίες που έκλεισαν τα μαγαζιά τους. Είναι οικογένειες ανέργων με παιδιά, που έχουν μείνει ανασφάλιστοι και δεν έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας» συνεχίζει.

«Παρατηρούμε υστέρηση σε ζητήματα εξαιρετικής σημασίας, όπως ο εμβολιασμός των παιδιών» σημειώνει ο Ν. Κανάκης και προσθέτει πως η οικονομική ανέχεια έχει προκαλέσει την κακή διατροφή πολλών παιδιών. «Δεν μιλάμε για ασιτία, αλλά για κακή διατροφή» θα διευκρινίσει.

Σύμφωνα με τους Γιατρούς του Κόσμου, και οι μετανάστες πλήττονται άσχημα από την κρίση στη χώρα μας.

Κάποιοι από τους νόμιμους μετανάστες χάνουν την πράσινη κάρτα, καθώς δεν συμπληρώνουν τα αναγκαία μεροκάματα για την ανανέωσή της και βρίσκονται για μία ακόμα φορά σε καθεστώς παρανομίας. Άλλοι παραμένουν στην Ελλάδα, χωρίς χαρτιά, μη έχοντας επιλογή, σχεδόν εγκλωβισμένοι.

Πολλοί μετακινούνται προς την επαρχία, με την ελπίδα πως οι αγροτικές εργασίες, ακόμα και με τα εξευτελιστικά μεροκάματα που θα κανονίσουν για λογαριασμό τους κυκλώματα συμπατριωτών τους, θα τους εξασφαλίσουν ένα πιάτο φαγητό και μια υποτυπώδη στέγη.

Μέσα σε αυτήν τη ζοφερή πραγματικότητα, οι Γιατροί του Κόσμου κάνουν έκκληση για τη συγκέντρωση τροφίμων, ενώ στις 20 Δεκεμβρίου καλούν όλο τον κόσμο να συμμετάσχει στη μεγάλη γιορτή στην πλατεία Κοραή, όπου θα στηθεί ένα μεγάλο χριστουγεννιάτικο δέντρο από κουτιά γάλα εβαπορέ. Το γάλα που θα συγκεντρωθεί, θα δοθεί στα παιδιά που επισκέπτονται τα πολυϊατρεία της οργάνωσης.

Την ίδια μέρα, το Ίδρυμα Αστέγων του Δήμου Αθηναίων θα εκθέσει στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι, ζωγραφιές παιδιών που απασχολούνται στους χώρους του Ιδρύματος, μετά το συσσίτιο, δύο φορές την εβδομάδα, παρουσία ειδικευμένου προσωπικού.

«Φανταστείτε ότι πολλά από αυτά ζωγραφίζουν σουβλάκια, κεμπάπ ή φαγητά, γιατί προφανώς αυτά τα παιδιά πεινάνε... Άλλα παιδιά, προσφυγόπουλα κυρίως από το Αφγανιστάν και το Ιράκ, ζωγραφίζουν σπίτια τα οποία βομβαρδίζονται από αεροπλάνα» υπογραμμίζει ο Γ. Αποστολόπουλος και προσθέτει πως στόχος της εκδήλωσης είναι να αναδειχθεί το πρόβλημα αυτών των παιδιών και των οικογενειών τους και να γίνει μια προσπάθεια κινητοποίησης και ευαισθητοποίησης του κόσμου.

«Το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε, είναι συνύπαρξη και συνέργεια» θα μας πει ο αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Συμεωνίδης.

«Όσοι θέλουν να συνδράμουν στο έργο της Αρχιεπισκοπής, μπορούν να επικοινωνήσουν με το Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο της Αρχιεπισκοπής ή με τη νέα μας ΜΚΟ, Αποστολή.

Μπορείτε να βοηθήσετε σε εθελοντική βάση ή να προσφέρετε ρούχα, τρόφιμα, τον χρόνο σας, ή απλώς την παρουσία σας σε μία γιορτή ενός ιδρύματος, π.χ. με αυτιστικά παιδιά. Απλώς και μόνο με το να γνωρίζετε τις δράσεις της Εκκλησίας, κάποια στιγμή μπορεί να προκύψει μια νέα, δημιουργική ιδέα. Όλες οι ιδέες αξιοποιούνται, ακόμα και οι ανέμπνευστες ιδέες χρειάζονται, για να βρεθούν οι καλές».

Η δημοσιογραφική περιήγηση στο περιβάλλον της νέας φτώχειας που δημιουργείται στη χώρα συνεχίζεται την ερχόμενη εβδομάδα με τη «χαρτογράφηση» των νεοαστέγων.