Χρέος και γεωπολιτικό παιχνίδι

Από topontiki.gr

Του Δημήτρη Μυ

Η σκόνη από τον πανικό που σηκώνει η κρίση χρέους στην Ελλάδα – και γενικότερα στην ευρωζώνη – μόλις και μετά βίας καλύπτει την άγρια γεωπολιτική σύγκρουση, η οποία κορυφώνεται με επίκεντρο την Ευρώπη. Ρίχνοντας μια ματιά σ' αυτό το «μεγάλο παιχνίδι» είναι ίσως ευκολότερο να κατανοήσει κανείς και να σκεφτεί κάποιες απαντήσεις για την κρίση χρέους η οποία έχει τοποθετήσει την Ελλάδα στην κλίνη του Προκρούστη.


Αφορμές (γεγονότα) που υποχρεώνουν να ρίξει κανείς κάποιες ματιές σε εξελίξεις οι οποίες από πρώτη ματιά – και δεδομένων των πιεστικών ζητημάτων που θέτει η οικονομία – υπάρχουν πολλές, έστω κι αν απουσιάζουν ή δεν προβάλλονται από την τρέχουσα ειδησεογραφία. Μια τέτοια αφορμή είναι η συζήτηση (Πέμπτη 9 Ιουνίου) μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας σε επίπεδο υπουργών Άμυνας. Το αντικείμενο της συζήτησης είναι η επονομαζόμενη αντιπυραυλική ασπίδα την οποία η Ουάσιγκτον θέλει να εγκαταστήσει σε χώρες της ανατολικής - κεντρικής Ευρώπης.

Για να κατανοήσει κανείς τη σημασία αυτής της αμερικανικής επιδίωξης θα πρέπει να έχει κατά νου τρία δεδομένα:

● Το ΝΑΤΟ είναι ένα εργαλείο της Ουάσιγκτον το οποίο κρατά τη Ρωσία «έξω», τη Γερμανία «κάτω» και την Αμερική «μέσα» στην Ευρώπη.

● Μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου και την επανένωση της Γερμανίας προχωρά ταχύτατα και εδραιώνεται μια στρατηγική γερμανορωσική σχέση.

● Η παγίωση της γερμανο-ρωσικής στρατηγικής σχέσης ενεργοποιεί ιστορικές μνήμες και εθνικά ανακλαστικά χωρών της κεντρικής - ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες (Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία, Βαλτικές χώρες, Ρουμανία, Βουλγαρία) θεωρούν πως είναι προς το συμφέρον τους να αποφύγουν τον στενό εναγκαλισμό με τους ισχυρούς τους γείτονες Γερμανία - Ρωσία.

Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι οι χώρες που εμφανίζονται πρόθυμες και έως ένα βαθμό πιέζουν για να εγκατασταθεί στο έδαφός τους το αμερικανικό αντιβαλλιστικό σύστημα είναι οι χώρες της κεντρικής - ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες ανησυχούν από την εδραίωση της γερμανορωσικής στρατηγικής συνεργασίας. Με πιο απλά λόγια χώρες όπως η Πολωνία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία κ.λπ., καθώς είναι υποχρεωμένες να διαλέξουν «προστάτη», προτιμούν τους Αμερικανούς...

Κάποιες από αυτές τις χώρες, όπως για παράδειγμα η Πολωνία (η οποία θα πρέπει να υπογραμμίσουμε πως απέφυγε να υιοθετήσει ως νόμισμα το ευρώ και να πλησιάσει περισσότερο στη γερμανική σφαίρα επιρροής), εκτός από το ότι πρωτοστατούν στην ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας - δέσμευσης με την εγκατάσταση της αντιβαλλιστικής ασπίδας, προχωρούν στη δημιουργία στρατιωτικών συμμαχιών (π.χ. με βαλτικές χώρες) έξω από το πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Με τον τρόπο αυτόν υπογραμμίζουν την αποφασιστικότητά τους να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους, τα οποία είναι αντικρουόμενα με αυτά της Γερμανίας, η οποία «βλέπει» και καλλιεργεί τις σχέσεις της με τη Μόσχα.

Αν όλα τα παραπάνω ακούγονται ως περίπλοκες γεωπολιτικές ασκήσεις επί χάρτου, ίσως είναι ωφέλιμο να στρέψει κανείς την προσοχή του στην κρίση χρέους στις χώρες της ευρωζώνης (και την Ελλάδα). Στην κρίση αυτή δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι η Γερμανία αξιοποιεί την ευκαιρία για να ανασχεδιάσει προς το συμφέρον της τον ευρωπαϊκό χάρτη μετατρέποντας την ευρωπαϊκή περιφέρεια σε οικονομικούς και πολιτικούς δορυφόρους της.

Προφανώς η Ουάσιγκτον δεν είναι διατεθειμένη να απολέσει τόσο εύκολα την ηγεσία στην Ευρώπη. Άλλωστε, όπως είπαμε, έχει στη διάθεσή της δύο τεράστιας ισχύος εργαλεία. Το ΝΑΤΟ, για το οποίο συνοπτικά αναφερθήκαμε, και το ΔΝΤ.

Δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι το ΔΝΤ μπήκε για τα καλά στα γερμανικά χωράφια της ευρωζώνης χρησιμοποιώντας την πόρτα που άνοιξε η κυβέρνηση Παπανδρέου...

Αυτός ίσως είναι και ο λόγος για τον οποίο συνθλίβεται η ελληνική οικονομία - κοινωνία, κάτω από το βάρος της άγριας αμερικανο-ρωσο-γερμανικής σύγκρουσης για τα πρωτεία στη Γηραιά Ήπειρο...