Η γεωπολιτική της δουλοπρέπειας και ο σύγχρονος ανθελληνισμός

Από τα Επίκαιρα

Του Δρος Κωνσταντίνου Γρίβα*

Τον τελευταίο καιρό, μετά τη ραγδαία επιδείνωση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων, έχει παρουσιαστεί στην Ελλάδα ένα νέο φαινόμενο, αυτό των οπαδών της ελληνοϊσραηλινής συμμαχίας. Αν οι απόψεις των ανθρώπων αυτών περιορίζονταν στην παράθεση απόψεων και επιχειρημάτων, φυσικά δεν θα υπήρχε κανένα απολύτως πρόβλημα.


Το Ισραήλ είναι ένας πάρα πολύ ισχυρός παράγοντας στην περιοχή – όσο και διεθνώς – για να μην εξετάσει κανείς το ενδεχόμενο διαφόρων μορφών συνεργασίας μαζί του και προώθησης κοινών στοχεύσεων, ιδιαίτερα τώρα που φαίνεται ότι και οι δύο χώρες – αλλά οσονούπω και οι ΗΠΑ – αντιμετωπίζουν την απειλή της νεοοθωμανικής αυτοκρατορικής πολιτικής της Τουρκίας.

Η συνεργασία αυτή, όμως, σε περίπτωση που κριθεί σκόπιμη, δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνιστά θορυβώδη διακήρυξη μιας απροσδιόριστης «συμμαχίας», αλλά πλέγμα τακτικών επιλογών σε στρατιωτικό, τεχνολογικό, πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, επιλογές οι οποίες θα αποκτήσουν τον όποιο ενιαίο στρατηγικό τους χαρακτήρα στην πορεία. Και εξυπακούεται ότι οι όποιες κινήσεις πρέπει να γίνουν πάρα πολύ προσεκτικά και με κύριο κριτήριο το αξίωμα ότι είναι πράγματα που λέγονται και δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται.

Αυτό, όμως, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τις υστερικές κραυγές για «συμμαχία με το Ισραήλ τώρα!» και τη χολή που ξερνιέται εναντίον όλων όσοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να κινηθούμε με πολύ προσεκτικά βήματα στις κινούμενες άμμους του γεωσυστήματος της Μέσης Ανατολής.

Παρ' όλα ταύτα, αν το πράγμα σταματούσε εδώ, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Κάθε κοινωνία δικαιούται να έχει και τα «ενθουσιώδη» και τα ανορθολογικά κομμάτια της.


Εμμονή σε συμμαχίες

Το θέμα, όμως, είναι ότι η εμμονή στην ελληνοϊσραηλινή συμμαχία αποτελεί απλώς την ύστατη εκδήλωση ενός ευρύτερου φαινομένου που μαστίζει διαχρονικά την ελληνική κοινωνία – όπως, δυστυχώς, και την ελληνική εξωτερική πολιτική.

Το φαινόμενο αυτό δεν είναι τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο από την πίστη στην αναγκαιότητα της ταύτισης με κάποιον εξωτερικό παράγοντα και, συνακόλουθα, στην άρνηση της αυτόνομης γεωπολιτικής λειτουργίας της χώρας.

Είναι το ίδιο φαινόμενο που κατά το πολύ κοντινό παρελθόν είχε καλλιεργήσει ανορθολογικές προσδοκίες αναφορικά με τη Ρωσία και οδήγησε στη συνέχεια σε εξίσου ανορθολογική άρνηση έναντι της ρωσικής πολιτικής και των μακροπρόθεσμων ελληνορωσικών σχέσεων, όταν έγινε κάποια στιγμή κατανοητό ότι η Ρωσία λειτουργεί με γνώμονα τα δικά της συμφέροντα και στο πλαίσιο αυτό μπορεί να προχωρήσει ακόμη και σε τακτικές κινήσεις συνεργασίας με την Τουρκία.

Είναι πιθανό ότι το ίδιο θα συμβεί και με την προοπτική των ελληνοϊσραηλινών σχέσεων, μόλις προκύψει κάποια τακτική επιλογή της ισραηλινής ηγεσίας που θα ταράξει τις φαντασιώσεις των «πιστών» της ελληνοϊσραηλινής συμμαχίας, δίνοντας τη σκυτάλη στον επόμενο «τέλειο σύμμαχο», ο οποίος μπορεί να είναι η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ρωσία ξανά, η Λιβύη ή... τα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου, ανάλογα με τις εμμονές που θα κυριαρχούν εκείνο τον καιρό.


Γεωπολιτική ταυτότητα

Όσο αποδομείται η ελληνική γεωπολιτική ταυτότητα και περιορίζεται ο αυτόνομος ρόλος της Ελλάδας, τόσο ενισχύονται οι τάσεις για προσκόλληση σε κάποιον ισχυρό εξωτερικό δρώντα, ο οποίος λειτουργεί ως υποκατάστατο της γεωπολιτικής δυναμικής της χώρας. Η αναζήτηση του «τέλειου συμμάχου», δηλαδή, είναι ουσιαστικά μια γεωπολιτική της δουλοπρέπειας.

Επίσης, υπάρχει η πιθανότητα οι εμμονές για άνευ όρων προσέγγιση με κάποιον «ισχυρό φίλο» να αποτελούν όχι μόνο αποτέλεσμα της γεωπολιτικής αποδόμησης της χώρας, αλλά και αίτιό της. Πράγματι, αν έχεις αναγάγει σε αναγκαία επιλογή την ταύτιση με κάποιον εξωτερικό δρώντα, τότε οι «μοναχικές» γεωστρατηγικές πορείες που βασίζονται στο ειδικό γεωπολιτικό βάρος της χώρας παύουν να είναι επιθυμητές. Άρα, συνακόλουθα, δεν είναι επιθυμητή και η αυτόνομη ισχύς της χώρας που θα επιτρέψει αυτή τη μοναχική πορεία... Ή μήπως δεν είναι έτσι;

Με άλλα λόγια, αυτή η υπερβάλλουσα εμμονή στον «τέλειο σύμμαχο» – είτε αυτός είναι το Ισραήλ σήμερα είτε η Ρωσία χθες είτε οι ΗΠΑ αύριο – είναι πιθανό να αποτελεί συγκαλυμμένο πλην οργανικό μέρος του πολυδιάστατου και πολυεπίπεδου σύγχρονου εσωτερικού ανθελληνισμού και της διαδικασίας αποδόμησης της εθνικής ταυτότητας της χώρας.

Ο γράφων – με κίνδυνο να ελκύσει τα πυρά των εγχώριων κρυπτοφονταμενταλιστών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής – θα επιμείνει ότι η Ελλάδα οφείλει να κινείται μόνη στο χαοτικό γεωσύστημα στο πλαίσιο του οποίου λειτουργεί, χωρίς να ταυτίζεται απόλυτα και διαχρονικά με κανέναν. Κάθε, δε, άποψη που υπονομεύει τις προσπάθειες ανάπτυξης αυτόνομης βάσης έδρασης γεωστρατηγικής, η οποία θα στηρίζεται στην εγχώρια ισχύ, είναι προϊόν αποδομητικού ανθελληνισμού, όποιο μανδύα κι αν ενδύεται.

* Ο Κωνσταντίνος Γρίβας είναι ειδικός σε θέματα γεωπολιτικής ανάλυσης και πολεμικής τεχνολογίας. Διδάσκει το μάθημα της Γεωπολιτικής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων.
** Σημ. από Ανεμογκάστρι: Το κείμενο αυτό έχει ένα επιπλέον ενδιαφέρον διότι έχει δημοσιευθεί από τις 27 Ιουλίου 2010, πριν δηλαδή από την επίσκεψη Νετανιάχου στην Αθήνα...