Συνταγή καταστροφής σε Ουγγαρία και Λετονία

Από Το Βήμα

Ρεπορτάζ: Α. ΡΑΒΑΝΟΣ

Σκληρά μέτρα λιτότητας, όπως μείωση δημοσίων δαπανών, περικοπές συντάξεων και μισθών στο Δημόσιο, χιλιάδες απολύσεις ήταν η συνταγή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ουγγαρία. Το 2008 η Ουγγαρία ήταν η πρώτη χώρα της Ε.Ε. – όχι όμως μέλος της Ευρωζώνης – που προσέφυγε στο ΔΝΤ και δοκιμάζει τους τελευταίους 16 μήνες την πικρή συνταγή λιτότητας που της επιβλήθηκε για τη... «σωτηρία» της.

Σε δραματικό όμως αδιέξοδο οδήγησε η παρέμβαση του ΔΝΤ τη Λετονία, όπου σε λιγότερο από δύο χρόνια τα σκληρά μέτρα που επέβαλε το Ταμείο- μειώσεις μισθών, απολύσεις στο Δημόσιο, ακόμη και περικοπές στις κλίνες των κρατικών νοσοκομείων- προκάλεσαν πρωτοφανή ύφεση 18%!

Η χώρα της Βαλτικής την περίοδο 2006-2007, προτού βυθιστεί στη σοβαρότατη ύφεση του 2008, κατέγραφε ρυθμούς ανάπτυξης πάνω από 10%. Το ΔΝΤ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Παγκόσμια Τράπεζα ενέκρινε τον Δεκέμβριο του 2008 συνολικό πακέτο δανεισμού ύψους 7,5 δισ. ευρώ και υποχρέωσε την κυβέρνηση να εφαρμόσει σκληρά μέτρα προκειμένου να μειώσει το έλλειμμα στο 6% του ΑΕΠ το 2011 και στο 3% το 2012. Το έλλειμμα κινήθηκε στο 7% του ΑΕΠ το 2009 ξεπερνώντας και τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις του ΔΝΤ.

Παρ' όλα αυτά προ ολίγων ημερών η Παγκόσμια Τράπεζα, που αποτελεί «δίδυμο» με το ΔΝΤ, ζήτησε νέα περικοπή δαπανών στην Υγεία. Συγκεκριμένα απαίτησε τη μείωση του αριθμού των κλινών από 450 ανά 100.000 πληθυσμού το 2010 σε 350 ανά 100.000 πληθυσμού το 2011!

Η Ουγγαρία, όπως και η Λετονία, εξασφάλισε «μεικτή δανειοδότηση» από το ΔΝΤ σε συνδυασμό με διμερή δανεισμό από χώρες της Ε.Ε. Η προσφυγή έγινε επί των ημερών της σοσιαλιστικής κυβέρνησης και η πολιτική που εφαρμόστηκε προκάλεσε κοινωνικές και πολιτικές ανατροπές στη χώρα.

Πριν από λίγο καιρό ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου επισκέφθηκε τη Βουδαπέστη και είχε την ευκαιρία να ακούσει διά ζώσης τα μέτρα που εφάρμοσε η ουγγρική κυβέρνηση και τον αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία και οικονομία. Επίσης είχε την ευκαιρία να θυμηθεί ότι, παρά την ευρεία νίκη των Σοσιαλιστών στις βουλευτικές εκλογές, η προσφυγή στο ΔΝΤ οδήγησε στην ανατροπή του σοσιαλιστή πρωθυπουργού.

Ο κ. Παπανδρέου είχε στον φάκελό του μια έρευνα που έγινε για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης. Η συγκεκριμένη έρευνα, στοιχεία της οποίας έχει στη διάθεσή του «Το Βήμα», καταγράφει τι ακριβώς μέτρα υιοθέτησε η Ουγγαρία και ποιο ήταν ακριβώς το οικονομικό περιβάλλον στη χώρα.

Το τέταρτο τρίμηνο του 2008 η διεθνής οικονομική κρίση έπληξε καίρια την ουγγρική οικονομία, με αποτέλεσμα να συρρικνωθεί το ΑΕΠ, να μειωθεί η βιομηχανική παραγωγή, να αυξηθεί η ανεργία, να περιοριστούν σημαντικά οι εξαγωγές και οι εισαγωγές, να διολισθήσει η αξία του εθνικού νομίσματος περίπου στο 20%.

Ύστερα από αυτή τη μαύρη εικόνα για την Ουγγαρία, οι διεθνείς οργανισμοί προσέτρεξαν για βοήθεια με σκοπό να σώσουν την οικονομία της χώρας. Το ΔΝΤ ενέκρινε δάνειο 12,5 δισ. ευρώ, 6,5 δισ. ευρώ έδωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και 1 δισ. ευρώ χορήγησε η Παγκόσμια Τράπεζα.

Μετά την έγκριση του δανείου το ΔΝΤ παρακολουθεί ασφυκτικά την πορεία εκτέλεσης των προϋπολογισμών, την πορεία του πληθωρισμού αλλά και των συναλλαγματικών αποθεμάτων. Παράλληλα η κεντρική τράπεζα της χώρας ανέλαβε τον πλήρη έλεγχο της διοίκησης των μεγάλων ουγγρικών τραπεζών.