Γερμανικό προτεκτοράτο στην Πελοπόννησο;

Από την Αυγή

Του Θανάση Πετράκου*

Επωμίζονται μεγάλες ευθύνες όσα μέλη της πλειοψηφίας (ευτυχώς όχι όλοι) υπερψήφισαν την απαίτηση του κ. Τατούλη να εξουσιοδοτηθεί για να διερευνήσει τη δυνατότητα δημιουργίας «Ειδικής Οικονομικής Ζώνης» στην Πελοπόννησο.

Η μετατροπή της Πελοποννήσου σε Ειδική Οικονομική Ζώνη θα σημάνει, ανεξάρτητα από προθέσεις, τη μετατροπή της Πελοποννήσου σε αποικιακή ζώνη του γερμανικού κεφαλαίου. Διότι Ειδική Οικονομική Ζώνη σημαίνει περιοχή με διαφορετικό φορολογικό, εργασιακό και διοικητικό καθεστώς σε σχέση με την υπόλοιπη επικράτεια της χώρας.


Συνεπώς δεν είναι εργαλείο ανάπτυξης της Πελοποννήσου προς το συμφέρον των ανέργων, των εργαζομένων, των αγροτών και των αυτοαπασχολούμενων της Πελοποννήσου, αλλά εργαλείο του κεφαλαίου, κυρίως του γερμανικού, με στόχο την κινεζοποίηση της Πελοποννήσου. Άρα «καλή» Ειδική Οικονομική Ζώνη δεν μπορεί να υπάρξει, όπως φαντασιώνεται ο κ. Τατούλης.



Πρακτικά πώς λειτουργούν οι ΕΟΖ;

Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν εντός των ΕΟΖ χρησιμοποιούν εισαγόμενες πρώτες ύλες χωρίς δασμούς. Αξιοποιούν τη φορολογική ασυλία και δεν πληρώνουν σχεδόν καθόλου φόρους. Αυτό, σε συνδυασμό με τη χαμηλή διασύνδεσή τους με την εγχώρια οικονομία, δείχνει ότι το όφελος για την οικονομία της φιλοξενούσας χώρας είναι μηδαμινό.

Παράλληλα, με πρόσχημα την απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών και στο όνομα της δήθεν «καταπολέμησης της γραφειοκρατίας», καταλύεται η όποια έννοια προστασίας του περιβάλλοντος, των αρχαιολογικών χώρων κ.λπ. (κυριαρχεί σε απόλυτο βαθμό η λογική του fast track).

Όσο για τις θέσεις εργασίας, το όποιο όφελος είναι αμελητέο μπροστά στην άγρια εκμετάλλευση των εργαζομένων. Σύμφωνα με μελέτη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, οι εργαζόμενοι αυτών των Ζωνών δουλεύουν 10 - 12 ώρες καθημερινά, ενώ σε κάποιες περιόδους ακόμη και 16 ώρες συνεχώς.

Πολλά εργοστάσια χρησιμοποιούν σύστημα ημερήσιων ή εβδομαδιαίων πλάνων παραγωγής. Πράγμα που σημαίνει ότι για να πάρει ο εργάτης το μεροκάματό του, πρέπει να πετύχει το πλάνο παραγωγής. Έτσι, σε κάποιες περιπτώσεις, οι εργάτες είναι υποχρεωμένοι να δουλεύουν πέραν της «κανονικής» βάρδιας.

Σε άλλη μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρεται ότι στις ΕΟΖ της Κίνας το μέσο ωράριο εργασίας κυμαίνεται από 54 έως 77 ώρες τη βδομάδα.

Για την ιστορία, αλλά και τη σημειολογία, το καθεστώς των ΕΟΖ εφαρμόστηκε στα τέλη του 20ού αιώνα για πρώτη φορά στην Πολωνία. Οι χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ όπου εφαρμόστηκαν θεραπείες - σοκ, όπως η Πολωνία, είχαν πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις για τις κοινωνίες τους. Μεταξύ άλλων, υψηλή ανεργία με ταυτόχρονο υψηλό πληθωρισμό.

Χαρακτηριστικό είναι το φαινόμενο ολόκληρος ο μηνιαίος μισθός ενός εργαζόμενου να μην επαρκεί ούτε για την κάλυψη της διαμονής (ενοίκιο). Ως εκ τούτου, οι χώρες αυτές αντιμετώπισαν γιγάντιες μεταναστευτικές εκροές, μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και διάρρηξη του κοινωνικού ιστού.

Επίσης αντιμετώπισαν εκτόξευση της εγκληματικότητας, του τζόγου, της πορνείας, της διαφθοράς και της παραοικονομίας.


Επενδύσεις για θέσεις;

Το νεοφιλελεύθερο επιχείρημα του κ. Τατούλη, με το οποίο έπεισε τα περισσότερα μέλη της παράταξής του, έχει ως εξής: «Τα επενδυτικά κίνητρα οδηγούν σε ξένες άμεσες επενδύσεις και οι ξένες άμεσες επενδύσεις σε ανάπτυξη και θέσεις εργασίας».

Εμείς απαντάμε ότι το παραπάνω επιχείρημα είναι το ιδεολογικό προπέτασμα, οι ξένοι επενδυτές στοχεύουν σε οικονομική διείσδυση αποικιοκρατικού τύπου. Είναι τραγικό όμως να υιοθετείται αυτό το επιχείρημα από την πλειοψηφία του Π.Σ. Πελοποννήσου.

Μελέτες του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) έχουν δείξει επανειλημμένα ότι το πρόβλημα των επενδύσεων στην Ελλάδα δεν είναι πρόβλημα κόστους εργασίας ή φορολογίας, αλλά συχνών μεταβολών του θεσμικού πλαισίου και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων. Με απλά λόγια αντικίνητρο των επενδύσεων δεν είναι το κόστος εργασίας, οι εργασιακές σχέσεις και η φορολογία στην Ελλάδα, αλλά η έλλειψη σταθερού θεσμικού πλαισίου.

Επιπλέον, οι ξένες επενδύσεις δεν είναι πανάκεια. Πρώτον, τα κέρδη από τις ξένες άμεσες επενδύσεις διαφεύγουν στη μητρική εταιρεία. Δεύτερον, οφείλουμε να εξετάσουμε τι τύπου επενδύσεις είναι αυτές. Για παράδειγμα, την οικολογική και περιβαλλοντική επιβάρυνση. Τι θέσεις εργασίας δημιουργούν; Πού μας κατατάσσουν στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας;

Συνεπώς οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες είναι ένα νεοφιλελεύθερο ιδεολόγημα. Ένας «Δούρειος Ίππος» της πολιτικής τύπου σοκ με σκοπό την αποδόμηση των εργασιακών σχέσεων και την αποικιοκρατική επέλαση διεθνών επενδυτικών συμφερόντων.


Το πρόγραμμα «Ήλιος»

Χαρακτηριστική περίπτωση ΕΟΖ είναι το λεγόμενο «πρόγραμμα Ήλιος». Η Ελλάδα δεσμεύεται όλα τα έσοδα από το «Ήλιος» να πάνε για αποπληρωμή του δανείου μέχρι το ποσό των 15 δισ. ευρώ. Είναι η πρώτη φορά που ένα μελλοντικό επενδυτικό πρόγραμμα της Ελληνικής Δημοκρατίας – και όχι πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης – δεσμεύει όλα τα μελλοντικά του έσοδα για την αποπληρωμή των δανείων!

● Και ποιος θα αγοράζει το ρεύμα; Η Γερμανία!

● Ποιος θα πουλά το ρεύμα; Η Γερμανία!

● Ποιες εταιρείες θα ωφεληθούν από την κατασκευή του έργου; Οι γερμανικές!

● Πόση ποσότητα ρεύματος θα απορροφάται από τη διψασμένη ενεργειακά τοπική αγορά; Ούτε μισό watt!

● Η Ελλάδα θα παράγει ενέργεια για τη Γερμανία με πολύ χαμηλότερο κόστος απ' ό,τι παράγεται στη Γερμανία, λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας στη χώρα.

Οι Γερμανοί θα εισπράττουν τις επιδοτήσεις από την τράπεζα KfW και τα λεφτά που θα βγάζουν θα τα εισπράττουν πάλι οι... Γερμανοί.

Πρακτικά πρόκειται για δεύτερο κατοχικό δάνειο: Οι Γερμανοί ζητάνε την έκταση, δανεική κι αγύριστη, την εκμεταλλεύονται, αποκομίζουν πολλαπλά οφέλη (φτηνή ενέργεια, έργο σε γερμανικές εταιρείες, επιδοτήσεις κ.λπ.) και στην Ελλάδα μένει το αμφίβολο όφελος αποπληρωμής δανείων.

Και λέμε αμφίβολο γιατί το πόσο θα πωλείται το ρεύμα θα καθοριστεί από τους Γερμανούς! Δηλαδή έχουμε τον δανειστή, ο οποίος εκμεταλλεύεται περιουσία του δανειζόμενου και πληρώνει όσα ο δανειστής θέλει! Μάλιστα έχει συσταθεί ειδική ομάδα στην Κομισιόν, η οποία έχει ως αντικείμενο το συγκεκριμένο project.

Για να γίνει κατανοητή η έκταση της κομπίνας, παραθέτω τα λόγια του καθηγητή του Τεχνικού Πανεπιστημίου Μονάχου Τόμας Χαμάχερ που έχει εμπλακεί στο έργο και ο οποίος καταγγέλλει:

«Και στην περίπτωση του "Ήλιος" αυτοί που κερδίζουν είναι οι κατασκευαστές των ηλιακών μονάδων, δηλαδή γερμανικές και κινεζικές εταιρείες και όχι οι ελληνικές. Οι Έλληνες δεν θα έχουν κανένα κέρδος». Κατόπιν αυτών, το άρθρο 13 μήπως θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο μιας πρώτης εισαγγελικής έρευνας;

* Ο Θανάσης Πετράκος είναι περιφερειακός σύμβουλος Πελοποννήσου, επικεφαλής του συνδυασμού «Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου»