Στα πρόθυρα της επιτήρησης η Ιρλανδία

«Φλερτάρει» με τον μηχανισμό η Ιρλανδία

Από τη Ναυτεμπορική

Της Αγγελικής ΚΟΤΣΟΒΟΥ
(akots@naftemporiki.gr)

Η εκτίναξη του κόστους δανεισμού της Ιρλανδίας σε ιστορικά επίπεδα έχει σημάνει συναγερμό στις αρχές του Δουβλίνου, που χαρακτηρίζουν «ιδιαίτερα σοβαρή» την κατάσταση, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ενωση εμφανίζεται έτοιμη να σπεύσει σε βοήθεια, στην περίπτωση που ο πρώην «Κέλτικος Τίγρης» ζητήσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού διάσωσης από τους Ευρωπαίους εταίρους.

Αξιωματούχοι της Ε.Ε. παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στην Ιρλανδία, διαψεύδοντας όμως - για δεύτερη διαδοχική ημέρα - ότι το Δουβλίνο προσανατολίζεται να ζητήσει οικονομική βοήθεια. Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι πριν από λίγους μήνες ανάλογες διαβεβαιώσεις δίνονταν και για την Ελλάδα, προτού προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης.

«Τα spreads (των ιρλανδικών ομολόγων έναντι των γερμανικών τίτλων) είναι πολύ σοβαρά και εκφράζονται ανησυχίες για την άνοδό τους» επισήμανε ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Μπράιαν Λένιχαν. Ο ίδιος απέδωσε τη διεύρυνση των spreads στα σχόλια Γερμανών αξιωματούχων σχετικά με έναν μόνιμο μηχανισμό στήριξης για την Ευρωζώνη, ο οποίος θα υποχρεώνει τους κατόχους ομολόγων να επωμίζονται μέρος του κόστους σε μελλοντικές περιπτώσεις διάσωσης.


Σαφή σχέδια

Ο κ. Λένιχαν διευκρίνισε ότι η Ιρλανδία επιθυμεί μεγαλύτερη σαφήνεια γύρω από τα συγκεκριμένα σχέδια. Παρόλο που η Γερμανία έχει καταστήσει σαφές ότι ο νέος μηχανισμός δεν θα περιλαμβάνει το υπάρχον χρέος, το σχέδιο έχει «τρομοκρατήσει» τις αγορές, εγείροντας ανησυχίες για ένα νέο «ντόμινο» κρατικού περιφερειακού χρέους της Ευρωζώνης, τη στιγμή που λίγες εβδομάδες πριν φαινόταν ότι η «ζώνη του ευρώ» είχε ξεπεράσει τη χειρότερη κρίση στην ιστορία της.

Εν μέσω οικονομικών και πολιτικών πιέσεων - με «ισχνή» πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο - η κυβέρνηση της Ιρλανδίας πασχίζει να αποδείξει ότι δεν χρειάζεται ένα πακέτο διάσωσης, παρόμοιο με εκείνο που χρειάσθηκε η Ελλάδα, ώστε να καταφέρει να περιορίσει το μεγαλύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα μεταξύ των χωρών της Ευρώπης.

Παρ' όλα αυτά, οι αγορές εμφανίζονται επιφυλακτικές, εκφράζοντας ανησυχίες για το κατά πόσον η ιρλανδική κυβέρνηση θα καταφέρει να περάσει τον προϋπολογισμό λιτότητας του 2011, ο οποίος προβλέπει περικοπές ύψους 6 δισ. ευρώ. 


Εν μέσω ανησυχιών, οι επενδυτές διεκδικούν ολοένα και υψηλότερο premium για τοποθετήσεις σε ιρλανδικό έναντι του γερμανικού χρέους. Το spread σημείωσε χθες νέο ιστορικό ρεκόρ - για ένατη διαδοχική συνεδρίαση - ξεπερνώντας τις 680 μονάδες βάσης, έχοντας διευρυνθεί τις τελευταίες ημέρες περισσότερο από 100 μονάδες βάσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσα σε τρεις εβδομάδες η απόδοση των ιρλανδικών δεκαετών ομολόγων έχει αυξηθεί κοντά στο 9% από 5%.

Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα έχει εκτιναχθεί και το κόστος ασφάλισης του ιρλανδικού χρέους απέναντι στον κίνδυνο στάσης πληρωμών, με τις τιμές στα αντίστοιχα πενταετή CDS συμβόλαια να ξεπερνούν τις 600 μονάδες βάσης.

Εν αντιθέσει με την περίπτωση της Ελλάδας, η ιρλανδική κυβέρνηση έχει καλύψει τις δανειακές της ανάγκες μέχρι τα μέσα του 2011, πράγμα που σημαίνει ότι δεν αντιμετωπίζει άμεσα προβλήματα ρευστότητας. Ο διοικητής της ιρλανδικής κεντρικής τράπεζας, Πάτρικ Χόνοχαν, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η χώρα θα είναι σε θέση να επιτρέψει στις αγορές ομολόγων την επόμενη χρονιά, καθώς η κυβέρνηση προωθεί μέτρα λιτότητας για τη μείωση του ελλείμματος και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών.


Η Ε.Ε. στο πλευρό της Ιρλανδίας

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, σε δηλώσεις του από τη σύνοδο κορυφής του G20, στη Σεούλ, τόνισε ότι η Ε.Ε. είναι έτοιμη να στηρίξει την Ιρλανδία «σε περίπτωση ανάγκης». «Αυτό που είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς είναι ότι διαθέτουμε όλα τα απαραίτητα εργαλεία για τη στήριξη της Ιρλανδίας, εφόσον κριθεί αναγκαίο», επισήμανε ο κ. Μπαρόζο προσθέτοντας ότι «παρακολουθούμε στενά την κατάσταση και στηρίζουμε τις προσπάθειες των ιρλανδικών αρχών» για τη μείωση του ελλείμματος, που έχει διογκωθεί εξαιτίας της οικονομικής βοήθειας προς τις τράπεζες της χώρας.

Εξάλλου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε πρόσφατη έκθεσή του αναφέρει ότι οι αγορές υπερεκτιμούν τον κίνδυνο στάσης πληρωμών σε χώρες όπως η Ιρλανδία. Αρκετοί αναλυτές όμως φαίνεται πως έχουν διαφορετική γνώμη, θεωρώντας ότι οι αρχές του Δουβλίνου δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να προσφύγουν στο μηχανισμό, εάν το κόστος δανεισμού δεν σταθεροποιηθεί σύντομα.


Παράπλευρες απώλειες

Στο στόχαστρο των αγορών έχουν μπει και οι άλλες περιφερειακές οικονομίες της Ευρωζώνης.

Τα τελευταία 24ωρα ήλθαν στο προσκήνιο σενάρια που θέλουν και την Πορτογαλία να ακολουθεί τα βήματα της Ελλάδας, προσφεύγοντας στο μηχανισμό στήριξης της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Το αποτέλεσμα ήταν το κόστος δανεισμού της χώρας να εκτιναχθεί στα ύψη.

Η διαφορά απόδοσης των πορτογαλικών ομολόγων δεκαετούς διάρκειας έναντι των αντίστοιχων γερμανικών αναρριχήθηκε χθες στις 501 μονάδες βάσης, καταγράφοντας έτσι νέο ιστορικό ρεκόρ. Στις 505 μονάδες βάσης, τα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών, σκαρφάλωσαν παράλληλα τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) των πενταετών πορτογαλικών ομολόγων.

Βαρύ ήταν το κλίμα και στην αγορά μετοχών, με τον δείκτη PSI να καταγράφει απώλειες 1,3%. Αναλυτές εκτιμούν μάλιστα ότι πορτογαλικά ομόλογα και μετοχές θα παραμείνουν υπό πίεση το προσεχές διάστημα, παρά την ψήφιση ενός προϋπολογισμού σκληρής λιτότητας για το 2011 από τη Βουλή της χώρας.

«Θύμα» της αναζωπύρωσης των ανησυχιών για τα δημοσιονομικά προβλήματα της Ευρωζώνης είναι και η Ισπανία.

Το spread των ισπανικών δεκαετών ομολόγων διευρύνθηκε στις 215 μονάδες βάσης, τα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούνιο, ενώ τα cds των πενταετών ομολόγων κατέγραψαν νέο ιστορικό ρεκόρ στις 294 μονάδες βάσης. Στη διεύρυνση του ισπανικού spread συνέβαλαν και τα στοιχεία για το ΑΕΠ, που αποκαλύπτουν ότι τα μέτρα λιτότητας βάζουν φραγμό στην ανάκαμψη της ισπανικής οικονομίας. Οι ασθενικοί ρυθμοί ανάκαμψης περιορίζουν τις ελπίδες για μείωση της ανεργίας, που βρίσκεται κοντά στο 20%.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τη σκιά τους στις αγορές χρέους της περιφέρειας έχουν ρίξει τις τελευταίες εβδομάδες και οι προτάσεις για σύσταση ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης, ο οποίος θα περιλαμβάνει διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους.