Πού οφείλεται η οικονομική ανάκαμψη της Αργεντινής

Από την Αυγή

Του Μαρτίν Ερνέστο Λαφόργκε
Προξένου της Αργεντινής Δημοκρατίας στην Ελλάδα

Στο άρθρο «Το "θαύμα" της Αργεντινής, οι νέοι κίνδυνοι και η Ελλάδα», που δημοσιεύτηκε στην «Αυγή» της 3ης Οκτωβρίου 2010, γίνονται ορισμένα σχόλια και δημοσιεύονται ορισμένα στοιχεία, τα οποία θα πρέπει, σε ορισμένες περιπτώσεις, να διευκρινιστούν και, σε άλλες, να διορθωθούν.

Το άρθρο περιγράφει σωστά, κατά τη γνώμη μου, τη θετική εξέλιξη της οικονομίας της Αργεντινής κατά την περίοδο 2003-2008, για να επισημάνει, στη συνέχεια, τα όρια και τα προβλήματα του εν λόγω μοντέλου. Είναι σε αυτό το τελευταίο σημείο στο οποίο επιθυμώ να επικεντρωθώ.

Πρώτον, αναφέρεται ότι ο πληθωρισμός στην Αργεντινή ήταν 17,7% το 2009 και 25% το 2010. Στην πραγματικότητα τα επίσημα ποσοστά που δίνει το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Απογραφών (INDEC) κυμαίνονται στο μισό, δηλαδή 7,7% για το 2009 και 6,7% για το διάστημα Ιανουάριος - Ιούλιος του 2010.

Υπάρχουν, βέβαια, επιστήμονες και εταιρείες μετρήσεων που, χρησιμοποιώντας διαφορετικές μεθόδους, δίνουν υψηλότερα ποσοστά, γι' αυτό θα φώτιζε καλύτερα τα πράγματα αν αναφέρει κανείς τις πηγές στις οποίες βασίζεται.

Δεύτερον, αναφέρεται ότι η αύξηση του ΑΕΠ θα είναι μόλις 4% έως 6% για τη διετία 2010-2011, μετά από μια πενταετή περίοδο αύξησης της τάξης του 9%. Στην πραγματικότητα η αύξηση για το 2010, παρά το δύσκολο διεθνές πλαίσιο, θα είναι συνολικά 9%, ενώ, για το 2011, το προσχέδιο του προϋπολογισμού την εκτιμά σε 6%.

Βέβαια, και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν άλλες εκτιμήσεις. Για παράδειγμα το ΔΝΤ – το οποίο συστηματικά, από το 2003, διαδίδει απαισιόδοξα προγνωστικά για την αργεντινή οικονομία – στην τελευταία έκθεσή του, μιλά για αύξηση 7,5% για το 2010 και 4% για το 2011.

Από την άλλη πλευρά ξαφνιάζει το γεγονός ότι η «Αυγή» υιοθέτησε άκριτα την ερμηνεία του πληθωριστικού φαινομένου στην Αργεντινή, στην οποία προχωρεί η φιλελεύθερη ορθοδοξία: δηλαδή ο πληθωρισμός ως αποτέλεσμα των υπερβολικών αυξήσεων των μισθών και της συνεπακόλουθης μεγάλης αύξησης της κατανάλωσης∙ η λύση δεν είναι άλλη παρά το πάγωμα των εισοδημάτων, η περικοπή των συντάξεων κ.λπ.

Σαφώς υπάρχουν πιο σύνθετες ερμηνείες. Ο πληθωρισμός που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Αργεντινή αποτελεί βεβαίως πρόβλημα, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν παραπέμπει σε μια ιδιαίτερα «νοσηρή» κατάσταση ούτε ενέχει τους κινδύνους που έχει το «σπάσιμο της φούσκας». Θα ήθελα να παρουσιάσω στους αναγνώστες της «Αυγής» μερικά συμπληρωματικά σημεία σχετικά με το τωρινό αναπτυξιακό μοντέλο της Αργεντινής. Αυτό βασίζεται σε τρεις κεντρικούς άξονες:

Ο πρώτος είναι η ανάπτυξη των εθνικών παραγωγικών δυνατοτήτων στη βιομηχανία, τη γεωργία και τις υπηρεσίες. Για να δώσω ένα παράδειγμα, οι εκπρόσωποι του κύριου κλάδου της αργεντινής βιομηχανίας – η αυτοκινητοβιομηχανία – έχουν ανακοινώσει ότι το 2010, με την κατασκευή 700.000 αυτοκινήτων που παράγονται στη χώρα, θα χτυπήσουν νέο ρεκόρ.

Ο δεύτερος άξονας είναι η διατήρηση ορισμένων οικονομικών δεικτών: από το 2003 η Αργεντινή έχει δημοσιονομικό πλεόνασμα, εμπορικό πλεόνασμα, μια ενεργή πολιτική αποπληρωμής του χρέους της (αυθεντική, χωρίς να καταφεύγει στην αγορά κεφαλαίων) και ανταγωνιστική νομισματική ισοτιμία.

Ορισμένοι θα πουν ότι οι διεθνείς τιμές των πρώτων υλών εξηγούν εν μέρει το εμπορικό πλεόνασμα. Θα πρέπει, όμως, επίσης να ειπωθεί ότι οι επιθετικές βιομηχανικές και εμπορικές πολιτικές που εφαρμόζονται στη χώρα επίσης εξηγούν αυτό το πλεόνασμα. Οι βιομηχανικές εξαγωγές, για παράδειγμα, αντιπροσώπευαν το 27% του συνόλου των εξαγωγών το 2003, ενώ το 2009 αντιστοιχούσαν στο 34%.

Ο τρίτος άξονας είναι η προαγωγή της κοινωνικής ενσωμάτωσης, η οποία εννοείται όχι μόνο ως πολιτικός στόχος και ηθική επιταγή, αλλά και ως κινητήρια οικονομική δύναμη για την ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς. Έχουν αυξηθεί οι μισθοί και οι συντάξεις (27% το 2010) και έχουν δημιουργηθεί νέα κοινωνικά προγράμματα, όπως η χορήγηση επιδόματος σε 3,7 εκατομμύρια παιδιά οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα.

Αυτές οι πολιτικές έχουν επιφέρει μια αξιοσημείωτη βελτίωση στις συνθήκες ζωής των πολιτών. Η ανεργία, που έφτασε το υψηλότατο επίπεδο του 25% τη χειρότερη περίοδο της κρίσης, έχει πέσει σήμερα γύρω στο 8%. Το 2003 πάνω από το 50% του πληθυσμού βρισκόταν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ σήμερα αυτό το ποσοστό έχει μειωθεί στο ένα τρίτο.


Η απάντηση της «Αυγής»

Το άρθρο στην «Αυγή» την περασμένη Κυριακή ήταν του τακτικού συνεργάτη μας Κ. Καλωνιάτη, που από τεχνικό λάθος παραλείφθηκε η υπογραφή του. Ο κ. Καλωνιάτης, που θέσαμε υπόψιν του την επιστολή του κ. προξένου έχει να σημειώσει τα ακόλουθα σε όσα γράφει:

«Πηγή των στοιχείων του άρθρου για την Αργεντινή ήταν το ερευνητικό τμήμα της Deutsche Bank (Dbresearch). Πουθενά στο άρθρο δεν λέμε ότι φταίνε οι υψηλοί μισθοί για τον πληθωρισμό και ότι πρέπει να παγώσουν οι συντάξεις και τα εισοδήματα. Λέμε ότι τις πληθωριστικές προσδοκίες τις τρέφουν οι νομισματικές υποτιμήσεις, τα δημόσια ελλείμματα και το ίδιο το υψηλό επίπεδο του τιμάριθμου.

Λέμε ότι η ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης είναι σε μεγάλο βαθμό πληθωριστική, γιατί ο κόσμος τρέχει να αγοράσει αγαθά επειδή φοβάται πως το διαθέσιμο χρήμα χάνει γρήγορα την αξία του λόγω πληθωρισμού. Νεοφιλελεύθερη ερμηνεία δεν υπάρχει πουθενά στο άρθρο. Και εν πάση περιπτώσει, ας μας δώσει ο κ. πρόξενος την δική του ερμηνεία στο πληθωριστικό φαινόμενο».