Κρίση και τρομοκρατία

Ως συνέχεια προηγούμενων σχετικών αναρτήσεων και ειδικά αυτής για τον Λάμπρο Φούντα, θεώρησα χρήσιμο να ανατρέξω σε ένα κείμενό μου του Φεβρουαρίου 2009, λίγες μέρες μετά το «μετα-δεκεμβριανό» κρεσέντο επιθέσεων από όλες τις ομάδες που αποτελούσαν εκείνη τη στιγμή τον κορμό του αντάρτικου πόλεων. Το δημοσιεύω λοιπόν αυτούσιο, παρ’ ότι ομολογουμένως τότε το είχα γράψει χωρίς κανένα κέφι – ήταν μια συμβατική υποχρέωση, στο πλαίσιο της οποίας μοιραία παραλείφθηκαν οι περισσότερες από τις σκέψεις μου εκείνης της εποχής.

Παρά ταύτα ξαναδιαβάζοντας ανακαλύπτω ότι φτάσαμε στον Μάρτιο του 2010, έναν και πλέον χρόνο μετά, χωρίς τίποτε να έχει μεταβληθεί σημαντικά, παρά τις ορατές εξελίξεις στο εσωτερικό των οργανώσεων, αλλά και την έλευση της νέας κυβέρνησης, η οποία δεν προσκόμισε κάτι νέο, πέρα από τη συνεχή και επιεικώς γελοία επίδειξη αλαζονείας. Ακολουθεί ολόκληρο εκείνο το κείμενο...

Είμαστε μπροστά σε αντάρτικο πόλεων;

Αυτό το ερώτημα διατυπώνεται αυθορμήτως όχι μόνο από όσους είναι επιφορτισμένοι με τη διαχείριση του φακέλου «Τρομοκρατία», αλλά και από όποιον παρακολουθεί αυτή την εποχή την κλιμάκωση των επιθέσεων κατά πολιτικών, καθηγητών, αστυνομικών και ΜΜΕ από ποικίλες ομάδες οι οποίες αναφέρονται σ’ αυτό το «αντάρτικο», αλλά και τις προκηρύξεις τους – κάποιες απ’ αυτές ασυνήθιστα ωμές και ευθέως απειλητικές, ιδιαιτέρως όταν αναφέρονται σε... δημοσιογράφους.

Η απάντηση νομίζω ότι είναι προφανής: Ναι, βρισκόμαστε σε περίοδο όξυνσης ενός φαινομένου το οποίο έχει ριζώσει στην ελληνική πραγματικότητα εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες. Επίσης έχουμε να αντιμετωπίσουμε την αύξηση όχι μόνο της συχνότητας των τρομο-επιθέσεων, αλλά και της έντασής τους.

Γιατί λέμε ότι αντιμετωπίζουμε ήδη ένα εν εξελίξει αντάρτικο πόλεων;

1. Όχι μόνο επειδή το λένε οι δράστες των επιθέσεων. Αλλά και διότι δηλώνουν αποφασισμένοι να υλοποιήσουν τις απειλές τους. Άλλωστε όποιος διάβασε με προσοχή την πρόσφατη προκήρυξη της «Συνωμοσίας Πυρήνων της Φωτιάς», θα πρόσεξε πως έλεγε με εξαιρετική σαφήνεια ότι:

* «Για εμάς το αντάρτικο πόλης είναι μια μικρογραφία ενός γενικευμένου πολέμου που δεν έχει κηρυχθεί ακόμα. (...) Είναι η απόφαση για μια μάχη που διεξάγεται 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο. Οι επιθέσεις μας δεν είναι παραδειγματικές, είναι πράξεις πολέμου».

* «Το αντάρτικο πόλης έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει τέτοιες συνθήκες ώστε να εγκαταλειφθούν οι δημοκρατικές ευγένειες και να επικρατήσει η πολιτική του χείριστου».

* «Πιθανόν η ποινικοποίηση του ανατρεπτικού χώρου να έχει απρόβλεπτα αποτελέσματα, αλλά σίγουρα δεν θα υπάρχει θέση για τεμπέληδες με δειλή σκέψη, παρά μόνο για αποφασισμένους με ισχυρή συνείδηση».

* «Το αντάρτικο πόλης είναι αντίληψη, είναι νοοτροπία, είναι η οργανωμένη άμεση δράση. Κομμάτι του είναι και η ένοπλη πάλη».

Τα αποσπάσματα αυτά, περισσότερο από κάθε άλλο παρόμοιο κείμενο, περιγράφουν το κλίμα που αυτή την ώρα τείνει – ή επιδιώκεται – να διαμορφωθεί.

2. Διότι η αστυνομία, αντιμέτωπη με μια πολύ πιο σύνθετη κατάσταση απ' αυτές που έχει συνηθίσει, δείχνει πελαγωμένη. Όποιος διαβάζει όλα τα ρεπορτάζ που «διαρρέουν» στα ΜΜΕ το διαπιστώνει. Έτσι απλά...

3. Διότι, από τη σύλληψη της 17Ν και ύστερα, όχι μόνο έπεσε γενικός εφησυχασμός, αλλά και χάθηκε η ευκαιρία – την οποία πολλοί επισήμαιναν ήδη από το 2002 – να κατανοήσουν άπαντες οι ενδιαφερόμενοι το φαινόμενο, τον τρόπο εκδήλωσής του και όλα όσα, αυτά τα επτά χρόνια, έχουν μείνει στο πυκνό σκοτάδι.

4. Επειδή οι νέες οργανώσεις δεν μοιάζουν σε πολλά με τις παλιές, εκτός ίσως από τους... συμβολισμούς κατά την επιλογή μερικών από τους στόχους.

5. Διότι είναι πλέον επιλογή να στοχοποιούνται όχι μόνο – γενικώς και αορίστως – τα συγκροτήματα ΜΜΕ, αλλά και οι εργαζόμενοι δημοσιογράφοι. Χώρια οι λοιποί – επιχειρηματίες και άλλοι. Εξ άλλου περί τους 80 παράγοντες της δημόσιας ζωής – και της ενημέρωσης – έχουν ζητήσει μέτρα προστασίας από την ΕΛ.ΑΣ. κι αυτό από μόνο του λέει πολλά...

6. Διότι το πλήθος των ατόμων που συμμετέχουν στις ποικιλότροπες επιθέσεις είναι πλέον μεγάλο, στοιχείο το οποίο υποδηλώνει πως υπάρχει μια ευρύτατη δεξαμενή από την οποία οι οργανώσεις αντλούν ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο – εκ του αποτελέσματος κρίνοντας – δεν σχετίζεται κατ' ανάγκην με άτομα τα οποία οι αρχές παρακολουθούν συστηματικά.

Η «δεξαμενή» αυτή άντλησης ανθρώπινου δυναμικού ίσως είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ όσο παραδοσιακά φοβούνται οι αρχές και τίποτε δεν αποκλείει, αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο της καλπάζουσας οικονομικής και πολιτικής κρίσης, να γίνει ακόμη μεγαλύτερη.

Όπως άλλωστε δεν αποκλείεται απ' αυτή τη μεγάλη δεξαμενή προσεχώς, όταν μετά βεβαιότητος θα ανοίξει το μεταναστευτικό, να τροφοδοτηθούν και ακροδεξιές οργανώσεις. Άλλωστε είναι παγκοίνως γνωστό ότι, όταν η ακροαριστερή ή αντιεξουσιαστική βία κορυφώνεται, συμπαρασύρει στην έξαρσή της και τον αντίπαλο ακροδεξιό πόλο.

Ήδη χθες έγινε γνωστό ότι προχθές το βράδυ ακροδεξιοί – καθ' όλες τις ενδείξεις – πέταξαν χειροβομβίδα στο Στέκι Μεταναστών στα Εξάρχεια, όπου στεγάζεται το Δίκτυο για τα Πολιτικά και Κοινωνικά Δικαιώματα. Στα γραφεία υπήρχε κόσμος, άρα η επίθεση ήταν δολοφονική...

7. Διότι η απόπειρα με τεράστια ποσότητα εκρηκτικών κατά της Citibank, ανεξάρτητα από τις προθέσεις της οργάνωσης που τη σχεδίασε, έχει δημιουργήσει βάσιμη ανησυχία για το ενδεχόμενο ενός μαζικού ή «τυφλού» χτυπήματος, το οποίο θα μπορούσε να συμβεί ακόμη και από «λάθος χειρισμό» παρόμοιου υλικού στο μέλλον.

Είναι για όλα αυτά έτοιμοι όσοι παριστάνουν από τις γραφειάρες τους τούς ειδήμονες ή πάλι θα πιαστούν με τα νυχτικά και θα συνεχίσουν να το παίζουν εκ του ασφαλούς διαμορφωτές «κλίματος»;

Ανασφάλεια και οργή

Αυτό που δεν μπορούμε να αγνοούμε είναι ότι όλα τούτα συμβαίνουν σε μια περίοδο πολύ μεγάλης κρίσης, η οποία συνεχώς τροφοδοτεί την ανασφάλεια και την οργή όλο και μεγαλύτερων τμημάτων των δυτικών κοινωνιών. Όχι μόνο της δικής μας.

Η αστυνομική πλευρά αυτής της ιστορίας είναι ένα μόνο κεφάλαιο. Όταν Αμερικάνοι καθ' ύλην αρμόδιοι λένε πλέον ότι μεσοπρόθεσμα το πρόβλημα της τρομοκρατίας δεν θα είναι μια εξωτερική υπόθεση, αλλά κυρίως εσωτερική, όταν διατυπώνονται σαφείς φόβοι για το ενδεχόμενο κατάρρευσης και εκφασισμού μιας σειράς ευρωπαϊκών χωρών εξαιτίας της αστάθειας και της υπερχρέωσης του πρώην ανατολικού μπλοκ (με ορατό το ενδεχόμενο να συμπαρασυρθούν και χώρες της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα), τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για την τρομοκρατία σαν αυτή να αναπτύσσεται σε συνθήκες εργαστηρίου.

Όταν οι εξελίξεις στην οικονομία και την κοινωνία είναι τόσο δυναμικές, ο πολιτικός κόσμος δεν αρκεί να επαγρυπνεί και να καταδικάζει, αλλά πρέπει να προβλέπει και να σχεδιάζει, τουλάχιστον στον βαθμό που πράγματι ενδιαφέρεται για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό του φαινομένου και όχι για την επιλεκτική πολιτική αξιοποίησή του στο πλαίσιο ενός όλο εντεινόμενου, όλο πιο ασφυκτικού ελέγχου της κοινωνίας.

Χαρακτηριστικό δείγμα μιας τέτοιας λογικής είναι άλλωστε η επικύρωση των συμφωνιών του Σημίτη με τους Αμερικάνους το 2003, με τη διεύρυνση των αδικημάτων που μπορούν να χαρακτηριστούν «τρομοκρατία», αλλά και τη δυνατότητα των ΗΠΑ να παίρνουν στα χέρια τους όλους όσοι αυτοί θεωρούν ότι είναι ύποπτοι ακόμη και για αδικήματα τα οποία στη χώρα μας δεν τιμωρούνται.

Κανείς δεν μπορεί να αγνοεί ότι, πέρα από τα... κουτσομπολιά και τα σενάρια περί «αντάρτικου πόλης», τα ρεπορτάζ και τις εκτιμήσεις για το προφίλ των νέων οργανώσεων, η ουσία βρίσκεται στους κινδύνους για την οικονομία και την κοινωνία, στις επαίσχυντες συμφωνίες και στο κλίμα που διεθνώς διαμορφώνεται με τη χρήση πλέον και στρατού για τον κοινωνικό έλεγχο με «όπλο» την τρομοκρατική απειλή.

Η σιωπή νεκροταφείου δεν ωφέλησε ποτέ κανέναν...