Τα όρνεα πετούν πάνω από τους ανήμπορους

Ενδιαφέρον για επισφαλή δάνεια από επενδυτικά funds του εξωτερικού

Από την Καθημερινή

Του Γιάννη Παπαδογιάννη

Πυκνώνουν τα ταξίδια στην Ελλάδα και οι επαφές με τράπεζες εκπροσώπων επενδυτικών σχημάτων που αγοράζουν επισφαλή δάνεια και άλλα προβληματικά περιουσιακά στοιχεία, καθώς η ύφεση που δοκιμάζει τη χώρα, σε συνδυασμό με την κρίση ρευστότητας που ταλανίζει το τραπεζικό σύστημα, δημιουργούν ευκαιρίες.

Μυρίζει αίμα, σημειώνουν στελέχη τραπεζών, και πολλοί αναζητούν ευκαιρίες, δηλαδή την απόκτηση προβληματικών εταιρειών και δανείων σε τιμή... υπερευκαιρίας. Πρόκειται για διερευνητικές επαφές, καθώς επί του παρόντος τα εμπόδια είναι πολύ μεγάλα. Με την ελληνική οικονομία να αντιμετωπίζει το φάσμα της κατάρρευσης, κανείς ξένος επενδυτής δεν είναι διατεθειμένος να προχωρήσει σε σοβαρές συναλλαγές στη χώρα, εκτός αν γίνουν σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές.

Επιπλέον η αναποτελεσματικότητα του νομικού συστήματος, οι συνεχείς νομοθετικές και φορολογικές αλλαγές, η διευρυνόμενη τάση ανυπακοής (από πολίτες που δεν πληρώνουν τα διόδια μέχρι συνδικαλιστές που απειθαρχούν σε δικαστικές αποφάσεις) και η ανεπάρκεια της Δημόσιας Διοίκησης θέτουν τη χώρα εκτός ραντάρ σοβαρών επενδύσεων.

Αυτή τη στιγμή, σημειώνουν στελέχη τραπεζών, ορισμένοι επενδυτικοί κύκλοι εκφράζουν ενδιαφέρον για κάποιες υπερχρεωμένες εταιρείες, ωστόσο το τίμημα που προσφέρουν είναι εξευτελιστικό. «Στις τιμές αυτές δεν συζητάμε καν» υπογραμμίζουν στελέχη τραπεζών.

Στην Ελλάδα, σήμερα, ένας πολύ μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων είναι επιβαρημένες με δάνεια πολλαπλάσια του κύκλου εργασιών τους και πρακτικά δεν έχουν ελπίδα διαφυγής. Συνολικά δάνεια ύψους 26 δισ. ευρώ, που έχουν δοθεί τόσο σε επιχειρήσεις όσο και νοικοκυριά, δεν αποπληρώνονται, ποσό που θα αυξηθεί σημαντικά το 2011 λόγω της επιπτώσεων της κρίσης.

Δύο είναι τα βασικά προβληματικά στοιχεία ενεργητικού των τραπεζών που ενδιαφέρουν τα εξειδικευμένα επενδυτικά σχήματα. Το πρώτο αφορά υπερχρεωμένες επιχειρήσεις οι οποίες δεν έχουν ελπίδα διαφυγής, ενώ και οι τράπεζες δεν έχουν ελπίδα να ανακτήσουν τα κεφάλαιά τους.

Τα επενδυτικά αυτά σχήματα αγοράζουν τα δάνεια από τις τράπεζες σε τιμή 80% χαμηλότερη (δηλαδή, για δάνεια ύψους 300 εκατ. ευρώ προσφέρουν στις τράπεζες περί τα 50 εκατ. ευρώ), ανατρέπουν τους μετόχους και προσπαθούν είτε να εξυγιάνουν την εταιρεία και να τη μεταπωλήσουν σε άλλους επενδυτές είτε κερδίζουν από την πώληση και την αξιοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων.

Μεγάλο ενδιαφέρον, υπό ομαλές συνθήκες, υπήρχε από ξένους και για χαρτοφυλάκια μη εξυπηρετούμενων δανείων τραπεζών. Οι επενδυτές αγοράζουν, για παράδειγμα, ένα χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων καταναλωτικών δανείων από μια τράπεζα στο 1/10 της αρχικής του αξίας και εν συνεχεία διεκδικούν από τους οφειλέτες τα οφειλόμενα ποσά.

Τα οφέλη που προκύπτουν για τις τράπεζες περιλαμβάνουν την εγκατάλειψη των προβληματικών στοιχείων και την απελευθέρωση δυναμικού για παραγωγικές και αναπτυξιακές δραστηριότητες, βελτίωση δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, νέες πηγές ρευστότητας, καθώς και ευκαιρίες για αναδιοργάνωση και βελτίωση των εσωτερικών διαδικασιών.

Ωστόσο οι συναλλαγές αυτές στην Ελλάδα έχουν μηδενιστεί λόγω της ύφεσης, αλλά και των πρόσφατων νομοθετικών αλλαγών που καθιστούν αδύνατη την ενεργή διεκδίκηση οφειλών. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τελευταίες τέτοιου είδους συναλλαγές στην Ελλάδα έγιναν την άνοιξη του 2009.

Όπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη τέτοιου είδους συναλλαγών είναι η ομαλοποίηση των συνθηκών στην οικονομία, η σταθεροποίηση της κατάστασης και η διαμόρφωση μιας πιο αισιόδοξης προοπτικής για το μέλλον.


Αστάθεια του νομοθετικού πλαισίου

«Οι συναλλαγές - πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων ελληνικών τραπεζών σε διεθνείς επενδυτές έχουν παγώσει το τελευταίο διάστημα εξαιτίας της δημοσιονομικής κρίσης και των μεγάλων αβεβαιοτήτων που περιβάλλουν την ελληνική οικονομία. Επιπλέον σημαντικός αποτρεπτικός παράγοντας είναι η αστάθεια του νομοθετικού πλαισίου και ειδικότερα του καθεστώτος που διέπει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Για την ανάπτυξη της αγοράς αγοραπωλησιών χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων απαιτείται η εξομάλυνση της κατάστασης στην Ελλάδα μέσω της σταδιακής επανάκτησης της εμπιστοσύνης της χώρας. Εξίσου σημαντική είναι η διασφάλιση ενός σταθερού και αξιόπιστου νομικού πλαισίου» υπογραμμίζει στην «Κ» ο κ. Αιμίλιος Γιαννόπουλος, partner στην PricewaterhouseCoopers Ελλάδας.