Το κραχ της τραπεζικής πίστης

Από τους Financial Times (via Euro2day)

Του Lex

Ξεχάστε τις θρυλικές, πλούσιες εποχές του τραπεζικού μοντέλου 3-6-3 (δανειζόμαστε με 3%, δανείζουμε με 6% και πάμε για γκολφ στις 3). Έχουν παρέλθει, αν δεχτούμε ότι κάποτε υπήρξαν. Φέτος οι ευρωπαϊκές τράπεζες αντιμετωπίζουν μια νέα πρόκληση: Τι θα γίνει αν απλώς δεν μπορούν να δανειστούν από τις αγορές σε καμία τιμή;

Τα σύντομα «παγώματα» των αγορών, που κρατούν λίγες εβδομάδες, έχουν γίνει καθημερινό δεδομένο για τις τράπεζες μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση. Οι θησαυροφύλακες των τραπεζών έχουν μάθει να αξιοποιούν οποιαδήποτε ευκαιρία τους παρουσιαστεί για να δανειστούν. Όμως το δεύτερο εξάμηνο του 2011 ήταν τελείως διαφορετικό πράγμα.


Οι ευρωπαϊκές τράπεζες από τον Ιούλιο ζορίζονται να πωλήσουν και το παραμικρό senior μη εξασφαλισμένο ομόλογο, που ήταν η βασική πηγή μακροχρόνιου δανεισμού τους. Για πρώτη φορά σε έξι χρόνια τουλάχιστον οι τράπεζες δεν έχουν πουλήσει αρκετά ομόλογα (425 δισ. δολ.) ώστε να καλύψουν τα ομόλογα που λήγουν (560 δισ. δολ.), σύμφωνα με τα στοιχεία της Dealogic. Κατά μέσον όρο τα πέντε προηγούμενα χρόνια οι τράπεζες δανείζονταν αρκετά ώστε να καλύψουν τις αποζημιώσεις 1,6 φορές.

Σε αυτά τα μεγέθη δεν περιλαμβάνονται καλυμμένα ομόλογα, εκ των οποίων οι τράπεζες πούλησαν το ρεκόρ των 340 δισ. δολ. φέτος. Αυτά τα ομόλογα, τα οποία οι τράπεζες καλύπτουν με ενεργητικά, καθρεφτίζουν μια διαφορετική ανησυχία: την αυξανόμενη χρήση του κοινοπρακτικού δανεισμού. Για τις τράπεζες, η λογική είναι απλή.

Αν οι επενδυτές φοβούνται τα μη καλυμμένα δάνεια, τότε μειώνουμε το κόστος δανεισμού προσφέροντας καλύψεις.

Όμως όσο πιο πολλά ενεργητικά του ισολογισμού δεσμεύονται, τόσο λιγοστεύουν τα ενεργητικά που θα υποστηρίξουν άλλους, μη εξασφαλισμένους πιστωτές, οι οποίοι συνακόλουθα θα αυξήσουν τα επιτόκια. Επιπλέον οι καταθέτες χάνουν τις καλύψεις για τις αποταμιεύσεις τους.

Οι φόβοι στις αγορές ότι ίσως τελειώνουν τα προς δέσμευση ενεργητικά στις τράπεζες ησύχασαν κάπως την περασμένη εβδομάδα με το δάνειο 489 δισ. ευρώ της ΕΚΤ σε πάνω από 500 τράπεζες. Τα δάνεια έχουν διάρκεια έως τρία έτη.

Αυτό το ρευστό θα δώσει στις τράπεζες μια ανάσα, αλλά δεν θα επιλύσει το βασικό πρόβλημα: Ότι, αν είναι υπερβολικά τα ενεργητικά που δεσμεύονται ως εγγύηση, η μη εξασφαλισμένη πίστωση θα εξαφανιστεί μακροπρόθεσμα και όχι μόνο για λίγους μήνες. Οι τράπεζες θα ήθελαν να ξεχάσουν το 2011. Όμως το 2012, με τα 721 δισ. δολάρια προς επαναχρηματοδότηση, θα είναι ακόμη σκληρότερο.