Η φενάκη της «απαλλαγής» από το Μνημόνιο

Από τη Ρήξη Οκτωβρίου

Της Μαρίας Πολυκάρπου

Η ώρα των μεγάλων αποφάσεων στην Ευρώπη έφτασε. Κάθε συνεδρίαση του Ecofin, του Eurogroup και της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής θα περιγράφεται ως καθοριστική για το μέλλον της Ευρώπης έως τη λήψη των τελικών αποφάσεων. Ήδη μπορούμε να μιλάμε για ένα θέατρο πολλαπλών συγκρούσεων, μέσα στο οποίο η Ελλάδα παραπαίει βυθιζόμενη όλο και βαθύτερα στο έρεβος, ενώ στο πολιτικό πεδίο ο μόνος που φαίνεται να ξέρει επακριβώς τι θέλει είναι ο... Γιωργάκης.

Την Τετάρτη 29.9 η Κομισιόν, στην προσπάθειά της να κάνει πιο αυστηρό το Σύμφωνο Σταθερότητας και να επιβάλει μια διαδικασία αυτόματων ποινών στους «παραβάτες», πρότεινε νέες κυρώσεις, από τα μέσα του 2011, για τις χώρες της Ευρωζώνης που παραβιάζουν συστηματικά τους δημοσιονομικούς φετφάδες. Όπως μάλιστα δήλωσε ένας εκ των ευρωκρατών, «το Σύμφωνο θα βασίζεται πιο πολύ στους κανόνες και οι κυρώσεις θα είναι η φυσιολογική συνέπεια για τις χώρες που αθετούν τις δεσμεύσεις τους».

Είναι προφανές ότι οι Γερμανοί βιάζονται να μετατρέψουν την Ευρώπη στο δημοσιονομικό – και... γενικότερο – Νταχάου που έχουν σχεδιάσει, όμως δεν είναι όλα τόσο εύκολα: από την ανακοίνωση της Κομισιόν φάνηκε ότι οι νέες κυρώσεις αφορούν, προς το παρόν, μόνο τις χώρες της Ευρωζώνης, παρά τον συνεχή εκβιασμό του Σόιμπλε.

Το βέτο της Βρετανίας και άλλων χωρών εκτός Ευρωζώνης καθιστά προς το παρόν ανέφικτη την επέκταση του νέου ποινολογίου στο σύνολο των 27 χωρών της Ε.Ε.

Αυτό είναι ένα πλήγμα για τους Γερμανούς, οι οποίοι επιθυμούν την επέκταση του ποινολογίου διότι αποτελεί προϋπόθεση για τον «μεγάλο» στόχο: επιδιώκουν, σε συνδυασμό με τη ζητούμενη δυνατότητα της ελεγχόμενης χρεοκοπίας χωρών της Ευρωζώνης, να μπορούν να τις βγάλουν από το ευρώ, αλλά παράλληλα να εφαρμόζουν πάνω τους όλο το πλαίσιο ασφυκτικού δημοσιονομικού ελέγχου που θα ισχύει για τις χώρες του ευρώ.

Εάν τελικά αποτύχουν – κάτι εξαιρετικά πιθανό, δεδομένης της κάθετης αντίθεσης κυρίως του αγγλοσαξονικού μπλοκ στην απόλυτη γερμανική κυριαρχία στην Ευρώπη – τότε οι χρεοκοπούσες χώρες θα περνούν στην απόλυτη δικαιοδοσία του ΔΝΤ.

Το σκηνικό αυτό επεξηγεί πλήρως τον συντελούμενο ελληνικό (κάτι σαν...) «εκβιασμό» προς την Ευρωζώνη και την Ευρωτράπεζα: «Δώστε μας χρονικό αβάντζο στην αποπληρωμή του χρέους, αλλιώς θα κάνουμε συμφωνία μόνο με το ΔΝΤ όταν έρθει η λήξη του "μηχανισμού"».

Αυτό όμως που εξηγεί καλύτερα την ευρωπαϊκή απάντηση («Το ΔΝΤ και το συνηθίζει και έχει τον μηχανισμό να το κάνει, αλλά εμείς όχι, συνεπώς κάντε ό,τι νομίζετε») είναι η δυσχερέστατη θέση στην οποία βρίσκεται η Ευρωζώνη. Με τα φασούλια να σκάνε το ένα μετά το άλλο (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία) απλώς επιβεβαιώνεται αυτό που από καιρό είχαμε επισημάνει: ο πανευρωπαϊκός «μηχανισμός στήριξης» ήταν μια ανυπόστατη κατασκευή: υπήρχε μόνο για τα μάτια των «αγορών» και των ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Οι Γερμανοί λοιπόν η θα διατηρήσουν τη συνοχή της Ευρωζώνης «σώζοντας» τους «προβληματικούς» εταίρους τους με μεγάλο οικονομικό κόστος και ρίσκο για τις τράπεζές τους ή θα αναγκαστούν να ζήσουν με μια μικρότερη Ευρωζώνη.

Αν και αυτό το σημείο άμυνας πέσει υπό το βάρος της εσωτερικής αδυναμίας, τότε οι επιφανέστεροι εκπρόσωποι του γερμανικού κατεστημένου έχουν ήδη διατυπώσει τη λύση: η Γερμανία εγκαταλείπει η ίδια το ευρώ κι αφήνει πίσω της συντρίμμια. Άλλωστε η ίδια ό,τι είχε να κερδίσει το κέρδισε από το κοινό νόμισμα. Τώρα, καθώς έρχεται ο λογαριασμός, θα αφήσει να τον πληρώσουν όλοι οι άλλοι...

Το ελληνικό αδιέξοδο

Μέσα σ’ αυτό το «θέατρο», η Γερμανία, βλέποντας ότι αναπόφευκτα θα παραχωρήσουν ευρωπαϊκό «έδαφος» στο ΔΝΤ και τις ΗΠΑ, ήδη βρίσκεται σε φάση μετακίνησης προς την Ανατολή – εκεί δηλαδή όπου μετατοπίζεται και η παγκόσμια οικονομία – ενισχύοντας τους δεσμούς της με τη Ρωσία και την Κίνα και συνάπτοντας ευρωπαϊκές δασμολογικές συμφωνίες με χώρες όπως η Κορέα, οι οποίες είναι επιβλαβείς για σημαντικούς εταίρους της, όπως η Ιταλία και ενδεχομένως η Γαλλία.

Φαίνεται δε να έχει συμφιλιωθεί πια με το ορατό ενδεχόμενο να εγκαταλείψει τις προβληματικές «περιφερειακές» οικονομίες στο ΔΝΤ και τον πλήρη αμερικάνικο γεωστρατηγικό και οικονομικό έλεγχο. Δεν είναι τυχαίο ότι:

● Μέχρι πρότινος επεδίωκε τη δυνατότητα ελεγχόμενης πτώχευσης εντός του ευρώ χωρίς κούρεμα του ελληνικού χρέους ως... αντίβαρο στην ελεγχόμενη πτώχευση εκτός ευρώ με «λογικό» κούρεμα, την οποία πρεσβεύει το ΔΝΤ.

● Τώρα πλέον έχει προσχωρήσει και στο κούρεμα του χρέους, αλλά σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο του 20%, δηλαδή μικρότερου και από την απώλεια της αξίας των ελληνικών ομολόγων στις αγορές, που υπολογίζεται σε 25%-30%!

Με απλά λόγια, δεδομένης της διαμορφούμενης νέας ισορροπίας, η οποία έχει καταστήσει την τρόικα ένα βαθύτατα διχασμένο σχήμα, όπως ομολογούν ακόμη και οι εν Ελλάδι επικεφαλής της, η Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρες αδιέξοδο.

Παρότι πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η παραμονή της στην Ευρωζώνη και στον «μηχανισμό», με τη διατήρηση του επαχθούς και ανεξέλεγκτου χρέους της, της διασφαλίζει πως δεν θα παραμείνει έρμαιο αποκλειστικά στα χέρια του ΔΝΤ, τελικά πλησιάζει ταχύτατα η ώρα που θα συμβεί τελικά το... απευκταίο – ακριβώς λόγω της παραμονής της στο ευρώ και της διατήρησης του χρέους σε μη εξυπηρετήσιμο επίπεδο.

Όσο για τη βέβαιη πλέον αναδιάρθρωση (εκπρόσωπος του ΔΝΤ αποκάλυψε τις προηγούμενες μέρες ότι η Ελλάδα βρίσκεται ήδη σε διαπραγμάτευση με τους πιστωτές της), οι μέχρι τώρα διαμορφούμενοι όροι της – δεδομένου ότι η ελληνική κυβέρνηση εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να βρίσκεται σε ρόλο διαπραγματευτή – απλώς θα διασφαλίσουν ότι η Ελλάδα θα μετατραπεί σε ένα εσαεί οικονομικό και γεωπολιτικό προτεκτοράτο, είτε εντός είτε εκτός ευρώ, με ένα μόνιμο... «Μνημόνιο», από το οποίο θα είναι αδύνατον να απαλλαγεί ακριβώς εξ αιτίας του χρέους της.

Δυστυχώς, όμως, τη χειρότερη στιγμή της η χώρα θα συνεχίσει να ζει μεταξύ άγνοιας και αυταπάτης – και τα πιο υποψιασμένα τμήματά της θα αναζητούν είτε ανέφικτες είτε ήδη... αποφασισμένες από τους επικυρίαρχους «διεξόδους», όπως η απαλλαγή από το «Μνημόνιο». Όλα δείχνουν ότι η συζήτηση με πραγματικούς όρους θα αρχίσει (ίσως...) μετά την καταστροφή.