Ευρωπαϊκές τράπεζες πριν από την αποτοξίνωση

Από τους Financial Times (via Euro2day)

By Editorial

Για μία ακόμη φορά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξωθείται πέρα από τις αρμοδιότητές της για να επωμιστεί τα βάρη που δεν μπορούν να επωμιστούν οι υπόλοιποι ευρωπαϊκοί θεσμοί. Οι συζητήσεις για δημιουργία μιας ειδικής γραμμής ζωής από την ΕΚΤ προς τις ιρλανδικές τράπεζες, που πνίγονται για ρευστότητα, ίσως είναι η καλύτερη προοπτική για βελτίωση αυτής της κατάστασης – αυτό, όμως, επειδή εκείνοι που μπορούν να εφαρμόσουν γρήγορα καλύτερες στρατηγικές αρνούνται να το κάνουν.

Οι ιρλανδικές τράπεζες έχουν ρουφήξει περίπου 50 δισ. ευρώ σε δημόσιο χρήμα, αλλά παραμένουν αποκομμένες από τη χρηματοδότηση των αγορών. Έχουν τοποθετήσει πάνω από 100 δισ. ευρώ σε εγγυήσεις στην ΕΚΤ για να λάβουν βραχυπρόθεσμο δανεισμό και συντηρούνται επίσης από τα 70 δισ. ευρώ σε «έκτακτη στήριξη ρευστότητας» (Emergency Liquidity Assistance, ELA) από την κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας. Μαζί, δηλαδή, οι δύο θεσμοί χρηματοδοτούν ένα έτος ιρλανδικής οικονομικής παραγωγής σε αξία.

Όταν τα νέα stress tests δείξουν περαιτέρω κεφαλαιακές ελλείψεις την Πέμπτη, η εικόνα των τραπεζών δεν θα βελτιωθεί έναντι των ιδιωτών πιστωτών.

Η ΕΚΤ επί μακρόν διαμαρτύρεται επειδή γίνεται ο πιστωτής της «έσχατης λύσης». Ευλόγως διαμαρτύρεται παραπάνω με την αύξηση της ELA, που απειλεί την ενότητα της ενιαίας νομισματικής πολιτικής. Ίσως βρει ότι μια πιο δυνατή γραμμή ζωής για τις τράπεζες που είναι εθισμένες στην έκτακτη ρευστότητα είναι ένα τίμημα που αξίζει να πληρώσει ώστε να έχει καλύτερο έλεγχο στη δημιουργία χρήματος και ελευθερία στην αφαίρεση έκτακτων μέτρων από άλλες τράπεζες.

Αυτό όμως δεν πρέπει να κουκουλώσει τις ύπουλες δυνάμεις της αποστολής. Αν η ΕΚΤ επιμείνει σε αναδιοργάνωση ως απαραίτητη συνθήκη για νέα γραμμή ζωής – όπως θα έπρεπε – θα σφετεριστεί έναν ρόλο εγχώριου επόπτη, τον οποίο οι εθνικοί επόπτες διαφυλάσσουν με ζήλο από την ευρωπαϊκή τραπεζική αρχή European Banking Authority. Και, αναλαμβάνοντας τους κινδύνους των προβληματικών τραπεζών, η ΕΚΤ καταπατά δημοσιονομικές περιοχές.

Αν υποθέσουμε ότι δημιουργείται μια ειδική ρήτρα για την προβληματική περίπτωση των ιρλανδικών τραπεζών, είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι το πρόβλημα θα περιοριστεί εκεί. Τα δημοσιονομικά προβλήματα στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία επιβαρύνουν τους τραπεζικούς τους κλάδους. Η Αθήνα έχει συμφωνήσει με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να αυξήσει την εγγύηση των τραπεζών κατά 30 δισ. ευρώ στα 85 δισ. ευρώ. Πόσο αξίζει όμως μια εγγύηση της ελληνικής κυβέρνησης, πέρα από τη χρήση της στο repo window της ΕΚΤ;

Οι εκλεγμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες δείχνουν να έχουν ξεχειλώσει τα δημοσιονομικά τους για χάρη των τραπεζών. Θα ήταν πολύ καλύτερο να προετοιμάσουν διατεταγμένες τραπεζικές αναδιοργανώσεις: καμία ιρλανδική, ελληνική ή πορτογαλική τράπεζα δεν έχει συστημική βαρύτητα σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

Όσοι θεωρούν αυτήν τη δήλωση βλάσφημη θα πρέπει, λογικά, να είναι έτοιμοι να τοποθετήσουν ευρωπαϊκά κεφάλαια στη γραμμή ζωής για να εγγυηθούν τις τραπεζικές υποχρεώσεις ή να ασφαλίσουν τα ενεργητικά τους έναντι των συνεπαγόμενων κινδύνων. Οι Financial Times αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη αυτές τις διασώσεις. Αλλά, αν οι τράπεζες χρειάζονται εγγυήσεις, αυτές είναι καλύτερα να τις δίνει κάποιος που μπορεί να τις εγγυηθεί.