Αναδιάρθρωση του χρέους σε τέσσερις φάσεις

Η γερμανική πρόταση για τον ευρωπαϊκό μηχανισμό βοήθειας

Από την Καθημερινή

Του Κώστα Kαρκαγιάννη

Απώλειες και για τους ιδιώτες κατόχους ομολόγων κράτους - μέλους της Ευρωζώνης, το οποίο θα προσφύγει στον ευρωπαϊκό μηχανισμό βοήθειας, προτείνει το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με προσχέδιο που έχει στη διάθεσή της η «Κ». Στόχος του Βερολίνου είναι να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους να αποδεχτούν την πρόταση στη σύνοδο κορυφής της 16ης - 17ης Δεκεμβρίου, προκειμένου ο νέος μηχανισμός οικονομικής βοήθειας να αντικαταστήσει τον προσωρινό που λήγει το 2013.


Α' φάση

Σύμφωνα με την πρόταση του Βερολίνου, αν ένα κράτος - μέλος της Ευρωζώνης αδυνατεί να αντλήσει πόρους από τις αγορές και προσφύγει για βοήθεια στον μελλοντικό μηχανισμό στήριξης, τότε «αυτομάτως» θα εξαναγκάζονται οι ιδιώτες επενδυτές (τράπεζες, επενδυτικά κεφάλαια, ιδιώτες κ.λπ.) να δεχτούν επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής των ομολόγων που κατέχουν.

Ταυτόχρονα το κράτος - μέλος που αντιμετωπίζει δημοσιονομικά προβλήματα θα καταρτίζει αυστηρό σχέδιο λιτότητας με στόχο να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά του.


Β' φάση

Σε δεύτερη φάση τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης θα αναλύουν την οικονομική κατάσταση του κράτους που βρίσκεται σε δυσκολία και ομόφωνα θα αποφασίζουν αν το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια «επιπλέον επιμήκυνση, συνοδευόμενη πιθανώς από ενέσεις ρευστότητας». Το κράτος - μέλος που θα έχει ζητήσει βοήθεια δεν θα συμμετέχει στη διαδικασία εκτίμησης και απόφασης. Τα δανεικά που θα χορηγούνται θα φέρουν πολύ αυστηρές προϋποθέσεις και υψηλό επιτόκιο δανεισμού.


Γ' φάση

Στην τρίτη φάση και εφόσον το χρεωμένο κράτος - μέλος και πάλι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δανειακές του υποχρεώσεις ένας διαμεσολαβητής (πιθανώς τα κράτη - μέλη που δανείζουν μαζί με την τρόικα), θα διαπραγματεύεται με τους κατόχους κρατικών ομολόγων ένα συνολικό σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα περιλαμβάνει ονομαστική μείωση αξιών, δηλαδή «κούρεμα» ή νέες εγγυήσεις.


Δ' φάση

Αν όλα τα προηγούμενα μέτρα έχουν αποτύχει, στην τέταρτη και τελευταία φάση θα ακολουθεί η πλήρης αναδιάρθρωση χρέους, «οι τίτλοι θα παρακρατούνται και οι λοιπές υποχρεώσεις θα βαραίνουν τους πιστωτές». Δηλαδή θα επέρχεται πλήρης χρεοκοπία του κράτους - μέλους της Ευρωζώνης.

Η όλη διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους θα υποβοηθείται από την περίληψη στις μελλοντικές εκδόσεις κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης ειδικής «ρήτρας συλλογικής δράσης» από το 2011, σύμφωνα με την επιθυμία του Βερολίνου.

Οι εν λόγω ρήτρες άρχισαν να εφαρμόζονται στις αρχές της δεκαετίας μετά τη χρεοκοπία της Αργεντινής. Προβλέπουν ότι ένα συγκεκριμένο ποσοστό (στην Ευρωζώνη έχει οριστεί από το 2003 στο 75% αλλά έχει εθελοντικό χαρακτήρα) κατόχων κρατικών ομολόγων θα μπορεί να αποδέχεται πρόταση αναδιάρθρωσης και η απόφασή του θα δεσμεύει το σύνολο των κατόχων. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται πιο εύκολη η διαπραγμάτευση.

Ωστόσο υπολογίζεται ότι, προκειμένου να εκδοθεί σημαντικός αριθμός ομολόγων που θα περιέχουν τη νέα ρήτρα, θα απαιτηθεί τουλάχιστον μια πενταετία. Στο μεσοδιάστημα θα πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός που να «γεφυρώνει» τον προσωρινό με τον μόνιμο μηχανισμό οικονομικής βοήθειας της Ευρωζώνης.

Κατά τα άλλα ο νέος μόνιμος μηχανισμός θα βασίζεται στις αρχές του ελληνικού μηχανισμού. Θα αφορά μόνο κράτη - μέλη της Ευρωζώνης και θα ενεργοποιείται μόνο έπειτα από αίτημα του κράτους - μέλους που βρίσκεται σε δυσκολία. Βοήθεια θα δίνεται μόνο έπειτα από ομόφωνη απόφαση του Eurogroup, υπό την προϋπόθεση ότι κινδυνεύει ολόκληρη η Ευρωζώνη και με πολύ σκληρούς όρους.