Τα όρια του πρωθυπουργικού «εκβιασμού»

Aπό topontiki.gr

Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Θα επιτύχει ή θα αποτύχει ο φοβερός και τρομερός «εκβιασμός» του Γ. Παπανδρέου, το μέγα πολιτικό δίλημμα «Ψηφίστε τον Σγουρό αλλιώς θα κρατήσω την αναπνοή μου μέχρι να σκάσω»; Ιδού το τεραστίων διαστάσεων πολιτικό ερώτημα που ταλανίζει την Ελλάδα της τρόικας, της υποτέλειας και της επαπειλούμενης χρεοκοπίας.

Η περιγραφή τού εν λόγω πολιτικού «εκβιασμού», όπως αποτυπώθηκε και «πέρασε» στην επικαιρότητα, διερμηνευμένο από το σύνολο σχεδόν της δημοσιογραφίας, έχει ως εξής:

● Αν δεν ψηφιστούν επαρκώς οι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της Αυτοδιοίκησης, τότε η ισχύς της κυβέρνησης ενδεχομένως τίθεται εν αμφιβόλω, η... «διαπραγματευτική» θέση της χώρας αδυνατίζει και, επομένως, όλα όσα θα πέσουν στο κεφάλι μας μετά το κλείσιμο της κάλπης πρέπει να έχουν μια ολόφρεσκη εκλογική νομιμοποίηση δημοψηφισματικού – διλημματικού χαρακτήρα.

● Αν το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές κερδίσει πάλι μια άνετη πλειοψηφία, τότε μπορεί να συνεχίσει ακάθεκτο τη «σωτηρία» της χώρας από τη χρεοκοπία και την εκ βάθρων «αναμόρφωσή» της.

● Αν όμως δεν προκύψει η αυτοδυναμία – παρά τον νόμο Παυλόπουλου και το επιπλέον μπόνους σε έδρες – τότε καλούνται οι πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε μια κυβέρνηση «εθνικής σωτηρίας», «εθνικής ενότητας» ή όπως αλλιώς ονομαστεί. Δεδομένου όμως ότι ο Καρατζαφέρης είναι σίγουρος, όπως και η Ντόρα (αν καταφέρει να μπει στη Βουλή), με «άγνωστους Χ» τον Κουβέλη και τους Οικολόγους, μια κοινοβουλευτική αυτοδυναμία θα είναι, λογικά, εφικτή.

Όμως δεν είναι αυτό που καίει τον Παπανδρέου, όπως τουλάχιστον λένε οι δικοί του. Το ζητούμενο είναι να τεθεί προ του διλήμματος ο Σαμαράς, τον οποίο οι κυβερνητικοί απειλούν, διά των γνωστών σε όλους «διαμεσολαβητών», ότι, αν αρνηθεί τη συμμετοχή του, ίσως ο Παπανδρέου πάει σε νέες εκλογές που θα του δώσουν ακόμη ισχυρότερη κοινοβουλευτική νομιμοποίηση.


Στόχος ο Σαμαράς

Δεδομένου όμως ότι μια τέτοια «συμμαχική» κυβέρνηση μπορεί να γίνει και αύριο το πρωί, με τον υπάρχοντα κοινοβουλευτικό συσχετισμό, προς τι η «ανάγκη» νέων εκλογών, τις οποίες μάλιστα απεχθάνονται πλήρως οι αγορές, οι οποίες εκτίναξαν πάλι τα σπρεντ και μόνο στο άκουσμα της ιδέας;

Διότι, απλούστατα, ο στόχος αυτού του εκβιασμού δεν είναι ούτε η υπερψήφιση των Σγουρών ούτε η σταθερότητα της πλειοψηφίας, η οποία όχι μόνο ουδέποτε αμφισβητήθηκε αλλά επιπλέον έχει τη δυνατότητα να ενισχυθεί περαιτέρω.

Ο πραγματικός στόχος είναι όντως ο Σαμαράς. Όχι επειδή με τα έως τώρα δεδομένα μπορεί να θεωρηθεί πολιτικά «επικίνδυνος» ούτε επειδή έχει να εμφανίσει ένα ελκυστικό και συγκροτημένο ανταγωνιστικό σχέδιο. Κάθε άλλο!

Το πρόβλημα του Γ. Παπανδρέου και της κυβέρνησής του δεν είναι οι θέσεις του άμεσου πολιτικού του αντιπάλου στην οικονομία, διότι η Ν.Δ. έχει παγιδευτεί πλήρως στο στενό πλαίσιο των μέχρι σήμερα κυβερνητικών αποφάσεων: είναι τόσο σαφή και σφιχτά τα δεσμά που έχουν επιβληθεί στη χώρα, ώστε η – κατακερματισμένη και αδύναμη – Ν.Δ. δεν έχει στη διάθεσή της «πολυτελείς» πολιτικές επιλογές. Καμιά από τις διατυπούμενες προτάσεις «εναλλακτικής διεξόδου» δεν έχει λιγότερο πόνο από την ήδη εφαρμοζόμενη πολιτική ούτε ξεφεύγει από το πλαίσιο που ο Παπανδρέου και οι επιτηρητές έχουν ορίσει.

Τότε, λοιπόν, προς τι ο καημός να πιεστεί ο Σαμαράς ακόμη περισσότερο; Εδώ αρχόμαστε στην ουσία του... «εκβιασμού»:

1. Ο πρώτος λόγος αφορά την κατάσταση στην οικονομία και περιγράφεται στο κείμενό μας με τίτλο «"Eλεγχόμενη ή ανεξέλεγκτη πτώχευση" το... δίλημμα Παπανδρέου». Κανένας δεν θα ήθελε να εμπλακεί σε δύσκολες αποφάσεις χωρίς συνενόχους ή, έστω, χωρίς πολιτικά εξουδετερωμένους αντιπάλους.

2. Ο δεύτερος έχει να κάνει με το ότι ο Σαμαράς, αν και δεν έχει να εμφανίσει κάτι πολιτικά ανταγωνιστικό ή... «σωτήριο», ωστόσο, εξ αιτίας της μακράς απουσίας του από το κεντρικό πολιτικό παιχνίδι, δεν κουβαλάει βάρη και γι' αυτό δεν έχει προλάβει να φθαρεί σε βαθμό που να του απαγορεύει να ελπίζει για την πρωθυπουργία. Παρ' όσα λέει ο... Μητσοτάκης!

3. Ο τρίτος – και υπό προϋποθέσεις σοβαρότερος – λόγος για τον οποίο ο πρόεδρος της Ν.Δ. πρέπει να «καεί» ως πιθανή απειλή είναι ότι υπάρχει ένα και μοναδικό σημείο στο οποίο μπορεί να γίνει ανταγωνιστικός έναντι του Παπανδρέου. Κι αυτό δεν είναι άλλο από τα εθνικά, τα οποία βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη και εξέλιξη. Τι εννοούμε; Ας βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά.

Κατ' αρχάς η Ελλάδα αυτή την εποχή παίζει στο πλευρό του Ισραήλ υλοποιώντας πλήρως τον αμερικανικό σχεδιασμό για πίεση προς την Τουρκία και επαναφορά της στον «ίσιο» συμμαχικό δρόμο. Από την άλλη πλευρά όμως αποκλείεται να εγκαταλειφθεί η δουλειά χρόνων, η οποία έχει φέρει Ελλάδα και Τουρκία στο έσχατο όριο πριν από την τελική «διευθέτηση» του καθεστώτος του Αιγαίου.

Εξ άλλου στο Αιγαίο υπάρχουν υπό εκκόλαψη δουλειές με φούντες και οσονούπω θα μπουν – αν δεν έχουν ήδη μπει – οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες που θα πιέσουν για την υλοποίηση των συμφωνηθέντων ήδη από την περίοδο Σημίτη, μετά τα Ίμια και τη Συμφωνία της Μαδρίτης.

Το παιχνίδι όμως δεν είναι ούτε απλό ούτε εύκολο καθώς το Ισραήλ έχει αποκτήσει ρόλο στις εξελίξεις επί των ελληνικών υποθέσεων, ενώ μια διευθέτηση που στη σκέψη κάποιων μοιάζει απλή ίσως καταλήξει ιδιαιτέρως περίπλοκη.

Επιπροσθέτως κανείς δεν γνωρίζει, σε μια χώρα με πολλαπλά προβλήματα, πώς μπορεί να αντιδράσει μια ζορισμένη και υπό πτώχευση κοινωνία. Κανείς δηλαδή δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο η αντίδρασή της να μην επέλθει εξ αιτίας της οικονομίας, αλλά στο πεδίο των εθνικών θεμάτων. Αρκεί «να κάτσει η στραβή».

Κανείς δεν ξέρει επιπλέον εάν η Τουρκία θα αρκεστεί στο Αιγαίο ή θα επιχειρήσει να εκμεταλλευθεί την άθλια κατάσταση της Ελλάδας προκειμένου, με αυξημένη πίεση, να αποκομίσει επιπλέον οφέλη.

Στην περίπτωση αυτή ο επικεφαλής του δεύτερου και κατακερματισμένου σήμερα κόμματος ίσως γίνει πράγματι ανταγωνιστικός, αφού και τις... προδιαγραφές έχει ώστε να παίξει με μεγάλη ένταση σε τέτοια ζητήματα και μια θαυμάσια ευκαιρία μπορεί να του παρουσιαστεί ώστε να συγκαλύψει την αδυναμία του να διαφοροποιηθεί ουσιωδώς από τον Παπανδρέου στα κρίσιμα θέματα της οικονομίας.

Δεν είναι τυχαίο ότι, από την πρώτη μέρα της εκλογής του, ενώ η καυτή ατζέντα αφορούσε τα οικονομικά, ο Σαμαράς, με αξιοθαύμαστη σταθερότητα, αντί για την οικονομία, επικρίνεται για τα εθνικά, χωρίς μάλιστα ο ίδιος να έχει σηκώσει τους τόνους σ' αυτό το επίπεδο αφ' ότου εξελέγη στην ηγεσία της Ν.Δ.


Ο φόβος της τιμωρίας

Η πολιτική, επειδή έχει απειράριθμες μεταβλητές, από τις οποίες οι περισσότεροι υπολογίζουν μόνο ελάχιστες (και κατά κανόνα τις πιο «επικοινωνιακές»), μπορεί εύκολα να σκαρώσει «εκπλήξεις», ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσεων. Έτσι στην κυβέρνηση φαίνεται να προσπαθούν να προλάβουν τα απρόβλεπτα ρίχνοντας στο τραπέζι και διλημματικούς «εκβιασμούς» κορυφής.

Εξ άλλου εκ πείρας γνωρίζουν πλέον ότι εδώ και αρκετά χρόνια η ψήφος έχει κατά κανόνα αρνητικό και όχι θετικό πρόσημο. Η ελληνική κοινωνία πρωτίστως τιμωρεί και δευτερευόντως αναδεικνύει ηγεσίες. Έτσι τίποτε δεν αποκλείει η σημερινή ανυπόληπτη Ν.Δ., χωρίς καν να κουνήσει το δαχτυλάκι της, αύριο να κεφαλαιοποιήσει την κοινωνική οργή, η οποία τους επόμενους μήνες ίσως προσλάβει ανεξέλεγκτη ένταση.

Η κυβέρνηση, λοιπόν, γνωρίζοντας ότι, μέσα σ' όλα, παίζει και σε παιχνίδια που υπερβαίνουν τη δυνατότητά της να τα διαχειριστεί, σπεύδει να προλάβει οτιδήποτε θα μπορούσε να την απειλήσει. Το αν θα επιτύχει ή όχι τον στόχο της είναι άλλου παπά ευαγγέλιο...