Διαφορετικές συνταγές... αντίθετα αποτελέσματα

Από τους Financial Times (via Euro2day)

Από το Editorial

Πριν μπει ο καινούριος χρόνος, ελάχιστοι αναλυτές ήταν έστω και λίγο αισιόδοξοι για την παγκόσμια οικονομία. Παρ' όλα αυτά, και παρά τις Κασσάνδρες που προφήτευαν την καταστροφή, ο Ιανουάριος αποδείχθηκε πως δεν ήταν τελικά τόσο σκληρός μήνας.

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παράσχει ρευστότητα στις ασθμαίνουσες τράπεζες της ευρωζώνης καθησύχασε τις αγορές ότι δεν επίκειται σύντομα η απόλυτη κατάρρευση. Οι διεθνείς και οι ευρωπαϊκοί χρηματιστηριακοί δείκτες άγγιξαν υψηλά 6 μηνών. Οι αποδόσεις των πορτογαλικών ομολόγων έμειναν αμετάβλητες, αλλά το κόστος δανεισμού για την Ιταλία και την Ισπανία μειώθηκε κάτω από τα υψηλά του φθινοπώρου.


Παρήγορες ενδείξεις υπήρξαν και στην πραγματική οικονομία. Στις ΗΠΑ, τα τελευταία στοιχεία για την αγορά απασχόλησης ήταν καλύτερα των αναμενομένων, καθώς η ανεργία μειώθηκε σχεδόν σε χαμηλό τριετίας.

Παράλληλα, ο δείκτης δραστηριοτήτων για τον κλάδο μεταποίησης αυξήθηκε με τον ταχύτερο ρυθμό από τον Ιούνιο. Ακόμη και στη Βρετανία, όπου εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα για την πορεία της οικονομίας, ο μεταποιητικός κλάδος παρουσιάζει ενθαρρυντικά σημάδια αντοχής.

Στις άλλες περιοχές της Ευρώπης, όμως, η κατάσταση δεν είναι εξίσου ενθαρρυντική. Τα στοιχεία παραγωγής αποδεικνύουν ότι η ευρωζώνη κινείται σε διαφορετικές κατευθύνσεις, με τη γερμανική οικονομία να οδεύει πρόσω ολοταχώς και τον ευρωπαϊκό Νότο να κινείται με την όπισθεν.

Τα ποσοστά της ανεργίας δείχνουν αντίστοιχη διχοτόμηση, που θα πρέπει να προβληματίζει τους Ευρωπαίους ηγέτες. Οι ολοένα και μεγαλύτερες ουρές για τα επιδόματα ανεργίας ίσως προμηνύουν έντονη κοινωνική δυσαρέσκεια. Είναι παράλληλα σαφές ότι η ανεργία μπορεί να φέρει διαδικασία υποβάθμισης των επαγγελματικών προσόντων.

Η ύφεση, κατά συνέπεια, μπορεί να επιφέρει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην παραγωγική δυνατότητα των συγκεκριμένων οικονομιών.

Μία λύση θα ήταν να ενθαρρυνθεί η μετακίνηση του εργατικού δυναμικού στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. Πολλές γερμανικές εταιρίες αναφέρουν έλλειψη σε ειδικευμένους εργαζόμενους, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για πολλούς ανέργους Πορτογάλους, Ισπανούς. Κατά συνέπεια, είναι ευπρόσδεκτη η πρόταση για ενθάρρυνση των διασυνοριακών σχημάτων μαθητείας και απασχόλησης.

Θα πρέπει, ωστόσο, να γίνουν περισσότερα και σε εθνικό επίπεδο. Πολλές από τις οικονομίες που βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα παρουσιάζουν αγορά εργασίας δύο ταχυτήτων, όπου υπάρχουν οι υπερασφαλείς, συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας, υπάλληλοι και οι πιο ευάλωτοι, προσωρινοί και νεότεροι εργαζόμενοι. Η κατάσταση αυτή, όμως, είναι άδικη και αναποτελεσματική, καθώς συχνά υποχρεώνει τους εργοδότες να κρατούν μη παραγωγικούς εργαζόμενους εις βάρος των πιο παραγωγικών.

Είναι απόλυτη ανάγκη να αλλάξουν αυτές οι δομές. Η λύση θα μπορούσε να είναι μία ενιαία σύμβαση αορίστου χρόνου, βάσει της οποίας η εξασφάλιση του εργαζόμενου θα αυξάνεται σταδιακά ανάλογα με τον καιρό που μένει σε μία επιχείρηση και οι προϋποθέσεις για τις δίκαιες απολύσεις θα είναι πιο χαλαρές από ό,τι στις ισχύουσες συμβάσεις εργασίας.

Η αντιμετώπιση της ανεργίας στον ευρωπαϊκό Νότο είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του νέου έτους. Εάν επιτευχθεί πρόοδος σε αυτό το μέτωπο, τότε θα έχουμε λόγους αισιοδοξίας για την παγκόσμια οικονομία.