Αδύναμες οικονομίες, σκληρά νομίσματα

Από την Κυνική

Ας παραμείνουμε για λίγο στο θέμα του ευρώ, που ανοίξαμε στην προηγούμενη ανάρτηση με τίτλο «Γιατί χρειαζόμαστε το ευρώ;» και ας εξετάσουμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που αποκτά μια οικονομία από την υιοθέτηση ενός σκληρού νομίσματος. Είναι λίγο πολύ γνωστά, αλλά ας τα επαναλάβουμε.


Κύριο πλεονέκτημα του σκληρού νομίσματος

Το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι τα εισαγόμενα προϊόντα μπορούν να καταναλώνονται σε χαμηλότερες τιμές, διότι ένα σκληρό νόμισμα έχει, εξ ορισμού μεγαλύτερη αξία.

Αν υποθέσουμε ότι λειτουργεί ο ανταγωνισμός με τις τοπικές εταιρίες παραγωγής ομοειδών προϊόντων, αυτές κανονικά θα πρέπει να ρίξουν τις τιμές, ώστε να υπάρξει εναρμόνιση, στο βαθμό μάλιστα που θα μπορούν να αγοράζουν πρώτες ύλες και μηχανολογικό εξοπλισμό από το εξωτερικό σε χαμηλότερες τιμές.


Κύριο μειονέκτημα του σκληρού νομίσματος

Το κύριο μειονέκτημα είναι ότι οι ξένοι καταναλωτές θα αγοράζουν ακριβότερα τα εγχώρια προϊόντα και υπηρεσίες (τουρισμός), με αποτέλεσμα να μειώνονται η ζήτηση και κατά συνέπεια οι εξαγωγές. Η μείωση όμως των εξαγωγών επηρεάζει την εσωτερική παραγωγή, η οποία αναγκάζεται να χαμηλώσει τους ρυθμούς της, με αποτέλεσμα η οικονομία να μην αναπτύσσεται.

Όταν όμως μια οικονομία δεν αναπτύσσεται, δημιουργεί λιγότερες δουλειές ή καταστρέφει τις υπάρχουσες, με αποτέλεσμα η ανεργία να αυξάνεται. Χώρες οι οποίες έχουν μόνιμα εμπορικά ελλείμματα καταφεύγουν σε εξωτερικό δανεισμό από χώρες με εμπορικά πλεονάσματα.

Με ένα ισχυρό νόμισμα το σημείο ισορροπίας του οφέλους μετατοπίζεται κυρίως προς την κατεύθυνση των ξένων οικονομιών και όχι προς την κατεύθυνση της εγχώριας. Η αύξηση της ζήτησης για εισαγόμενα προϊόντα δεν αυξάνει ταυτόχρονα και τη ζήτηση για τα εγχώρια.

Μετρημένα στα δάχτυλα παραδείγματα αδύναμων οικονομιών με ισχυρό νόμισμα, άλλα από αυτό της Ελλάδας. Πρόκειται για:

1. Την Ιαπωνία.

2. Τις ΗΠΑ κατά την περίοδο του κραχ 1929-1933. Όλως παραδόξως το δολάριο τότε ανέβαινε.

3. Την Αργεντινή, τη δεκαετία του 1990, στην οποία είχαμε αναφερθεί προηγουμένως.

Οι περιπτώσεις αυτές χαρακτηρίζονται ως παραδοξότητες και ως παθολογίες της οικονομικής πρακτικής, κατά την οποία η συναλλαγματική αξία του νομίσματος αντανακλά σχεδόν πάντα το σφρίγος μιας οικονομίας.

Επίσης η τροχιά των πραγμάτων είναι τέτοια ώστε ένα αναντίστοιχα ισχυρό νόμισμα να εξασθενεί μια ήδη αδύναμη οικονομία και να την σπρώχνει στον αποπληθωρισμό και την εσωτερική υποτίμηση. Τα δραματικά επακόλουθα του αποπληθωρισμού, τα οποία καταστρέφουν ακόμα και ανθούσες οικονομίες, αποτελούν συνέπεια υιοθέτησης ενός ισχυρού νομίσματος.