Γιατί ο ΣΕΒ αμφισβητεί το... Μνημόνιο

Από το Inprecor  (το σκίτσο του Τολιάδη βρήκα στο πολιτικοσατιρικό Διαδίχτυ)

Του Δημήτρη Καζάκη
οικονομολόγου - αναλυτή

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Δ. Δασκαλόπουλος ζήτησε από τον επίτροπο κ. Όλι Ρεν να υπάρξει «μία εσωτερική αναδιάρθρωση του Μνημονίου». Αυτό είπε σε δήλωσή του ο κ. Δασκαλόπουλος αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον κ. Ρεν στο πλαίσιο επαφών με τους εκπροσώπους των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων που πραγματοποίησε το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΒ στις 17 και 18 του μηνός. Ο κ. Δασκαλόπουλος διευκρίνισε τα εξής:

«Αναπτύξαμε στον κ. Ρεν την άποψή μας ότι απαιτείται μία εσωτερική αναδιάρθρωση του Μνημονίου. Αυτή συνεπάγεται την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίηση των προβλεπόμενων διαρθρωτικών αλλαγών σε συνδυασμό με μία σειρά από μέτρα έκτακτης ανάγκης για την αποκατάσταση της ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα και την επίσπευση της αναπτυξιακής διαδικασίας μέσα από την τόνωση της επιχειρηματικότητας. Κι αυτό θα δικαιολογούσε μια ανοχή στις διαφαινόμενες αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους του 2010 και του 2011, δεδομένου ότι ο κοινωνικός ιστός δεν αντέχει νέες περικοπές και νέους φόρους».

Με άλλα λόγια ο πρόεδρος του ΣΕΒ αμφισβητεί ανοιχτά πλέον τη δυνατότητα να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του μνημονίου και αντιπροτείνει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην «υλοποίηση των προβλεπόμενων διαρθρωτικών αλλαγών», όπως και στην «τόνωση της επιχειρηματικότητας». Ο λόγος, όπως αναφέρει ο ίδιος, είναι ότι ο «κοινωνικός ιστός» δεν αντέχει περισσότερες περικοπές και φόρους.

Στην πραγματικότητα αυτό που καίει τον ΣΕΒ είναι ότι οι δραστικές περικοπές στις δαπάνες του δημοσίου, αλλά και οι έκτακτες φορολογικές επιδρομές, αρχίζουν να ενοχλούν μια κατεξοχήν κρατικοδίαιτη και παρασιτική μονοπωλιακή ολιγαρχία, που αντιπροσωπεύει ο Σύνδεσμος και η οποία γνωρίζει πώς να κερδίζει κυρίως μέσα από τις κρατικές προμήθειες, τα μεγάλα και μικρά έργα του δημοσίου, το προκλητικό καθεστώς των φοροαπαλλαγών, τη διαπλοκή με τις κορυφές του κράτους και την κερδοσκοπία με την αποκαλούμενη ελεύθερη και ανοιχτή αγορά.


Υπέρ προνομίων

Η δημοσιονομική προσαρμογή του μνημονίου έχει στραγγίσει κυριολεκτικά τα εργαζόμενα στρώματα της κοινωνίας και ο ΣΕΒ φοβάται ότι, αν επιμείνει η τρόικα σ' αυτήν, θα χρειαστεί τα μέλη του να βάλουν κι αυτά το χέρι στην τσέπη, είτε θα αναγκαστούν να δουν τα φορολογικά προνομία τους να ψαλιδίζονται, είτε θα πρέπει να αρκεστούν σε πολύ λιγότερες κρατικές χαριστικές συμβάσεις και έργα. Προς όφελος πάντα των δανειστών τοκογλύφων της ελληνικού κράτους.

Στο υπόμνημα που κατέθεσε ο ΣΕΒ στις 17 του μηνός «σε σχέση με την οικονομική κατάσταση και την ανάγκη να επανέλθει η χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά» μιλά για μια «χωρίς ευρωπαϊκό προηγούμενο εμπροσθοβαρή δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδος», η οποία «σε μία μη ανταγωνιστική οικονομία που συρρικνώνεται, η στρατηγική αυτή ενέχει σοβαρούς κινδύνους: τα έσοδα μπορεί να μην συγκεντρωθούν και η οικονομία να περάσει σε παρατεταμένη ύφεση». Το υπόμνημα του ΣΕΒ συνεχίζει:

«Οι εξελίξεις στο α' δεκάμηνο του 2010 επιβεβαιώνουν ότι οι ανωτέρω κίνδυνοι είναι πραγματικοί: Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί είναι σχεδόν σίγουρο ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι για το 2010 και το 2011 δεν θα επιτευχθούν.

1. Ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2011 (και πιθανώς για τα επόμενα χρόνια επίσης) θα είναι χαμηλότερος των εκτιμήσεων –σύμφωνα με ορισμένους πρόσφατους υπολογισμούς κατά μία ποσοστιαία μονάδα.

2. Η κοινωνία, και ιδιαίτερα οι οικονομικά ασθενέστεροι, δεν αντέχει ούτε άλλες περικοπές μισθών και συντάξεων ούτε άλλους φόρους».

Επισημαίνει επίσης τα εξής:

«Με βάση τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Μνημόνιο, η χώρα είναι υποχρεωμένη να λάβει πρόσθετα μέτρα προκειμένου να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους της. Λύση δεν είναι πλέον η αύξηση των φόρων ή η περαιτέρω περικοπή εισοδημάτων. Μία αύξηση φόρων θα φέρει ελάχιστα (ίσως και καθόλου) νέα έσοδα, ενώ μια νέα περικοπή σε μισθούς και συντάξεις ενέχει τον κίνδυνο να σπρώξει την οικονομία βαθύτερα στην ύφεση και να προκαλέσει κοινωνική αναταραχή». Κάτι βέβαια που έχει κάθε λόγο να ανησυχεί τον ΣΕΒ.

Ως προς τις προοπτικές της συνεχιζόμενης πολιτικής ο ΣΕΒ είναι κατηγορηματικός:

«Ακόμη κι αν υλοποιηθούν, χωρίς αποκλίσεις, όλοι οι στόχοι του Μνημονίου, η χώρα και πάλι θα έχει μία σχέση χρέους προς ΑΕΠ που δύσκολα θα εξυπηρετείται ή θα μειώνεται, μέσα σ' ένα μη ανταγωνιστικό περιβάλλον με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης».

Αυτό βέβαια που ενοχλεί τον ΣΕΒ δεν είναι ούτε η υπερχρέωση της χώρας, ούτε η καταστροφή που συνεπάγεται για τα λαϊκά εισοδήματα, αλλά το γεγονός ότι:

«Παρά τις σημαντικές αλλαγές που έχουν αποφασισθεί, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις προχωρούν νωχελικά, δεν είναι πάντα τόσο αποτελεσματικές όσο οφείλουν να είναι και επικρατεί μία τάση να αποδυναμώνονται μετά την ψήφισή τους μέσω υπουργικών αποφάσεων και πρόσθετων νόμων».

Εδώ βρίσκεται όλο το ζουμί. Γι' αυτό και καταλήγει στα εξής συμπεράσματα:

1. «Είναι απόλυτα απαραίτητο να επιταχυνθούν και να εντατικοποιηθούν όλα τα μέτρα που προωθούν την ανάπτυξη, άμεσα και έμμεσα, τώρα και στο μέλλον. Επιπλέον, αν δεν αλλάξει η αρνητική ψυχολογία που επικρατεί στην αγορά και αν δεν τεθεί ο ιδιωτικός τομέας στην εμπροσθοφυλακή της αναπτυξιακής προσπάθειας – καθώς ο δημόσιος τομέας αναπόφευκτα θα συρρικνώνεται – η οικονομία δεν θα μπορέσει να αναπτυχθεί.

2. Πρέπει να σηματοδοτηθεί μια συγκροτημένη και ορατή μετάβαση από μια οικονομία κρατικής καθοδήγησης και κυριαρχίας σε ένα περιβάλλον πραγματικά ανοικτής αγοράς, που αναδεικνύει την ιδιωτική πρωτοβουλία και ευνοεί τις επενδύσεις για τη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας.

3. Προκύπτει, λοιπόν, η ανάγκη να προσδιοριστεί μία νέα ισορροπία στις πολιτικές που προδιαγράφει το Μνημόνιο – χωρίς να αλλάξουν οι στόχοι και η διάρκειά του. Η δυνατότητα μίας τέτοιας αλλαγής προβλέπεται εξάλλου από το ίδιο το Μνημόνιο».

Συναίνεση για την αναδιάρθρωση

Αυτό που αντιλαμβάνεται ως ανάπτυξη ο ΣΕΒ θα υπάρξει μέσα από 

«τη λήψη μίας σειράς μέτρων - σοκ ώστε να καταπολεμηθεί η ύφεση και να προωθηθεί η στροφή στις επενδύσεις και στην ανάπτυξη. Απαιτείται, δηλαδή, μία επανεκκίνηση της οικονομίας με μέτρα όπως:

1. Η αποκατάσταση της ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα με:

i. Την απορρόφηση του πακέτου των 25 δισ. ευρώ από τις τράπεζες.

ii. Την εξασφάλιση πόρων για την επιστροφή ΦΠΑ και εξόφληση χρεών και εκκρεμούντων τιμολογίων προς τον ιδιωτικό τομέα.

iii. Τη διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ευνοϊκών κριτηρίων για τη χρηματοδότηση μεγάλων έργων (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα).

iv. Τον σχεδιασμό ενός χρηματοδοτικού προγράμματος για μεγάλα έργα που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, αλλά κινδυνεύουν να ξεμείνουν από κεφάλαια.

v. Τον προσδιορισμό ενός ελάχιστου ύψους για τον ΠΔΕ και την ποιοτική εξέτασή του και αναβάθμισή του.

2. Η λήψη μέτρων έκτακτης ανάγκης, όπως:

i. Η μείωση της φορολογίας στα μερίσματα.

ii. Η επιτάχυνση των αποσβέσεων για νέες επενδύσεις.

iii. Η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για την ίδρυση και φορολογία εταιρειών συμμετοχών.

iv. Η σημαντική επιτάχυνση όλων των ιδιωτικοποιήσεων με την εξασφάλιση ότι τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του χρέους.

v. Η χρήση ιδιωτικών εταιρειών για την παροχή υπηρεσιών του δημοσίου (outsourcing).

vi. Η οριστικοποίηση των προδιαγραφών και την προκήρυξη διεθνών διαγωνισμών για 3-5 μεγάλα έργα που για καιρό τώρα βρίσκονται στο στάδιο του σχεδιασμού».

Αυτό που αναζητά ο ΣΕΒ δεν είναι ανατροπή του μνημονίου, αλλά η αλλαγή του μίγματος πολιτικής του. Το ίδιο που ζητά και ο αρχηγός της Ν.Δ. κ. Σαμαράς, αλλά και από τις 16 του μηνός και ο πρωθυπουργός της χώρας κ. Παπανδρέου. Πρόκειται για την επιβεβαίωση μιας συνολικής μεταστροφής που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες και η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις μιας διακομματικής συναίνεσης σε επίπεδο διακυβέρνησης της χώρας.

Αυτό που κρύβεται πίσω από αυτή τη δρομολογούμενη συναίνεση δεν είναι μόνο η οφθαλμοφανής αποτυχία του μνημονίου, που πλέον ομολογείται πανταχόθεν, αλλά και η προετοιμασία της άμεσης αναδιάρθρωσης του χρέους της χώρας υπό καθεστώς ελεγχόμενης πτώχευσης.

Κι επειδή η αναδιάρθρωση αυτή – όπως κι αν ονομαστεί, όπως κι αν εμφανιστεί – θέτει επί τάπητος τις εμπράγματες εγγυήσεις που θα δοθούν στους δανειστές και στις αγορές προκειμένου η Ελλάδα να μπορεί από την επομένη να βγει στις αγορές και να συνεχίσει να δανείζεται, ο ΣΕΒ διεκδικεί μερίδιο από το μεγάλο φαγοπότι που επίκειται.


Τα «ασημικά»

Δεν είναι τυχαίο που αυτές τις ημέρες εντείνεται η προπαγάνδα – φαιά και κίτρινη – η οποία ανακαλύπτει ξαφνικά ότι η Ελλάδα είναι μια πολύ πλούσια χώρα, με πολύ σημαντική και «αναξιοποίητη» δημόσια περιουσία, άφθονο ορυκτό πλούτο, από πετρέλαια έως ουράνιο, πλήθος επίσης αναξιοποίητων νησιών και άλλων «συγκριτικών πλεονεκτημάτων» κ.ο.κ.

Γιατί λοιπόν να μην πουλήσει η χώρα μέρος της περιουσίας της, τα «ασημικά του σπιτιού», προκειμένου να ξεχρεώσει, ώστε να σταματήσει την πίεση στα δύσμοιρα λαϊκά στρώματα; Κι επομένως το επικίνδυνο δίλημμα που αρχίζει να τίθεται στον Έλληνα εργαζόμενο είναι το εξής:

● Να συνεχίσει η χώρα στον ίδιο ατελέσφορο δρόμο των περικοπών και της λιτότητας, όπου ο εργαζόμενος θα χάσει μισθό, εργασία και σύνταξη;

● Ή να ξεπουλήσει τον πλούτο της, δημόσιο και φυσικό, προκειμένου να υπάρξει ανάπτυξη;

Αυτό το νόημα έχουν και οι διαρκείς αναφορές του ΣΕΒ στις «διαρθρωτικές αλλαγές», που σημαίνουν γενικευμένο ξεπούλημα και ταυτόχρονα προκλητικές παροχές στην ολιγαρχία που αντιπροσωπεύει μέσα από πρόσθετες φοροαπαλλαγές, ενισχύσεις ρευστότητας, επιδοτήσεις, εκχωρήσεις μεγάλων έργων, ιδιωτικοποιήσεις τομέων και υπηρεσιών του δημοσίου, μεγαλύτερο άνοιγμα της αγοράς στην ασυδοσία των μονοπωλίων, κ.ο.κ.

Αυτό το μίγμα πολιτικής είναι που ζητά ο ΣΕΒ και έχει ονομάσει «μέτρα - σοκ». Πρόκειται όντως για μέτρα σοκ, που προτείνονται όχι για να αναπτυχθεί η οικονομία, όπως κι αν εννοεί κανείς αυτή την ανάπτυξη, αλλά για να κερδοσκοπήσουν οι αλιγάτορες της αγοράς με τη χρεοκοπία του κράτους, την καταστροφή της οικονομίας, το ξεπούλημα της χώρας και την διάλυση της κοινωνίας.


Κατά του... ευρώ;

Ο κ. Δασκαλόπουλος μαζί με το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΒ πήγε στις Βρυξέλλες για να θυμίσει σ' αυτούς που οργανώνουν το αλισβερίσι της επίσημης πτώχευσης της χώρας ότι υπάρχουν κι αυτοί που θέλουν μερίδιο από τη λεία. Γι' αυτό με αίσθημα ικανοποίησης δήλωσε:

«Πεποίθησή μου είναι ότι οι εταίροι μας έχουν τη διάθεση, τη βούληση να διευκολύνουν ακόμη περισσότερο την Ελλάδα να φέρει σε πέρας την οδυνηρή προσπάθεια οικονομικής ανόρθωσης την οποία καταβάλλει. Υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι θα εφαρμόσουμε με απαρέγκλιτη συνέπεια τα μεταρρυθμιστικά - αναπτυξιακά μέτρα που έχουμε προσυπογράψει».

Το μυαλό πάντα στο κεχρί. Αυτό όμως που κάνει ιδιαίτερη εντύπωση είναι το πώς έκλεισε τη δήλωσή του ο κ. Δασκαλόπουλος:

«Έθεσα, επίσης, στον επίτροπο το θέμα του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης των ασθενέστερων χωρών και τόνισα την ανάγκη να καθοριστούν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα αποτελεσματικοί μηχανισμοί που να καταδεικνύουν την αποφασιστικότητα να στηριχτεί όχι απλά το ευρώ αλλά πολύ περισσότερο η ίδια η Ένωση – το όραμα της, η κοινή προοπτική των λαών της».

Τι σημαίνει αυτή η έμμεση αποστασιοποίηση από το ευρώ, που μέχρι πριν από λίγο καιρό αποτελούσε το μέγιστο ταμπού όλων;

● Μήπως είναι απλά ένας ελιγμός για να ζητήσει περισσότερες χρηματοδοτήσεις υπέρ βωμών και εστιών της Ε.Ε.;

● Μήπως ο κ. Δασκαλόπουλος και ο ΣΕΒ έχει προσχωρήσει ανοιχτά στην άποψη των κυρίαρχων κύκλων των ΗΠΑ, που θεωρεί αναπόφευκτη την άμεση μετεξέλιξη της ευρωζώνης σε δυο επιμέρους ζώνες, τη ζώνη του «μαλακού ευρώ» και τη ζώνη του «σκληρού ευρώ», προκειμένου να επιβιώσει ως νόμισμα το ίδιο το ευρώ;

● Μήπως γνωρίζει κάτι περισσότερο για τις αποφάσεις των κυρίαρχων κύκλων της ευρωζώνης και του σχεδίου ελεγχόμενης πτώχευσης της Ελλάδας, που όπως γράφεται προβλέπουν την προσωρινή έστω έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ, την παραμονή της εντός της Ε.Ε. υπό καθεστώς κηδεμονίας και την εισαγωγή ενός ευρωνομίσματος ευκαιρίας που θα επιτρέπει την ταχύτερη υποτίμηση της ελληνικής οικονομίας;

Θα το μάθουμε πολύ σύντομα...