Έξι αλήθειες για τους Γερμανούς και την κρίση

Από τους Financial Times (via Euro2day)

Του Gideon Rachman

Χθες ήμουν στο Βερολίνο, όπου η θερμοκρασία ήταν -9 βαθμοί Κελσίου. Σήμερα βρίσκομαι στη Μόσχα, με -19. Ούτε η θερμοκρασία ούτε η Ρωσία έχουν σχέση με το θέμα που θέλω να θίξω, αλλά είχα ανάγκη να τα μοιραστώ. Το θέμα είναι ότι πέρασα δύο πολύ ενδιαφέρουσες ημέρες στο Βερολίνο, αμέσως μετά τη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., και θέλω να συνοψίσω τις εντυπώσεις μου για το πώς σκέφτεται η Γερμανία για την κρίση χρεών στην ευρωζώνη.


1. Οι Γερμανοί είναι αρκετά ικανοποιημένοι με το πώς έγινε το θέμα του δημοσιονομικού συμφώνου. Κανείς δεν το θεωρεί ολοκληρωμένη λύση, αλλά θεωρείται απαραίτητο βήμα για να αποκατασταθεί η ευρωπαϊκή δημοσιονομική κατάσταση. Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι η πειθαρχία θα ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία, οπότε θα είναι δυσκολότερο να αγνοηθεί.


2. Επικρατεί αρκετός εκνευρισμός με τη γραμμή Lagarde - Cameron - Geithner ότι η Γερμανία πρέπει να δώσει κι άλλα χρήματα χτίζοντας μεγαλύτερα οχυρωματικά και επανισορροπώντας το εμπόριό της. Οι Γερμανοί εκτιμούν ότι το πρόβλημα δεν θα λυθεί με «μπαζούκα» ή «οχυρώματα», αλλά με ανάπτυξη, που μακροπρόθεσμα μόνο με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορεί να έρθει.

Οι Γερμανοί έχουν επίσης την πικρή εμπειρία ότι οι αγορές δεν ικανοποιούνται εύκολα. Τους δίνεις μεγαλύτερο «μπαζούκα», ζητούν ακόμη μεγαλύτερο. Και δεν πιστεύουν ότι ο Νότος δεν θέλει τα λεφτά μόνο για να τρομάξει τις αγορές, αλλά για να τα χρησιμοποιήσει.

3. Ορισμένοι Γερμανοί διπλωμάτες νιώθουν άσχημα με το σχέδιο της Merkel να συνταχθεί με τον Sarkozy στην προεκλογική του εκστρατεία. Φάνηκε σαν να παρασύρθηκε από τον Sarkozy. Και σε κάθε περίπτωση οι Γάλλοι θεωρείται ότι βρίσκονται στο αντίπαλο στρατόπεδο από το γερμανικό όσον αφορά τον χειρισμό της κρίσης.

4. Επικρατεί μεγάλη ανησυχία για την επιστροφή της αντιγερμανικής φιλοσοφίας και της αντιμετώπισης του κακού Γερμαναρά. Οι διπλωμάτες λένε ότι το σχέδιο για τον υπερεπίτροπο στην Ελλάδα προέκυψε από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, που δεν ιδρώνει το αφτί του με τέτοιες ευαισθησίες.

5. Όμως η πρόταση του επιτρόπου πράγματι άγγιξε ένα ουσιώδες πρόβλημα. Κι αν οι Έλληνες δώσουν υποσχέσεις, αλλά για μία ακόμη φορά δεν καταφέρουν να τις υλοποιήσουν; Κανείς δεν μπορεί να πει ότι θέλει να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ. Κάποιοι σημειώνουν όμως ότι αυτή είναι μια απόφαση που θα την λάβει η ίδια η Ελλάδα, δηλαδή η πόρτα είναι ανοιχτή.

6. Τέλος, οι Γερμανοί απελπισμένα προσπαθούν να ξεχωρίσουν εντελώς την Ελλάδα από την Πορτογαλία. Μου είπαν ότι οι πορτογαλικές τράπεζες είναι πιο εύρωστες, το προφίλ του χρέους της δεν είναι κακό και, πάνω από όλα, «οι Πορτογάλοι έχουν διαβάσει τα μαθήματά τους», δηλαδή έχουν πάρει τις μεταρρυθμίσεις στα σοβαρά.

Μπορεί να είναι έτσι. Όμως, αν και βλέπω πιο θετικά τις γερμανικές απόψεις απ’ όσο οι συνάδελφοί μου Wolf (Martin) και Wolfgang (Munchau), το πρόβλημα είναι ότι δεν πιστεύω πως η κρίση χρεών είναι απλώς και μόνο θέμα διδασκαλικής επιμέλειας.