Ο αραβικός πληθυσμός

Από το Διαδίχτυ

Με δεδομένο τον φόβο της Δύσης περί πιθανής ισλαμοποιήσης της Αιγύπτου λόγω των καταιγιστικών εξελίξεων στη χώρα, πόση αλήθεια κρύβεται στο πολυσυζητημένο σενάριο κατάληψης του κόσμου από τους μουσουλμάνους και πόσο δίκιο έχουν όσοι εκτιμούν ότι η Ευρώπη μεταλλάσσεται σε Ευραραβία;

Σύμφωνα με μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη που φέρει τον τίτλο «Το Μέλλον του Παγκόσμιου Μουσουλμανικού Πληθυσμού» του ερευνητικού κέντρου Pew, την οποία και επικαλείται σχετικό άρθρο του βρετανικού περιοδικού Economist, προκειμένου να απαντήσει στα προαναφερθέντα ερωτήματα, ο αριθμός των μουσουλμάνων πρόκειται να αυξηθεί από 1,6 δισ. άτομα που ήταν το 2010 σε 2,2 δισ. το 2030.

Μεταφρασμένα σε ποσοστά, τα νούμερα αυτά συμπεραίνουν ότι, αν τη τρέχουσα χρονική στιγμή οι μουσουλμάνοι αποτελούν το 23,4% του παγκόσμιου πληθυσμού, σε δεκαεννέα χρόνια από σήμερα θα αντιπροσωπεύουν το 26,4% του ίδιου συνόλου. Το όλο ζήτημα της πιθανής κατακυρίευσης του κόσμου από τους μουσουλμάνους έχει να κάνει με την πλειοψηφία του νεαρού πληθυσμού του, που έφτασε την κορύφωσή της το 2000.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 1990 το μερίδιο του Ισλάμ στον νεαρό πληθυσμό της γης (από 15 έως 29 ετών) ήταν 20%, το 2010 ήταν 26%, ενώ το 2030 εκτιμάται ότι θα φτάσει το 29%.

Ωστόσο το γεγονός ότι οι μεσαίες ηλικίες στις χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία έχουν αρχίσει να φθίνουν, αφού από 19% που ήταν το 1990 υπολογίζεται πως το 2030 θα φτάσει το 30%, σημαίνει ότι κάποια στιγμή στο μέλλον ο πληθυσμός των μουσουλμάνων θα σταματήσει να αυξάνεται, απλά στη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα θα συμβεί αργότερα απ’ ό,τι σε όλες τις υπόλοιπες.

Οι συντάκτες της μελέτης αυτής χαρακτηρίζουν τους σχετικούς υπολογισμούς τους δημογραφικούς και όχι πολιτικούς. Με βάση μάλιστα προηγούμενη μελέτη τους για το ίδιο θέμα δηλώνουν πεπεισμένοι ότι η αλλαγή θρησκεύματος δεν είναι σημαντικός παράγοντας στον παγκόσμιο ανταγωνισμό ανάμεσα στο ισλάμ, το χριστιανισμό και όλες τις άλλες θρησκείες.

Την εικόνα του μέλλοντος θα σχηματίσουν τα νέα αριθμητικά νούμερα που θα αλλάξουν και τον παγκόσμιο χάρτη, γράφει το ίδιο άρθρο του Economist παραθέτοντας για παράδειγμα το στοιχείο ότι, ενώ η Ινδονησία ανθεί, ο δείκτης γεννήσεών της πέφτει, οπότε υπολογίζεται ότι το 2030, οπότε θα έχουν προστεθεί επιπλέον 80 εκατ. στόματα στο Πακιστάν, ο αριθμός των μουσουλμάνων της χώρας θα φτάσει τα 256 εκατ. εκτοπίζοντας την Ινδονησία με τα 293 εκατ. από τη θέση της χώρας με το μεγαλύτερο ποσοστό μουσουλμάνων στον κόσμο.

Η ίδια μελέτη δεν σχετίζει το όλο θέμα με την ισλαμική διδασκαλία και τους υψηλούς δείκτες γονιμότητας, αν και επισημαίνει ότι η φτώχεια και η ελλιπής εκπαίδευση είναι μεγάλο πρόβλημα για τις περισσότερες μουσουλμανικές χώρες.

Σε μουσουλμανικά κράτη, όπως το Μπαγκλαντές και η Τουρκία – παρατηρείται στο ίδιο κείμενο του βρετανικού περιοδικού – οι λαϊκές και θρησκευτικές αρχές προωθούν τον έλεγχο των γεννήσεων την ώρα που η βελτίωση της ιατρικής περίθαλψης και η πτώση των ποσοστών θνησιμότητας ενθαρρύνουν τους πληθυσμιακούς ρυθμούς στις φτωχές χώρες.


Η περίπτωση της Νιγηρίας

Στη Νιγηρία ο μουσουλμανικός πληθυσμός της χώρας αναμένεται να φτάσει τα 117 εκατ. άτομα από τα 76 εκατ. που είναι σήμερα, δηλαδή σε ποσοστιαία μέτρηση θα αυξηθεί από το τρέχον 47,9% στο 51,5% του συνόλου.

● Ο αναλφαβητισμός μεταξύ των γυναικών της Νιγηρίας που βρίσκονται σε ηλικία κυοφορίας είναι τρεις φορές μεγαλύτερος μεταξύ των μουσουλμάνων της χώρας, αναγνωρίζεται δηλαδή σε ποσοστό της τάξεως του 71,9,% όταν μεταξύ των υπολοίπων φτάνει το 23,9%.

● Τα δύο τρίτα των μουσουλμάνων γυναικών στη Νιγηρία υπολείπονται της βασικής εκπαίδευσης, όταν το αντίστοιχο ποσοστό για τις υπόλοιπες γυναίκες της χώρας ανέρχεται μόλις στο ένα δέκατο του συνόλου τους.

● Ο δείκτης γονιμότητας επιπλέον είναι έξι με επτά παιδιά για κάθε Νιγηριανή μουσουλμάνα, ενώ για τις άλλες γυναίκες της χώρας ο αριθμός - κλειδί είναι το πέντε. Και ενώ σαφώς είναι δύσκολο να αποδείξει κάποιος ότι όλοι αυτοί οι παράγοντες σχετίζονται με το αποτέλεσμα, είναι φανερό ότι σχηματίζουν μια συγκεκριμένη εικόνα.


Η μεγάλη πρόκληση

Όσον αφορά συγκεκριμένα την Ευρώπη, ο συνολικός μουσουλμανικός πληθυσμός της εκτιμάται ότι θα αυξηθεί από 6% που είναι σήμερα σε 8% το 2030, ποσοστό που δεν ενισχύει τα σενάρια του τρόμου που κυκλοφορούν από διάφορες κατευθύνσεις, όπως υπογραμμίζει το βρετανικό περιοδικό.

Ωστόσο υπάρχουν κάποιες μεμονωμένες σημαντικές αυξήσεις που πρέπει να επισημανθούν, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη μελέτη του ερευνητικού κέντρου Pew, αυτή τη στιγμή το ποσοστό των μουσουλμάνων που ζουν στη Βρετανία ανέρχεται σε 2,9 εκατ. άτομα, ενώ για το 2030 η ίδια πηγή ανεβάζει τον αριθμό τους σε 5,6 εκατ. μουσουλμάνους.

● Με δεδομένο ότι οι φτωχοί μετανάστες ξεκινούν οικογένειες στην Ισπανία και στην Ιταλία, τα σχετικά αριθμητικά νούμερα στις χώρες αυτές προβλέπεται να εκτοξευτούν, αν και πρέπει να σημειωθεί ότι η αύξηση των μουσουλμάνων της μεσαίας τάξης σε κράτη όπως η Γαλλία και η Γερμανία θα είναι σαφώς μικρότερη.

● Στη Ρωσία εξάλλου ο αριθμός των μουσουλμάνων πιστεύεται πως θα φτάσει τα 18,6 εκατ. άτομα, δηλαδή θα αντιπροσωπεύει το 14,4% του συνολικού πληθυσμού από το 11,7% που αντιπροσωπεύει σήμερα, κυρίως όμως λόγω της πτώσης του μη μουσουλμανικού πληθυσμού.

● Στις Ηνωμένες Πολιτείες, λαμβάνοντας ως βάση ότι το 2010 ο αριθμός των μουσουλμάνων ανερχόταν σε 2,6 εκατ. άτομα το 2030 πιστεύεται ότι θα φτάσουν τα 6,2 εκατ. άτομα, θα αντιπροσωπεύουν δηλαδή το 1,7% του πληθυσμού, ποσοστό που καταλαμβάνουν περίπου και οι Εβραίοι και τα μέλη της επισκοπικής Εκκλησίας.

● Στον Καναδά τέλος το ποσοστό που θα έχουν οι μουσουλμάνοι στο σύνολο του πληθυσμού πιστεύεται πως θα φτάσει το 6,6% από το 2,8% που είναι σήμερα.

Με φόντο όλα τα παραπάνω αριθμητικά στοιχεία, το ερώτημα που εγείρεται είναι πώς οι προοδευτικές δημοκρατίες μπορούν να φιλοξενήσουν, να αποδεχτούν και να εντάξουν τέτοια ποικιλία στον πυρήνα τους.

Κατά τον Τζόναθαν Λόρενς, παρατηρητή του ισλαμικού ζητήματος από το κολέγιο της Βοστώνης, η Ευρώπη έχει πολλές πιθανότητες να ανταποκριθεί στην πρόκληση, χωρίς αυτό να αποκλείει την πιθανότητα αποτυχίας της λόγω της τρέχουσας ενδυνάμωσης του τοπικισμού στην πλειοψηφία των κρατών της.