Ρευστοποίηση του πολιτικού σκηνικού

Από Το Ποντίκι 2.2.2012

Του Γιώργου Ηλ. Αράπογλου
Γεν. Διευθυντή της Pulse RC
Τα πράγματα για το ΠΑΣΟΚ είναι ακριβώς όπως και για τη χώρα, πάρα πολύ δύσκολα! Η αίσθηση αυτή είναι διάχυτη, προκύπτει από τη συμπεριφορά των στελεχών του, επιβεβαιώνεται από τις πρόσφατες εξελίξεις και καταγράφεται στα δημοσκοπικά αποτελέσματα της πρόθεσης ψήφου... ηχηρότατα!

Στο ερώτημα για τον καταλληλότερο χρόνο εκλογής νέου αρχηγού, η συντριπτική υπεροχή της απάντησης «άμεσα» μοιάζει με «κραυγή» αγωνίας των ψηφοφόρων του. Μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Β. Βενιζέλου, ο αντιπρόεδρος – αν είναι ο νέος αρχηγός – εμφανίζεται να κάνει το ΠΑΣΟΚ πιο ελκυστικό στους ψηφοφόρους.

Είναι όμως εντυπωσιακή η άρνηση που καταγράφουν και οι δύο, ακόμα και μεταξύ των ψηφοφόρων του κόμματος – η πλειοψηφία των οποίων θεωρεί πιθανή τη διάσπασή του!


Και τα δύο άλλα κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνηση, η Νέα Δημοκρατία και ο ΛΑΟΣ, καταγράφουν απώλειες. Το προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας επιβεβαιώνεται και ενισχύεται, κυρίως όμως λόγω της μεγαλύτερης πτώσης του αντιπάλου της. Έτσι, δείχνει να «διατηρεί» με ασφάλεια το πλεονέκτημα των 50 επιπλέον εδρών, που προσφέρει ο εκλογικός νόμος στο πρώτο κόμμα.

Η Αριστερά (αθροιστικά) «έλκει», πλέον, τον έναν στους τρεις ψηφοφόρους και η επόμενη Βουλή δείχνει ότι θα έχει περισσότερα κόμματα από κάθε προηγούμενη – έως και 10!

Με βάση τα δημοσκοπικά δεδομένα και αν το κλίμα δεν αναστραφεί, 3 στους 4 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, από τους 160 που εξελέγησαν το 2009, θα βρεθούν εκτός Βουλής μετά τις επόμενες εκλογές! Το κόμμα που πρωταγωνίστησε και καθόρισε τη μεταπολιτευτική ιστορία της χώρας μας ακολουθεί τη μοίρα της. Κατά πάσα πιθανότητα, και το μέλλον του θα εξαρτηθεί από το μέλλον της.

ΥΓ.: Περίπου οι μισές τηλεφωνικές επικοινωνίες της έρευνας πραγματοποιήθηκαν πριν από την ανακοίνωση της «συμπόρευσης» Β. Βενιζέλου και Ανδρ. Λοβέρδου και οι υπόλοιπες μισές μετά από αυτήν.


Σημείωση 1: Εκτίμηση πρόθεσης ψήφου με αναγωγή

Η αναγωγή της αδιευκρίνιστης ψήφου, δηλαδή η αφαίρεσή της από την «εκτίμηση πρόθεσης ψήφου» (ή η κατανομή της σε όλα τα κόμματα), ώστε να προκύψει «εκλογικό» αποτέλεσμα, είναι μια διαδικασία που αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα από την εταιρεία μας, όσον αφορά την επαλήθευσή της στις εκλογές.

Γι’ αυτόν τον λόγο προτιμάμε την παρουσίαση της απλής «εκτίμησης πρόθεσης ψήφου» (με όλες τις απαντήσεις: λευκό, αποχή, αναποφάσιστος, δεν απαντώ κ.λπ.). Παρουσιάζουμε «εκτίμηση πρόθεσης ψήφου με αναγωγή», εφόσον μας ζητηθεί και όταν πλησιάζουμε σε εκλογές, ως αφορμή δημοσιογραφικού σχολιασμού, αλλά και διότι μόνο με «εκλογικά ποσοστά» μπορούμε να έχουμε «εκτίμηση κατανομής εδρών».

Χρησιμοποιούμε την απλή (και συνήθη) αναγωγή (αφαίρεση των ποσοστών της αδιευκρίνιστης ψήφου και επανυπολογισμός των υπόλοιπων ποσοστών που ισοδυναμεί με την κατανομή της αδιευκρίνιστης ψήφου σε όλα τα κόμματα, αναλογικά με το ποσοστό τους) για ενδεικτικούς και μόνο λόγους. Σε καμία περίπτωση, αυτή δεν αποτελεί πρόβλεψη εκλογικού αποτελέσματος.


Σημείωση 2: Άλλα κόμματα

Σύμφωνα και με τους κώδικες δεοντολογίας, σε ένα ερώτημα πρόθεσης ψήφου συμπεριλαμβάνονται υποχρεωτικά τα κόμματα που έχουν εκλεγεί και αντιπροσωπεύονται στη Βουλή (και στην Ευρωβουλή). Η εταιρεία μας ρωτά και καταγράφει όποιο κόμμα και αν αναφέρει ο ερωτώμενος πολίτης. Ακόμα και αν απαντήσει «άλλο κόμμα», ερωτάται εκ νέου σε ποιο κόμμα αναφέρεται. Συνήθως όμως, οι περισσότεροι δεν διευκρινίζουν ποιο άλλο κόμμα θα επέλεγαν.

Το υψηλότερο ποσοστό συγκεντρώνουν απαντήσεις όπως «κάποιο άλλο», «κάποιο νέο», «οποιοδήποτε άλλο»... Πάντως, για όσα κόμματα καταγράφονται, εφαρμόζουμε συνήθως τον ακόλουθο κανόνα – χωρίς να ισχυριζόμαστε ότι αυτός είναι ο μόνος ή ο πιο σωστός: όταν ένα κόμμα φτάσει ή ξεπεράσει ποσοστό 1% στις «ελεύθερες» απαντήσεις, τότε εμφανίζεται ως χωριστή εγγραφή.


Σημείωση 3: Εκτίμηση εδρών ανά περιφέρεια

Η εκτίμηση της κατανομής των εδρών ανά εκλογική περιφέρεια είναι ενδεικτική και παρουσιάζεται μόνο ως αφορμή για δημοσιογραφικό σχολιασμό – δεν αποτελεί πρόβλεψη, αφού η κατανομή των εδρών κάποιου κόμματος, ανά εκλογική περιφέρεια, είναι δυνατόν να αλλάξει, κατά πολύ, ακόμα και με ελάχιστες αλλαγές των ποσοστών του ίδιου ή και οποιουδήποτε άλλου κόμματος.

Τα ποσοστά των κομμάτων σε κάθε περιφέρεια είναι ενδεικτικά και προκύπτουν από αναλογική αυξομείωση των ποσοστών τους στις εκλογές του 2009. Το λογισμικό υπολογισμού των εδρών έχει αναπτυχθεί από την εταιρεία ΚΟSMON ΕΠΕ, υπό την καθοδήγηση και για λογαριασμό της PULSE RC.

Η σημερινή έρευνα της Pulse RC καταγράφει μονοψήφιο ποσοστό για το ΠΑΣΟΚ (9,5%) και μάλιστα σε απόσταση αναπνοής από το ΚΚΕ, τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Δημοκρατική Αριστερά. Η πάλαι ποτέ «μεγάλη δημοκρατική παράταξη» δείχνει σημάδια διάλυσης, χωρίς ταυτόχρονα η Ν.Δ. (19%) να μπορεί να εμφανίσει δυναμική αυτοδυναμίας. Τα τεράστια ποσοστά των αναποφάσιστων, του Λευκού / Αποχής και του Άλλου (σύνολο 33,5%) δείχνουν εικόνα ρευστοποίησης του πολιτικού συστήματος.

Η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ αποτυπώνεται στην εκτίμηση της κατανομής των εδρών του στις επτά εκλογικές περιφέρειες της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Η εικόνα είναι κυριολεκτικά τραγική στην Α' και τη Β' Αθήνας, στις οποίες χάνει 22 βουλευτές! Στην Α' Πειραιώς και τη Β' Θεσσαλονίκης δεν εκλέγει... κανέναν!

Η κατανομή των εδρών στη νέα Βουλή, αν επιβεβαιωθεί η εκτίμηση πρόθεσης ψήφου με αναγωγή επί των εγκύρων, δείχνει εικόνα λεηλασίας του ΠΑΣΟΚ ως δεύτερου κόμματος με βάση τον εκλογικό νόμο Παυλόπουλου, ο οποίος προφανώς δεν είχε προβλέψει την πλήρη κατάρρευση του δεύτερου κόμματος...

Σφαγή σε Αθήνα - Θεσσαλονίκη

Στο πλαίσιο της δημοσκόπησης της Pulse RC, αν και μπορούσαμε, με βάση το γενικό δημοσκοπικό κλίμα, να υποθέσουμε κατά προσέγγιση το αποτέλεσμα της έρευνας, σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε ένα «σενάριο» που θα περιλάμβανε κλίμα μεγαλύτερης πόλωσης μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, ώστε να δούμε την εφαρμογή του εκλογικού νόμου ως προς την κατανομή των εδρών του ΠΑΣΟΚ στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες Αττικής και Θεσσαλονίκης με βάση αυτό το φανταστικό σενάριο.

Επιλέξαμε έτσι ενδεικτικά μια οκτακομματική Βουλή, σενάριο το οποίο είναι ακόμη πιο ευνοϊκό, ειδικά για το δεύτερο κόμμα, το οποίο, όπως όλα δείχνουν, θα είναι το ΠΑΣΟΚ. Συνυπολογίσαμε έτσι και το ενδεχόμενο η εκλογή νέου αρχηγού να λειτουργήσει συσπειρωτικά. Έτσι, με το αποτέλεσμα της δημοσκόπησης με αναγωγή στα έγκυρα να δίνει 13,5%, εμείς υπήρξαμε «γενναιόδωροι» κατά 6,5%.

Το αποτέλεσμα ωστόσο παραμένει απογοητευτικό στις μεγάλες αυτές περιφέρειες, στις οποίες κατά κανόνα συνωστίζονται τα ιστορικά και κορυφαία στελέχη με τη μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα.

Μια σύγκριση μεταξύ της κατανομής που προκύπτει από την πραγματική δημοσκόπηση και της κατανομής που προκύπτει από το δικό μας φανταστικό σενάριο, αποκαλύπτει ότι στις συγκεκριμένες περιφέρειες, λόγω της λειτουργίας του εκλογικού νόμου, διασώζονται μόλις επτά έδρες διαθέσιμες για την εκλογή κορυφαίων στελεχών.

Η ταυτότητα της έρευνας

Επωνυμία Εταιρείας: Pulse RS – Σ. Δημητρίου & Σία Ε.Ε

Επωνυμία Εντολέα: Εφημερίδα «Το Ποντίκι»

Τύπος Έρευνας: Τηλεφωνική (enhanced C.A.T.I), με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου.

Μέθοδος δειγματοληψίας: Στρωματοποιημένη, τυχαία (list-assisted Random Digit Dialing).

Σταθμίσεις: Ως προς φύλο, ηλικία και πολιτική συμπεριφορά.

Χρονικό Διάστημα: 30 Ιανουαρίου - 1 Φεβρουαρίου 2012.

Μέγεθος δείγματος: 1.784 ενήλικοι με δικαίωμα ψήφου στη χώρα.

Γεωγραφική κάλυψη: Πανελλαδική, με αντιπροσωπευτικό δείγμα ανά περιφέρεια.

Στατιστικό Σφάλμα: Το δειγματοληπτικό σφάλμα, με διάστημα βεβαιότητας +/- 2,5%.

Βάσεις: Ψηφοφόροι ΠΑΣΟΚ 2009: 648, Ψηφοφόροι ΝΔ:448, Υπόλοιποι Ψηφοφόροι: 453 (και 67 άτομα δεν απάντησαν τι είχαν ψηφίσει), 168 δεν ψήφισαν στις εκλογές του 2009 (απείχαν ή δεν είχαν δικαίωμα ψήφου).

Η PULSE RC είναι μέλος της ESOMAR, του Σ.Ε.Δ.Ε.Α., του συστήματος «Ποιοτικού Ελέγχου Συλλογής Στοιχείων» και του μητρώου εταιρειών δημοσκοπήσεων του Ε.Σ.Ρ και τηρεί τους κώδικες δεοντολογίας τους.