Οι Ιταλοί λιρέτα και οι Ισπανοί πεσέτα!

Δανείζονται με επιτόκια των πάλαι ποτέ εθνικών νομισμάτων τους - Υπαρξιακή κρίση του ευρώ

Από Το Βήμα

Του Κ. Μαργιόλη

Ισπανία και Ιταλία δέχθηκαν σήμερα σφοδρή επίθεση από τους κερδοσκόπους. Τα επιτόκια των 10ετών ομολόγων τους ανήλθαν στο 6,45% και 6,13% αντιστοίχως επιστρέφοντας κατ' ουσίαν στα προ της υιοθέτησης του ευρώ εποχής.

Όπως επισημαίνουν έγκυροι οικονομικοί αναλυτές, ένας από τους βασικούς κανόνες της ΟΝΕ που προέβλεπε ότι η διαφορά του κόστους δανεισμού των χωρών μελών (spread) δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 200 μ. β. έχει ντε φάκτο καταργηθεί οδηγώντας χώρες και επιχειρήσεις σε πανάκριβο δανεισμό. Οι ίδιοι μιλούν για υπαρξιακή κρίση της Ενωμένης Ευρώπης.


Τα κόστη δανεισμού όχι μόνο μικρών και ευάλωτων οικονομιών, αλλά και αυτών που βρίσκονται στον πυρήνα της Ευρωζώνης, έχουν πλέον εκτιναχθεί σε επίπεδα αναπτυσσόμενων (διάβαζε υπανάπτυκτων) οικονομιών.


Στην αρχή ήταν η Ελλάδα, γρήγορα προστέθηκαν η Πορτογαλία και η Ιρλανδία και λίγο αργότερα το Βέλγιο και η Κύπρος, η οποία δανείζεται πλέον με επιτόκιο 12%. Τώρα που η κρίση είναι σαν τον Αννίβα ante portas της Ρώμης και της Μαδρίτης, έχει καταστεί σαφές ότι το πρόβλημα δεν ήταν ούτε το σπάταλο ελληνικό κράτος ούτε ο αντιπαραγωγικός Έλληνας δημόσιος υπάλληλος.


Αυτοεκπληρούμενες προφητείες

Οι αναλυτές των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ομίλων επιχαίρουν σήμερα για τις επιβεβαιωτικές των προβλέψεών τους εξελίξεις. Έχουν εν μέρει δίκιο. Εδώ και έναν χρόνο παρουσιάζουν εκτιμήσεις για την επερχόμενη αύξηση δανεισμού χωρών που λίγο αργότερα πέφτουν «στην αγκαλιά» του ΔΝΤ και του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης.

Από κοντά ασφαλώς και οι οίκοι αξιολόγησης, οι οποίοι προαναγγέλλουν ανά τακτά διαστήματα υποβαθμίσεις. Αυτομάτως το κόστος δανεισμού της «υπό επιτήρηση» χώρας εκτοξεύεται. Και λίγο αργότερα το σενάριο ολοκληρώνεται με την αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους και την προσφυγή στους «διεθνείς σωτήρες».

Πόσες ακόμα φορές πρέπει να δουν το ίδιο έργο οι Ευρωπαίοι, διερωτώνται οικονομολόγοι, μεταξύ των οποίων και ο Αμερικανός Πολ Κρούγκμαν, για να αντιληφθούν ότι το πρόβλημα απαιτεί συντονισμένη πολιτική και όχι αποσπασματικές λύσεις σαν αυτές που πρότειναν οι ηγέτες της ευρωζώνης στις Βρυξέλλες;

Μόλις πριν από μία εβδομάδα έδειχναν να μην έχουν αντιληφθεί ότι το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό. Κι όμως οι επικεφαλής της Ε.Ε. Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και Χέρμαν βαν Ρομπάι επαναλάμβαναν με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι «οι λύσεις αφορούν αποκλειστικά και κατ' εξαίρεση την Ελλάδα». Μάλιστα ο πρόεδρος της Ε.Ε. χαρακτήρισε σήμερα «γελοία και αδικαιολόγητη» την επίθεση που δέχονται η Ισπανία και η Ιταλία.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο ανέβαλε τις διακοπές του προκειμένου να αναχαιτίσει την κερδοσκοπική επίθεση εις βάρος των χρεογράφων της χώρας του.

Μόνο που η επιστράτευση της ισπανικής ή ακόμα και της ιταλικής κυβέρνησης δεν αρκεί. Στην πραγματικότητα πρέπει το Βερολίνο να βγει στην εμπροσθοφυλακή. Δηλαδή η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ πρέπει να στείλει έμπρακτο, σαφές και ικανοποιητικό μήνυμα στις αγορές ότι η τρέχουσα κρίση δεν είναι ζήτημα «περιφερειακών οικονομιών» και «ελλείμματος ανταγωνισμού».

Στην Ελλάδα, παρά τη συμφωνία διάσωσης της ελληνικής οικονομίας, το Χρηματιστήριο κατρακύλησε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 14 ετών. Υποχώρησε στις 1.440 μονάδες με απώλειες 3,25% φέρνοντας τις αποτιμήσεις των ελληνικών εταιρειών στα επίπεδα του 1997, της προ ΟΝΕ εποχής.