Στα όρια της τρέλας μάς οδηγεί η κρίση

Από το Iatronet

Εκτός ελέγχου μας βγάζει η οικονομική κρίση. Οι επισκέψεις στα εξωτερικά ιατρεία και τα επείγοντα ψυχιατρικών μονάδων έχουν αυξηθεί δραματικά, ενώ οι ψυχίατροι συνδέουν την ανεργία με αύξηση των αυτοκτονιών και των ανθρωποκτονιών. Την ώρα που οι Έλληνες βιώνουμε μία – χωρίς προηγούμενο – πίεση, το κράτος μειώνει έως και 50% τις ψυχιατρικές δαπάνες. Πολλές εξωτερικές δομές οδηγούνται σε συγχώνευση ή κλείσιμο και οι ασθενείς αντιμετωπίζουν την πιθανότητα να βρεθούν στο δρόμο.


Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσαν την Πέμπτη τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας κ.κ. Γιώργος Χριστοδούλου, Ελευθέριος Λύκουρας, Γιώργος Παπαδημητρίου, Δημήτρης Πλουμπίδης και Κώστας Κόντης. Οι επιστήμονες ανέφεραν ότι οι οικονομικές κρίσεις οδηγούν σε δραματική αύξηση αυτοκτονιών, ανθρωποκτονιών, γενικής νοσηρότητος, θανάτων και κατάθλιψης. Υπάρχει, επίσης, συσχέτιση φτώχειας και ψυχικών διαταραχών.


Στις ψυχικές και ψυχοπαθολογικές επιπτώσεις της ανεργίας περιλαμβάνονται η δυσφορία, η κατάθλιψη, το άγχος, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, η μείωση της ευεξίας και η μείωση της αυτοεκτίμησης. Όσο πιο μακρά είναι η διάρκεια της ανεργίας, τόσο πιο βαριές είναι οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Οι επιπτώσεις της ανεργίας στην ψυχική υγεία είναι δυσμενέστερες σε χώρες με ασθενείς οικονομίες και σε χώρες που έχουν ανεπαρκές σύστημα προστασίας των ανέργων.

Έρευνα που έγινε σε 26 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδειξε ότι σε κάθε αύξηση κατά 1% της ανεργίας αντιστοιχεί αύξηση κατά 0,79% στις αυτοκτονίες και κατά 0,79% στις ανθρωποκτονίες. Αντίθετα, τα τροχαία ατυχήματα μειώνονται κατά 1,39%.


Προγράμματα

Τα προγράμματα κοινωνικής στήριξης μπορούν να προφυλάξουν από αυτοκαταστροφή. Όταν υπάρχουν ενεργά προγράμματα στήριξης της αγοράς εργασίας που αποσκοπούν στη διατήρηση των θέσεων εργασίας και επανένταξη των απολυμένων, υπάρχει σημαντική μείωση των αυτοκτονιών.

Στην Ελλάδα, υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ ποσοστού ανεργίας και επισκέψεων στα εξωτερικά ιατρεία και το τμήμα επειγόντων του Αιγινητείου νοσοκομείου.

Το ποσοστό ανεργίας βρέθηκε να συσχετίζεται θετικά με ανθρωποκτονίες και διαζύγια. Το μέσο εισόδημα συσχετίζεται αρνητικά με το ποσοστό αυτοκτονιών. Η ανεργία συσχετίζεται θετικά με το ποσοστό ανθρωποκτονιών (όχι με το ποσοστό αυτοκτονιών).


Δαπάνες

Οι επιστήμονες τόνισαν ότι το θέμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και γενικά της βελτίωσης των συνθηκών παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας στους Έλληνες πολίτες έχει περάσει από επώδυνες διαδρομές για όλους μας, με αποκορύφωμα την οδυνηρή, και σε όλους γνωστή, ιστορία της Λέρου. Δεν θέλουμε να ξαναγυρίσουμε σε αυτή την κατάσταση και δεν θέλουμε η όλη προσπάθεια της ημιτελούς ψυχιατρικής μεταρρύθμισης να καταλήξει στη δημιουργία μικρών μονάδων τύπου Λέρου στην κοινότητα.

Η δραματική περικοπή δαπανών για την ψυχική υγεία που σε πολλές περιπτώσεις φθάνει το 50%, δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα, τόσο για το προσωπικό που θα απολυθεί, προ παντός όμως για τους ασθενείς που έχουν αποασυλοποιηθεί. Τι θα γίνουν αυτοί οι ασθενείς; Θα ξαναγυρίσουν στο ψυχιατρείο; Θα ενταχθούν σε μεγαλύτερους «ξενώνες» (μικρογραφίες ψυχιατρείων); Θα παραμείνουν σε υποβαθμισμένους ξενώνες;

Η υποχρηματοδότηση της ψυχικής υγείας υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε:

● Αναστολή της ανάπτυξης της πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής υγείας, που είναι το φίλτρο για την αποτροπή εισόδου των ασθενών στα ψυχιατρεία.

● Υποβάθμιση της ποιότητας των προσφερομένων υπηρεσιών (όπως αναπτύχθηκε παραπάνω).

● Επικρίσεις και κυρώσεις από τις αρμόδιες αρχές της ΕΕ που έχουν θέσει το πρόγραμμα ψυχιατρικής μεταρρύθμισης «Yπό επιτήρησιν».

● Έκθεση της Ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στον κίνδυνο επιθέσεων ή και αποκλεισμού από τις διεθνείς επιστημονικές οργανώσεις (όπως έχει απειληθεί πολλές φορές στο παρελθόν).

● Οικονομική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού από τις υποτροπές των ασθενών και την ανάγκη που θα προκύψει για ενδονοσοκομειακή φροντίδα.

Προπαντός όμως, μεγάλη οδύνη στους ανθρώπους που νοσούν και που θα νοσήσουν από ψυχικές διαταραχές στο μέλλον.


Συντάξεις

Με απόφαση του υπουργού Υγείας, προβλέπεται παρακράτηση μέρους των συντάξεων των περιθαλπομένων σε δημόσια ιδρύματα χρόνιας παραμονής και σε εξωνοσοκομειακές στεγαστικές δομές, για νοσήλια. Η παρακράτηση φθάνει μέχρι 80%.

Οι ψυχίατροι είπαν ότι πρόκειται για ένα πολύ σκληρό και εξουθενωτικό μέτρο, και φυσικά το «κούρεμα» της φτωχοσύνταξης του συνανθρώπου μας που είχε την ατυχία να νοσήσει από ψυχικό νόσημα δεν πρόκειται να επιλύσει το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας.

Δ.Κ.