ΔΝΤ, παγκοσμιοποίηση και σύγχρονο δουλεμπόριο

Από την Αυγή (ενότητα Εντός Φύλου)

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 η επιθετική επέκταση των αρχών της ακραίας οικονομίας της αγοράς, που υπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών, ήταν βλακώδης μη ενάρετη και άδικη. Η οικονομική παγκοσμιοποίηση προκάλεσε τεράστια επιδείνωση της φτώχειας πιο άμεσα στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη και στην Ανατολική Ασία. Στη Νότια Ασία τα αρνητικά αποτελέσματα ήταν λιγότερο άμεσα αλλά εξίσου ολέθρια όσον αφορά την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπινου δουλεμπορίου.

Ο βασικός θεσμός που προώθησε την οικονομική παγκοσμιοποίηση ήταν και είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), οι πολιτικές και οι πράξεις του οποίου επιδείνωσαν, τη δεκαετία του 1990 την οικονομική κατάρρευση των περισσότερων πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, όπως επίσης των αποκαλούμενων οικονομικών τίγρεων της Ανατολικής Ασίας.

Το ίδιο συνεχίζει και σήμερα να κάνει το ΔΝΤ όταν προσκαλείται να «συνδράμει» οικονομικά τάχα να περισωθούν από τη χρεωκοπία οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, όπως και η Ελλάδα, από τις νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις αυτών των χωρών.

Οι συνδυασμένες κρίσεις οδήγησαν στη χειρότερη παγκόσμια οικονομική κρίση από την εποχή της μεγάλης ύφεσης (δεκαετία του 1930). Λίγο μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου το ΔΝΤ εισηγήθηκε ένα αυστηρό πρόγραμμα μέτρων υπέρ της οικονομίας της αγοράς για τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες προκειμένου να τις «βοηθήσει» να μετασχηματισθούν σε αγοραίες οικονομίες δυτικού τύπου.

Αυτό το πρόγραμμα είχε ως συνέπεια την ταχεία υιοθέτηση ενός πακέτου νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, που δεν λάμβανε υπόψη ούτε την κατάσταση της κάθε χώρας ούτε το γενικότερο πλαίσιο.

● Πρώτον, το ΔΝΤ υπαγόρευσε μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας, όπως περικοπή δημοσίων δαπανών για την υγεία, την παιδεία, για τα επιδόματα ανεργίας και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες. Η λογική αυτών των μέτρων κατέτεινε στην προώθηση της αποτελεσματικότητας, αλλά το αποτέλεσμα ήταν η επιδείνωση την φτώχειας όλων όσοι υποχρεούνταν σε αυτά τα κρατικά προγράμματα.

● Δεύτερον, το ΔΝΤ υποστήριξε ότι οι τιμές των προϊόντων, των υπηρεσιών και των εμπορευμάτων θα έπρεπε να υπαγορεύονται από τις δυνάμεις της αγοράς και όχι από την κεντρική εξουσία όπως γινόταν επί «σοσιαλισμού». Αποσκοπούσε στην προώθηση της «αποτελεσματικότητας» και του «ανταγωνισμού», αλλά το αποτέλεσμα ήταν ένας τεράστιος πληθωρισμός, που διέβρωσε την αξία των τοπικών νομισμάτων.

● Τρίτον, το ΔΝΤ άσκησε πίεση για ταχεία απελευθέρωσης της αγοράς, άνοιγμα των τοπικών αγορών σε ξένα εμπορικά και χρηματοπιστωτικά συμφέροντα. Στόχος ήταν η προώθηση της ελεύθερης αγοράς και η «οικονομική μεγέθυνση», αλλά το αποτέλεσμα ήταν αχαλίνωτες ροές ζεστού χρήματος που κατέστρεψαν τις τοπικές αγορές.

● Τέταρτον, το ΔΝΤ επέμεινε στη θέσπιση ταχείας ιδιωτικοποίησης με την πώληση κρατικών επιχειρήσεων στους ιδιώτες. Στόχος ήταν και πάλι η αύξηση της «αποτελεσματικότητας» και του «ανταγωνισμού», αλλά το αποτέλεσμα ήταν η μεταφορά δισεκατομμυρίων δολαρίων πλούτου και περιουσιακών στοιχείων στα δυτικά οικονομικά συμφέροντα και σε μία χούφτα διεφθαρμένων πολιτικών και επιχειρηματιών.

● Τέλος το ΔΝΤ απαίτησε μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων. Στόχος ήταν η προσέλκυση ξένου χρήματος που επιδιώκει μεγάλες αποδόσεις το οποίο θα στήριζε τα τοπικά νομίσματα και θα μείωνε τον πληθωρισμό, αλλά το αποτέλεσμα ήταν μία διαβρωτική αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων, χρεωκοπία τραπεζών και επιδείνωση της οικονομικής ύφεσης.

Οι αγορές κεφαλαίου σε όλη την υφήλιο βυθίστηκαν σε επίπεδα τόσο χαμηλά που είχαν να εμφανιστούν επί πολλά χρόνια και εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι είδαν το βιοτικό τους επίπεδο να πέφτει κάτω από το όριο της φτώχειας, κάτι που κατέληξε σε σοβαρή οικονομική υποβάθμιση κοινωνική αναταραχή και οδήγησε την παγκόσμια ανεργία σε ιστορικά πρωτοφανή επίπεδα.

Αποτέλεσμα ήταν η μαζική μετανάστευση προς τις πιο σταθερές τότε οικονομίες και νομίσματα στην Δυτική Ευρώπη.

Πανούργοι λαθρέμποροι (οργανωμένο έγκλημα) αξιοποίησαν σαν αρπακτικά την απελπισία ανθρώπων και υποχρέωσαν εκατομμύρια ανθρώπους στη σύγχρονη δουλεία.

Επειδή η έλλειψη δικαιωμάτων των γυναικών και των μειονοτήτων συνεπαγόταν ότι οι γυναίκες, τα παιδιά και τα μέλη των μειονοτήτων πλήττονται πιο σκληρά στις περιόδους των κοινωνικο-οικονομικών κρίσεων, αυτές οι ομάδες έγιναν τα μεγαλύτερα θύματα του λαθρεμπορίου ανθρώπων για τη βιομηχανία του σεξ και τη δουλεία στη μαύρη φτηνή εργασία.

Η άνοδος των επιπέδων της δουλείας παγκοσμίως είναι μία από τις πιο κατακριτέες αυτών των καταστροφών, και ιδίως οι έμποροι σαρκός προς σεξουαλική εκμετάλλευση ακολούθησαν πιστά το αμερικανικό οικονομικό μοντέλο: Τα κέρδη πάνω από Όλα, ανεξάρτητα από το κόστος για την ανθρώπινη ζωή. Οι βλάβες που έχουν προκληθεί είναι ανυπολόγιστες και η ώρα της επανόρθωσης έχει καθυστερήσει υπερβολικά. Μερικά παραδείγματα:

1. Στην Ταϊλάνδη η πιο βάναυση μορφή σωματεμπορίας είναι η σωματεμπορία για αναγκαστική εργασία στην αλιεία. Υπάρχουν πολλά αγόρια από την Καμπότζη που τα μεταφέρουν οι σωματέμποροι στην ακτή νότια της Μπαγκόγκ. Τα αγόρια επιβιβάζονται στα αλιευτικά όπου αναγκάζονται να ψαρεύουν είκοσι ώρες την ημέρα επί πολλούς μήνες.

Οι καπετάνιοι αναγκάζουν τα παιδιά να παίρνουν αμφεταμίνες για να μπορούν να δουλεύουν ασταμάτητα. Άλλα πλοία έρχονται από την ακτή και παίρνουν τα ψάρια, τα αγόρια όμως μένουν επάνω στο πλοίο. Στο τέλος της σεζόν πολλά παιδιά τα σκοτώνουν και τα πετούν στη θάλασσα. Το φαινόμενο αυτό γίνεται όλο και πιο συνηθισμένο σε όλη την Ανατολική και Νότια Ασία αλλά και στην Ανατολική Ευρώπη και στην Αφρική.

2. Αγόρια από την Ουκρανία μεταφέρονται από σωματέμπορους για αναγκαστική εργασία στα ρωσικά αλιευτικά της Μαύρης Θάλασσας και νεαρά αγόρια στην Γκάνα αναγκάζονται να δουλέψουν στις θανάσιμες αλιευτικές επιχειρήσεις της λίμνης Βόλτα. Αμέτρητες ζωές χάνονται στο τέλος των αλιευτικών εργασιών, έτσι τα κέρδη για τους χονδρεμπόρους διατηρούνται υψηλά και οι τιμές για τις χώρες που υπερκαταναλώνουν ψάρια διατηρούνται χαμηλές.

3. Εκτός από την αλιεία, τακτικές καταναγκαστικής εργασίας χρησιμοποιούνται σε όλο το μήκος της αλυσίδας προσφοράς, από την επεξεργασία μέχρι την συσκευασία θαλασσινών που διανέμονται σε όλη την Δύση, κυρίως στις αγορές γαρίδας αξίας 1,5 δισ. δολ. του Μπαγκλαντές και της Ταϊλάνδης.