Είναι... τρελοί αυτοί οι Ευρωπαίοι;

Από topontiki.gr

Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Σχεδόν όλοι χθες και προχθές ασχολήθηκαν με την αποδοχή των εξαγγελιών των Μέρκελ και Σαρκοζί από τις αγορές. Όχι βεβαίως άδικα, αφού η συνάντηση έγινε υπό το βάρος των επιθέσεων των αγορών στη Γαλλία. Ακόμη πολλοί ήταν αυτοί που διαπίστωσαν ότι η Μέρκελ και ο Σαρκοζί μας βάζουν στενό κορσέ και διάφορα άλλα πλήρη κοινοτοπίας, στο στενό όριο του αυτονόητου.

Κάτι όμως έλειπε και λείπει απ' όλες αυτές τις διαπιστώσεις: ότι πρόκειται για μια... στενοκέφαλη επανάληψη όλων όσα αποφασίστηκαν στην έκτακτη σύνοδο των ηγετών της ευρωζώνης στις αρχές Μαρτίου αυτής της χρονιάς, στο πλαίσιο της υιοθέτησης του Συμφώνου για το Ευρώ.


Ήδη από χθες, μιλώντας για... ντεζαβού, έχουμε περιγράψει και σχολιάσει επαρκώς τις ανακοινώσεις των δύο ηγετών της ευρωζώνης, οπότε ας μην επανέλθουμε. Μπορείτε να δείτε το χθεσινό κείμενο για τις απαραίτητες συγκρίσεις... Καλύτερα να επιμείνουμε σε κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον. Ας δούμε τι είχαν αποφασίσει οι κορυφές της ευρωζώνης τον Μάρτιο – και κάντε τη σύγκριση με τις προχθεσινές ανακοινώσεις:

1. Η Γερμανία θα έχει δικαίωμα παρέμβασης στην οικονομική πολιτική των «αμαρτωλών» χωρών της ευρωζώνης.

● Η ενίσχυση του EFSF τότε είχε αναβληθεί μέχρι τον Ιούνιο που μας πέρασε, όπως ακριβώς αναβλήθηκε και τώρα παρά την απειλή για τρεις πολύ μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης. Τότε κρίθηκε ότι τα κεφάλαιά του μπορούν να αντέξουν μια πιθανή κρίση στην Πορτογαλία.

«Το γεγονός ότι η ενίσχυση του EFSF θα καθυστερήσει έως τον Ιούνιο δεν αντιμετωπίζεται από τις αγορές ως πισωγύρισμα, καθώς ήδη τα κεφάλαια του fund μπορούν να αντιμετωπίσουν εύκολα μια διάσωση της Πορτογαλίας» έγραφε ένα... τζιμάνι αναλυτής.

Λίγες μέρες αργότερα ήρθε η απάντηση των αγορών: κατάρρευση της Πορτογαλίας, μαζικές πωλήσεις των ομολόγων της, απογείωση των επιτοκίων τους (στο 7,5% τα διετή, στο 8% τα δεκαετή), αλλά και νέα υποβάθμιση πορτογαλικών τραπεζών από τη Standard & Poor's, δεδομένα τα οποία την απείλησαν με εσπευσμένη προσφυγή στον EFSF, την οποία τελικά η χώρα αυτή δεν απέφυγε.

2. Από το 2012 οι χώρες - μέλη πρέπει να καταθέτουν λεπτομερές πλάνο για τη μείωση του ελλείμματος και του χρέους στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας.

3. Όσες χώρες υπέγραψαν το Σύμφωνο του Ευρώ θα έπρεπε εντός του Απριλίου να υποβάλουν πρόγραμμα βάσει του οποίου πρόκειται να κινηθούν ώστε να συμμορφωθούν με τους κανόνες του.

4. Η αξιολόγηση για τις χώρες του ευρώ θα γίνεται με γνώμονα τον δείκτη ανταγωνιστικότητας, ο οποίος θα σχηματιστεί από την Κομισιόν. Η πρόοδος θα αξιολογείται βάσει των εξελίξεων στο μισθολογικό και την παραγωγικότητα, τη διατηρησιμότητα του συνταξιοδοτικού προγράμματος κάθε χώρας, του τομέα της υγείας και των κοινωνικών δαπανών.

5. Οι χώρες - μέλη πρέπει να υιοθετήσουν τον δημοσιονομικό κανόνα με νομοθετική ρύθμιση.

6. Το πακέτο της... οικονομικής διακυβέρνησης προβλέπει «ημι-αυτόματες» κυρώσεις για τα δημοσιονομικώς απείθαρχα κράτη και κανόνες για τα ελλείμματα και τα χρέη, αλλά και για τις επικίνδυνες μακροοικονομικές ανισορροπίες, όπως τα υψηλά ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών και τα υπερβολικά επίπεδα ιδιωτικού δανεισμού.

7. Εφεξής οι κυβερνήσεις θα καταθέτουν προς έγκριση τους προϋπολογισμούς τους στις Βρυξέλλες, που θα ελέγχουν και τους δημοσιονομικούς σχεδιασμούς ώστε να αποφευχθεί στο μέλλον μία νέα κρίση χρέους.

Αυτές ήταν οι αποφάσεις που ελήφθησαν τον Μάρτιο, υποτίθεται για να προχωρήσει ένα είδος συντονισμένης ευρωπαϊκής αντιμετώπισης της κρίσης χρέους. Από τότε μέχρι σήμερα, όμως, είχαμε τις παρακάτω εξελίξεις:

1. Η Πορτογαλία εντάχθηκε στον προσωρινό μηχανισμό στήριξης (EFSF).

2. Η Ισπανία έχει βρεθεί μια ανάσα από τον ίδιο μηχανισμό, με το δημόσιο χρέος κράτους και περιφερειών και την κατάσταση του τραπεζικού της συστήματος στο κόκκινο.

3. Η Γαλλία έχει ήδη τεθεί στο στόχαστρο των αγορών και πλέον όχι μόνο η αξιολόγηση της πιστοληπτικής της ικανότητας αλλά και οι τράπεζές της βρίσκονται ένα βήμα πριν από τα Τάρταρα.

4. Το Βέλγιο είναι μια ακόμη χώρα που ανησυχεί για την πίεση επί του δημοσίου χρέους της και θεωρείται εύκολος στόχος σε μια επόμενη φάση, με τα «μηνύματα» να είναι ήδη ευκρινή. (Καλά να πάθουν όμως οι... κουφάλες επειδή οι τράπεζές τους δεν σπεύδουν να συμμετάσχουν στη μετακύλιση της λήξης των ελληνικών ομολόγων και αναγκάζουν τον Βασιλάκη Καΐλα της ελληνικής κυβέρνησης να λέει παρλαπίπες για την επιτυχία του προγράμματος και να γίνεται ρεντίκολο).

5. Η ήδη υποβαθμισμένη Ιταλία σπεύδει, όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία πριν καταλήξουν στον μηχανισμό, αλλά και η Ισπανία λίγο νωρίτερα χωρίς... κανένα αποτέλεσμα, να υιοθετήσει θηριώδες πρόγραμμα λιτότητας ύψους 45 δισ. ευρώ για να αποφύγει περαιτέρω υποβαθμίσεις και το ενδεχόμενο να τεθεί εκτός αγορών, με τραγικές συνέπειες και για τον μηχανισμό στήριξης και την ευρωζώνη.

6. Η Γερμανία βλέπει ήδη τα ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας της να κινούνται... ύποπτα, εν είδει προειδοποιητικής βολής, και πάντως πάνω από τα επίπεδα της οικονομικά πιο προβληματικής Βρετανίας.

Η κρίση χρέους έχει εξελιχθεί σε κρίση πωλήσεων και ανάπτυξης και στην Ευρώπη, ενώ η Γαλλία και τη Γερμανία, από ατμομηχανές της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρχίζουν να μοιάζουν με τον μουτζούρη που περιδιάβαινε τα βουνά της Πελοποννήσου ίδιος κι απαράλλακτος από την εποχή του Τρικούπη.

Με βάση τόσο πρόσφατο παρελθόν, τρελάθηκαν ξαφνικά Γερμανία και Γαλλία, οι οποίες, παρά τις συνέπειες, συνεχίζουν στον ίδιο αποτυχημένο δρόμο; Όχι, δεν τρελάθηκαν. Κάθε άλλο. Προσεχώς η εξήγηση για όλα τούτα, τα οποία προσώρας μοιάζουν τελείως παλαβά...