Τρία σενάρια με την πλάτη στον τοίχο

Την αποφασιστικότητα της Ε.Ε. περιμένει η Ελλάδα

Από την Ελευθεροτυπία

Της Δήμητρας Καδδά

Τρία σενάρια για τις επιπτώσεις του νέου «τσουνάμι» της διεθνούς κρίσης στην ελληνική οικονομία εξετάζει η ελληνική κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο: δεν έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση για το νέο δάνειο και το Μνημόνιο – για ακόμη μία φορά – εμφανίζει καθυστερήσεις στην υλοποίησή του.

Τα πάντα πλέον εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από «έξω», λένε αρμόδια στελέχη, εξηγώντας ότι πλέον η χώρα έχει μπει στη... γωνία του κάδρου των εξελίξεων. Εξηγούν ότι η πορεία της κρίσης και η αποφασιστικότητα ή όχι της παρέμβασης των Ευρωπαίων ηγετών και οργάνων θα καθορίσουν τις επιπτώσεις για την Ελλάδα. Ακόμη και στο πιο «καλό» σενάριο, συνεχίζουν, η λιτότητα και η επιτήρηση θα είναι ακόμη πιο σκληρές και διαρκείς.


Ωστόσο, στα χέρια του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης παραμένει το διακύβευμα να μη δοθούν αφορμές για υπαναχωρήσεις απέναντι στις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου. Δηλαδή, με αφορμή ή αιτία τις καθυστερήσεις στο νέο Μνημόνιο να μην τεθεί σε κίνδυνο το νέο δάνειο και η δόση του Σεπτεμβρίου.

Ο υπουργός Οικονομικών Ε. Βενιζέλος έσπευσε να καθησυχάσει με χθεσινές δηλώσεις του στην «Καθημερινή» σημειώνοντας ότι «οι δανειακές ανάγκες της χώρας μας τούς επόμενους μήνες είναι καλυμμένες», προσθέτοντας όμως ότι και «εμείς πρέπει να κάνουμε τη δουλειά μας».

Τα μέτωπα που παραμένουν στο εσωτερικό ανοιχτά είναι πολλά. Η κυβέρνηση, ύστερα από μία «μίνι» σιέστα που ολοκληρώνεται σταδιακά από σήμερα, με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να επιστρέφει από παραθαλάσσιους προορισμούς, επιχειρεί να κλείσει «τρύπες» στον προϋπολογισμό, στις αποκρατικοποιήσεις, στο μισθολόγιο, στις ΔΕΚΟ και σε άλλα πολλά ανοιχτά πεδία, τα οποία θα κρίνει η τρόικα στις 22 Αυγούστου που καταφθάνει στην Αθήνα.

Παράλληλα, σε επιφυλακή παρέμειναν όσα στελέχη μετέχουν στις διαπραγματεύσεις για το δάνειο, αποκρυπτογραφώντας τις εξελίξεις. Σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες της Ε.Ε., τρία είναι τα βασικά σενάρια που διαμορφώνονται:

1. Το «κακό» σενάριο της γενίκευσης κρίσης χρέους, η οποία θα προκαλούσε ένα ντόμινο στις αγορές και στις οικονομίες. Πρόκειται για το μεγάλο φόβο όσων τις προηγούμενες ημέρες έκαναν λόγο για ατολμία ηγετών και οργάνων να πάρουν αποφάσεις που θα οδηγήσουν στην έγκαιρη «πυρόσβεση».

Οι ηγέτες «έκλεισαν» τα Κοινοβούλια και πήγαν διακοπές πριν πάρουν αποφάσεις για το EFSF, οι οποίες τώρα επιχειρείται να επισπευσθούν (σύμφωνα με δηλώσεις του Όλι Ρεν), χωρίς να πείθουν όμως πλήρως όσους γνωρίζουν τη γραφειοκρατία που έχουν τόσο δύσκολες παρεμβάσεις. Εκφράζονται φόβοι ακόμη και για τη διάλυση του ευρώ και την επιστροφή σε εθνικά νομίσματα, με άγνωστες συνέπειες για την ελληνική οικονομία.

2. Ενα μεσαίο σενάριο αναφέρει την εκδοχή να μη γενικευτεί η κρίση, να γίνουν νέες παρεμβάσεις τις επόμενες ημέρες και να ληφθούν αποφάσεις, οι οποίες όμως και πάλι δεν θα υλοποιηθούν πολύ γρήγορα. Να καθυστερήσουν οι εγκρίσεις από τα Κοινοβούλια για το νέο πλαίσιο του EFSF ή να καθυστερήσουν αποφάσεις για την ανταλλαγή ομολόγων (PSI) στην Ελλάδα ή να υπάρξει υπαναχώρηση των ιδιωτών υπό τον φόβο γενίκευσης του μέτρου σε άλλα κράτη...

Τότε η Ελλάδα θα πρέπει να αρκεστεί στα δάνεια του παλαιού μηχανισμού (110 δισ. ευρώ) τον Σεπτέμβριο. Δηλαδή θα πρέπει να λάβει από όσα κράτη μπορεί τη δόση (αν η τρόικα κρίνει ότι επέβαλε τα μέτρα, κάτι που ακόμη δεν έχει αποδειχθεί). Κάποιες χώρες (π.χ. Ιταλία) ενδεχομένως να μην παράσχουν τη δόση, ενώ το ΔΝΤ θα πρέπει να παρακάμψει και πάλι το καταστατικό του για να μετάσχει. Και, βέβαια, θα πρέπει πλέον να αποδείξει στην τρόικα, χωρίς το ελαφρυντικό της έλλειψης χρόνου, ότι μπορεί να υλοποιήσει αποτελεσματικά το Μνημόνιο.

3. Το «καλό» σενάριο αναφέρει ότι επιταχύνονται σημαντικές αποφάσεις, για άμεση ενίσχυση και έγκριση του EFSF, του ευρωομολόγου, ενός πραγματικού σχεδίου Μάρσαλ για την ανάπτυξη, ενδεχομένως και μία κίνηση προς οικονομική - δημοσιονομική ενοποίηση. Σε αυτή μάλιστα αναφέρθηκε και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης σε ραδιοφωνικό σταθμό την προηγούμενη Παρασκευή. Είπε ότι όλες οι νομισματικές ενώσεις ιστορικά κατέρρευσαν γιατί δεν υπήρχε οικονομική ένωση.

Η συζήτηση έχει αρχίσει, με βασικό «πολέμιο» και πάλι τη Γερμανία (σημ. τη χώρα που επέμενε για το πακέτο αποκρατικοποιήσεων 50 δισ. ευρώ και για τη συμμετοχή ιδιωτών στο νέο δάνειο).

Αναλυτές αναφέρουν ότι θα συμφωνήσει εφόσον πεισθεί ότι το κοινό νόμισμα (άρα μια μεγάλη εξαγωγική αγορά) και το πολιτικό κύρος που έχει αποκτήσει ως «ηγέτις» της Ε.Ε. έχει αρκετά οφέλη ώστε να επωμισθεί τα ελλείμματα των κρατών - μελών που θα μετέχουν σε αυτήν (π.χ. Ελλάδα).

Σε αυτή την περίπτωση η Ελλάδα θα διασφαλίσει ότι θα έχει δανεικά για να πληρώνει μισθούς και συντάξεις. Μόνο που – λένε τα ίδια στελέχη – τότε το Μνημόνιο θα είναι μόνιμο, πολυετές και πολύ σκληρό, αφού τα μέτρα θα αποφασίζονται «έξω» και θα επιβάλλονται αυτόματα στον βωμό της μείωσης του χρέους...