Επιστροφή στο μέλλον

Από topontiki.gr

Του Δημήτρη Μυ

Επειδή η ιστορική μνήμη είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση του παρόντος, επειδή το τελευταίο διάστημα έχουν συμβεί τόσα και τόσα που προκαλούν παραζάλη και επειδή τέλος έτσι ζαλισμένους θα μας ζητήσουν την ψήφο μας, καλό είναι να προσπαθήσουμε να θυμηθούμε ότι η ιστορία αυτού του τόπου είναι η ιστορία του χρέους του.


Ας θυμηθούμε λοιπόν, ας βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και ας πάρουμε τις αποφάσεις μας αγνοώντας τα πολιτικά πτώματα που κινδυνολογούν και τα ακροδεξιά μπουμπούκια τα οποία φυτρώνουν στην κοπριά της βίας. Ας θυμηθούμε...



Απόσπασμα πρώτο

«Ο Πάγκαλος (συνονόματος και παππούς του σημερινού) γκρέμισε κάθε εμπόδιο που 'βαζε μπροστά του η εθνική αξιοπρέπεια, πέταξε κάθε ηθικό φράχτη και με συνενόχους τους ξένους τοκογλύφους ρήμαξε τα οικονομικά του κράτους, καταλήστεψε το λαό και ρεζίλεψε τη χώρα με την τυχοδιωκτική του πολιτική. Ανέβηκε στην εξουσία με την υποστήριξη του τραπεζικού κεφαλαίου κι όλων των πολιτικάντηδων με σκοπό να πνίξει το λαϊκό κίνημα. (...)

Ο πρόδρομος αυτός του Μεταξά, ο γελοίος δικτατορίσκος της ρεμούλας, συνέχισε τους μεγάλους έρωτες του Μιχαλακόπουλου (πολιτικός του μεσοπολέμου) με τους ξένους τοκογλύφους και μάλιστα τους ξεπέρασε. Τώρα που σα δικτάτορας δεν είχε να δώσει λόγο σε κανέναν, έβαλε μπροστά το ανοιχτό ξεπούλημα της χώρας στους ξένους κεφαλαιούχους και σε συνεργασία με τους λωποδύτες υπουργούς του και ντόπιους τυχοδιώκτες το έριξαν στη ρεμούλα και τις ληστείες.

Πολλά κοινωνικά κατακάθια της εποχής εκείνης κοιμήθηκαν ξεβράκωτοι κι αδέκαροι και ξύπνησαν εκατομμυριούχοι. Γκανιάν όμως ήρθε ο δικτάτορας με την προκομμένη τη συμβία του.

Ο Πάγκαλος, όπως και ο Μιχαλακόπουλος, το 'χε καημό αν πέρναγε έστω μια μέρα χωρίς να υπογράψουνε μια σύμβαση με ξένη εταιρεία ή τράπεζα. Πρώτα - πρώτα επικύρωσε και πήρε το δάνειο των ελληνικών σιδηροδρόμων που είχε συμφωνήσει ο Μιχαλακόπουλος (...) ο πραγματικός τόκος ανέβηκε στο τοκογλυφικό επίπεδο των 9%.

Το δάνειο έγινε δια την κατασκευή και ενίσχυση σιδηροδρομικών γραμμών και τη προμήθεια σιδηροδρομικού υλικού. Θα έφτιαχναν, καθώς λέγανε, 350 χιλιόμετρα σιδηροδρομικές γραμμές, αλλά μόλις πήραν τα λεφτά στα χέρια τους Πάγκαλος και Σία ούτε τις είδε ούτε τις άκουσε κανείς τις καινούργιες τούτες τις γραμμές.

Άλλη σύμβαση του Μιχαλακόπουλου που επικύρωσε ο Πάγκαλος είναι το «δάνειο υδρεύσεως». Τούτο μας το 'δωσε η εταιρεία Ulen & Co της Νέας Υόρκης μαζί με την Τράπεζα Αθηνών. Το ονομαστικό του κεφάλαιο ήταν 10.000.000 δολάρια κι έδωσαν από 5 η κάθε μια. Το δάνειο όμως εκδόθηκε στο 85% και έτσι πήραμε 8,5 εκατ. δολάρια (με την υποχρέωση να ξεπληρώσουμε 10!!!).

Όλα τα έξοδα τα ανέλαβε το ελληνικό κράτος κι ακόμα έδωσε κι αμοιβή στην εταιρεία και τους ντόπιους συνεταίρους της 1.200.000 δολάρια και 240.000 για έξοδα που έγιναν στην Αμερική. Ο πραγματικός τόκος άγγιξε το 10% σε εποχή που τα κεφάλαια αφθονούσαν. Αφού λοιπόν δάνεισαν τον εαυτό τους οι ντόπιοι και οι ξένοι τραπεζίτες άρχισαν τα έργα που και αυτά με τη σύμβαση μπήκαν υποθήκη στο όνομά τους για εγγύηση.

Κοντά στ' άλλα οι Αθηναίοι, Πειραιώτες κ.λπ. υποχρεώθηκαν να πληρώσουν νερό δυο χρόνια πριν έρθει στα σπίτια τους και όταν τέλειωσαν τα έργα την εκμετάλλευση και τη διεύθυνσή τους θα την αναλάμβανε η ΑΕΕ υδάτων που ιδρύθηκε από την ίδια την Ulen και που καταδικαστήκαμε να την έχουμε στις πλάτες μας ίσαμε να σβηστεί ολόκληρο το δάνειο με τα τοκοχρεολύσια, δηλαδή 27 χρόνια».


Απόσπασμα δεύτερο

«Η περίοδος 1931-32 είναι αρκετά δραματική για το λαό και την Ελλάδα. Η κρίση από 'να μέρος κι η πολιτική των φαυλοκρατικών κυβερνήσεων από τ' άλλο, ερήμωσαν πάλι τη χώρα. Τα καπνά κι η σταφίδα έμεναν απούλητα, μαζί με τις εξαγωγές πέφτουν κι οι εισαγωγές. Οι αγρότες πεινούν, οι εργάτες μένουν άνεργοι, όλοι οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε απόγνωση.

Οι μόνοι που απολαμβάνουν μακάρια τη ζωή τους και αδιαφορούν για την τραγική αυτή κατάσταση είναι – εκτός από τους νεόπλουτους που δημιούργησε η κυβέρνηση Βενιζέλου – οι ξένοι και ντόπιοι ομολογιούχοι, που μέχρι το 1932 έπαιρναν στο ακέραιο το τοκοχρεολύσιο.

Με την αφαίμαξη όμως αυτή ο προϋπολογισμός του 1931-1932 θα 'κλεινε με 1 δισ. έλλειμμα. Σε έσοδα 8.200 εκατομμυρίων έπρεπε να πάρουν οι ομολογιούχοι 4.400, δηλαδή τα 54%, την προηγούμενη χρονιά είχαν πάρει τα 40%. Για να πληρωθούν τώρα σε χρυσό, δεν αρκούσε το κάλυμμα της τράπεζας και δημιουργόταν άμεσος κίνδυνος να μείνει ο λαός χωρίς ψωμί, γιατί το περισσότερο στάρι εκείνο τον καιρό ερχόταν απ' έξω.

Η πληρωμή, λοιπόν, του τοκοχρεολύσιου θα 'ταν εγκληματική παραφροσύνη. Εντούτοις, το Σεπτέμβρη του '31, η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσημα ότι τα τοκομερίδια των ομολογιούχων θα πληρωθούν στο ακέραιο και σε χρυσό. Και για να το πετύχει άρχισε να παίρνει μέτρα, που στρέφονταν κατά του λαού. Στις 8 του Οκτώβρη, γιορτή της Αγίας Πελαγίας, έγινε η δραχμοποίηση των καταθέσεων σε συνάλλαγμα, για να «προστατευθεί» το εθνικό νόμισμα και στην ουσία για να πληρωθούν οι ομολογιούχοι.

Με το μέτρο της δραχμοποίησης ληστεύτηκαν χιλιάδες κόσμου και κέρδισε η Εθνοτράπεζα εκατοντάδες εκατομμύρια, ενώ ο τορπιλισμός της δραχμής συνεχιζόταν στη μαύρη αγορά του συναλλάγματος με πρωταγωνιστές τον Μαρή κι άλλα πρωτοπαλίκαρα του Κόμματος των Φιλελευθέρων.

Εκείνον ακριβώς τον καιρό άρχισε να ξεσπάει απειλητική η λαϊκή αντίδραση. Το προλεταριάτο και οι υπάλληλοι παλεύουν ακούραστα μ' απεργίες για το ψωμί τους, οι επαγγελματίες κινητοποιούνται κι οι αγρότες κάνουν ομαδικές καθόδους στις πόλεις».


Απόσπασμα τρίτο

«Ο Βενιζέλος μυρίστηκε τον κίνδυνο και επιχείρησε να βγει από το αδιέξοδο. Το Γενάρη του '32 απευθύνθηκε στις μεγάλες δυνάμεις και στο ΔΟΕ και παρακαλούσε να του δώσουν πεντάχρονη αναστολή στα χρεολύσια και 50 εκατομμύρια δολάρια για να συμπληρωθούν τα παραγωγικά έργα.

Ο υπουργός των Εξωτερικών στην οικουμενική είχε χαρακτηρίσει το ΔΟΕ «απλούν τεχνικόν σώμα», αλλά ένας οργανισμός που κρατάει στα χέρια του τη ζωή ενός ολόκληρου λαού και οι πρωθυπουργοί πέφτουν στα πόδια του και τον παρακαλούν, δεν είναι καθόλου «απλούν τεχνικόν σώμα», αλλά υπέρτατος, κυρίαρχος και παντοδύναμος αφέντης της χώρας μας.

Επίσης ο Βενιζέλος ζήτησε να 'ρθει στην Ελλάδα κι αντιπρόσωπος της δημοσιονομικής επιτροπής της ΚΤΕ (σ.σ.: Κοινωνία των Εθνών) για να κάνει «επιτόπιον έρευνα» και να διαπιστώσει σε πόσο κρίσιμη οικονομική κατάσταση βρισκόταν η χώρα. Στο τέλος τους έδινε την υπόσχεση ότι με το δάνειο που θα του 'διναν, θα πλήρωνε και τους τόκους των εξωτερικών δανείων».


Απόσπασμα τέταρτο

«Μπροστά σ΄ αυτή την απελπιστική κατάσταση ξεκινάει ο ίδιος ο Βενιζέλος και πηγαίνει στη Γενεύη. Κάνει μια δραματική έκκληση στο συμβούλιο της ΚΤΕ, αλλ' αυτό περιορίζεται μόνο να λάβει σε υπό σημείωσιν τη γνώμη της δημοσιονομικής επιτροπής και παραπέμπει πάλι την ελληνική κυβέρνηση στους ομολογιούχους. Για καινούργιο δάνειο ούτε συζήτηση δεν μπορούσε να γίνει.

Εν τω μεταξύ η κατάσταση τραβάει όλο και στο χειρότερο. Στις 25 του Μάρτη γίνεται μια μεγάλη σύσκεψη υπό την προεδρία του Προέδρου της Δημοκρατίας και με σκοπό να μελετηθεί η οικονομική κατάσταση και τα μέτρα που πρέπει να παρθούν. Ανάμεσα στους συσκεπτόμενους βρίσκονται πολλοί υπεύθυνοι για το κατάντημα του τόπου.

Οι καταχρήσεις, η κερδοσκοπία και οι ρεμούλες γίνονται το πιο συνηθισμένο φαινόμενο. Η διαφθορά κι η ηθική εξαχρείωση της κυβερνητικής κλίκας φτάνει στο κατακόρυφο. Νόθεψαν ακόμα και το κινίνο, πράξη αρκετά χαρακτηριστική για τη σαπίλα που βασίλευε ανάμεσα στην παράταξη που κυβερνούσε τη χώρα».


Απόσπασμα πέμπτο

«Οι εκλογές του Ιούνη του '35 φανερώνουν ότι οι λαϊκές μάζες αρχίζουν να χειραφετούνται πια από την επιρροή των πλουτοκρατικών κομμάτων και να προσανατολίζονται προς τ' αριστερά. Η κατάσταση αυτή αρχίζει να καταντάει αρκετά επικίνδυνη για την ντόπια πλουτοκρατία και πολύ επιζήμια για τους ξένους κεφαλαιούχους, που θα επιθυμούσαν να ασχολιέται ο ελληνικός λαός με τα «ειρηνικά» του έργα και να μην καταγίνεται τόσο πολύ στην πολιτική.

Και τότε όλοι οι αντιδραστικοί πλουτοκρατικοί κύκλοι του εσωτερικού και του εξωτερικού, με πρώτη την Εθνοτράπεζα, με τις συμβουλές και την έγκριση του Βενιζέλου, με την ανοχή των ψευτοδημοκρατικών κομμάτων και με τις ευλογίες και τα χειροκροτήματα των ομολογιούχων, άρχισαν να κηρύχνουν την πολιτική της «συμφιλίωσης».

Όργανο για την πραγματοποίησή της θα 'ταν ο δεύτερος Γεώργιος Γκλίξμπουργκ, που τον τάιζε δώδεκα ολόκληρα χρόνια ο Χάμπρο. Φτάνει να 'ρχόταν ο βασιλιάς για να αγαπηθούν βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί και να ζήσει ο λαός ευτυχισμένος.

Επειδή, όμως, ο λαός με μια μεγαλειώδη συγκέντρωση των αντιφασιστικών δημοκρατικών του δυνάμεων έδειξε την ακλόνητη διάθεσή του να υπερασπίσει τις δημοκρατικές του ελευθερίες, ανάλαβε να κανονίσει τα περαιτέρω αυτοχειροτονηθείς σε αντιβασιλιά ο Γ. Κονδύλης, με το διαβόητο δημοψήφισμα που οργάνωσε το Νοέμβρη του '35.

Κι έτσι η Ελλάδα απόχτησε πάλι βασιλιά και σε λίγο και «εθνικό» κυβερνήτη, οι ομολογιούχοι εξασφάλισαν, όπως θα δούμε, το ποσοστό που ζητούσαν και τον ελληνικό λαό ανάλαβε να τον επαναφέρει στα ειρηνικά του έργα ο Μανιαδάκης».

***

Οι παραπάνω υπενθυμίσεις της ιστορίας προέρχονται από το βιβλίο «Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα» (Σύγχρονη Εποχή 1998 ή Εκδόσεις Άγρα 2009) του Νίκου Μπελογιάννη. Πρόκειται για ένα συνταρακτικό βιβλίο, που διαβάζοντάς το κανείς συνειδητοποιεί τι ακριβώς συμβαίνει σήμερα στη χώρα και στις ζωές μας.

Μέσα στις σελίδες του βλέπει κανείς πώς το ξένο κεφάλαιο έδωσε τη χώρα χειροπόδαρα από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής της, πως εγκατέστησε τους ντόπιους οικονομικούς και πολιτικούς του πράκτορες, πώς – τελικά – κυβέρνησε και κυβερνά τη χώρα.

Οι σημερινοί επόπτες του ΔΝΤ και της Κομισιόν, αυτοί δηλαδή που καταρτίζουν σήμερα τον προϋπολογισμό της χώρας, που αποφασίζουν τι και πόσο θα κοπεί από μισθούς, τι και σε ποιον θα (ξε)πουληθεί από τη δημόσια περιουσία, «πατούν» στην πλούσια εμπειρία του παρελθόντος καθώς ο αντίστοιχος Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος (ΔΟΕ) κυβέρνησε τη χώρα (από το 1897) για μισό αιώνα. Στόχος εκείνης – και της σημερινής – διακυβέρνησης των ξένων είναι να διασφαλίσουν το παντεσπάνι των πιστωτών.

Το βιβλίο του Μπελογιάννη, πέρα από την εμπεριστατωμένη ανάλυση της πορείας της χώρας μέσα στους δαιδάλους της ξένης (οικονομικής και πολιτικής) εξάρτησης, έχει και μια ακόμη αξία: Διαβάζοντάς το αντιλαμβάνεται κανείς πως «χτίζονται» τα πολιτικά τζάκια και πώς ανταμείβονται οι «ξεπουληματίες» πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες του τόπου.

Η αξία του εν λόγω βιβλίου πολλαπλασιάζεται σε βαθμό άπειρο αν λάβει κανείς υπόψη την τύχη του συγγραφέα του. Ο Νίκος Μπελογιάννης (για όσους το ξέχασαν ή δεν το γνωρίζουν) εκτελέστηκε στις 30.3.1952, σαν σήμερα δηλαδή, από τους (πολιτικούς) προγόνους αυτών που κράτησαν – με το αζημίωτο – τη χώρα στην υπανάπτυξη και δέσμια μέσα στα πουγκιά των ίδιων διεθνών και ντόπιων τοκογλύφων οι οποίοι και σήμερα αποφασίζουν για την τύχη μας.