Κυριακή 3 Απριλίου 2011

Σύμβουλοι... μίας λίρας για τα 50 δισ. ευρώ


Από Το Ποντίκι 31.3.2011

Με αναθέσεις και α λα καρτ ερμηνείες του νόμου η κυβέρνηση άρχισε το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων με... πάρτι για λίγους φίλους πάνω από το ετοιμοθάνατο σώμα της δημόσιας περιουσίας. Ήδη υπογράφει «χρυσές συμβάσεις» με επιλεγμένους ξένους οίκους, εγχώριους συμβούλους, αλλά και νομικά γραφεία που σε πολλές περιπτώσεις έχουν ίδια συμφέροντα επί της πώλησης ή της αξιοποίησης του «φιλέτου» για το οποίο έχουν οριστεί και σύμβουλοι.


Δεν είναι περίεργο ότι αυτό που φοβόμασταν προ μερικών εβδομάδων (ότι, δηλαδή, από το Μαξίμου θα προσπαθήσουν να βγάλουν από τη μύγα... ξίγκι) δείχνει να γίνεται πραγματικότητα.

Με δεδομένη όμως τη βαρύτητα του «πακέτου» των περίφημων 50 δισ. ευρώ, η πρακτική των κυβερνητικών έχει προκαλέσει αντιδράσεις συμφερόντων, τόσο στο εσωτερικό όσο και το εξωτερικό, αλλά και ισχυρών πόλων που αισθάνονται ότι παραγκωνίζονται (αν τους είχαν πει ότι ήταν «μέσα») ή ότι αποκλείονται (αν απλώς διεκδικούσαν), και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες, από το «μεγάλο φαγοπότι» που προωθεί η Αθήνα.

Ήδη σημαντικοί φορείς, που ισχυρίζονται πως θίγονται, έχουν κινηθεί νομικά προς την Ευρωπαϊκή Ένωση απευθύνοντας ερωτήσεις στα αρμόδια όργανα για το αν είναι σύννομη η υλοποίηση ενός τόσο φιλόδοξου προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, παροχών και προμηθειών με γνώμονα τον παλιό «νόμο Χριστοδουλάκη».

Καλά ενημερωμένες πηγές μάς είπαν πως η Κομισιόν (ο τομέας του αρμόδιου επιτρόπου Μπαρνιέ) έχει κατ' αρχήν αποδεχτεί τη βασιμότητα σχετικής καταγγελίας, που υποβλήθηκε πέρυσι το φθινόπωρο, όταν ορίστηκε ο πρώτος σύμβουλος, και σε μία περίοδο που έδειχνε να μην υπάρχει πίεση.

Ουσιαστικά οι καταγγέλλοντες υποστηρίζουν πως, με οδηγό τον νόμο 3049/2002, η Διυπουργική άνοιξε τον δρόμο για να οριστούν από τους συναρμόδιους υπουργούς οι σύμβουλοι των ιδιωτικοποιήσεων. Επίσης οι όροι και τα κριτήρια για τον τρόπο με τον οποίο θα αμείβονται οι σύμβουλοι δεν προβλέπονται στον νόμο, κάτι που αφήνει στη διακριτική ευχέρεια του υπουργού Οικονομικών τη διαπραγμάτευση.


Λείπουν τα ουσιώδη

Τη στιγμή που η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός επαίρονται για τη «διαύγεια» (diavgeia) και την «ανοιχτή διακυβέρνηση» (opengov), στα σχετικά ιστολόγια δημοσιοποιείται πλήθος επουσιωδών στοιχείων (λ.χ. για λογαριασμούς των... 50 και των 100 ευρώ).

Απουσιάζουν όμως όλα τα ουσιώδη. Εάν ψάξετε, δεν θα μπορέσετε να βρείτε ούτε ένα ΦΕΚ που να γράφει ποιος διορίστηκε πού ούτε βέβαια – στην περίστασή μας – δίνονται στη δημοσιότητα τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις για τη λήψη των αμοιβών που δίδονται από το Δημόσιο σε συμβούλους που διαχειρίζονται συμβάσεις εκατομμυρίων ευρώ.

Επιπλέον, όπως ισχυρίζονται οι καταγγέλλοντες, με τη μέχρι τώρα ακολουθούμενη τακτική της Διυπουργικής δεν γίνεται ακριβής ορισμός των προσόντων που θα πρέπει να έχει ο σύμβουλος, αφού γενικά και αόριστα αναφέρεται πως θα πρέπει να έχει... εμπειρία και κύρος.

Στην αγορά δυσπιστούν. Και μη βιαστείτε να πείτε ότι κάποιοι κάνουν την τρίχα... τριχιά. Λίγες μέρες νωρίτερα ο υπουργός Οικονομιών επέλεξε μία νεοσύστατη προσωποπαγή εταιρεία από το Λονδίνο με καταβεβλημένο κεφάλαιο μίας λίρας Αγγλίας για τον καίριο ρόλο του στρατηγικού συμβούλου σχεδιασμού ολόκληρου του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων των 50 δισ. ευρώ.

Παρ' όλα αυτά στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Οικονομικών δεν έχουν το παραμικρό πρόβλημα να προχωρήσουν στο «πάρτι» με τις απευθείας αναθέσεις και τις συμβάσεις εν μέσω γενικευμένου περιβάλλοντος πολιτικής σήψης και απόλυτης δυσπραγίας στην πραγματική οικονομία.

Επιχειρηματίας που μέχρι τώρα μένει εκτός νυμφώνος έλεγε πως οι κρατούντες φαίνεται να ποντάρουν στο... «κοινοτικό κεκτημένο». Δηλαδή ότι η διαδικασία ελέγχου, τεκμηρίωσης και γνωμοδότησης στα γραφεία των Βρυξελλών είναι τόσο αργόσυρτη, ώστε οι αναθέσεις θα έχουν «τρέξει» αρκετά και δεν θα ανατρέπονται.

Χρηματοοικονομικοί παράγοντες υπολογίζουν σε 1 δισ. ευρώ τουλάχιστον τις προμήθειες που θα καρπωθούν κυρίως οι ξένοι τραπεζικοί οίκοι (πρώτες και καλύτερες οι «γνωστές και μη εξαιρετέες» Lazard, Citigroup, BNP), το εγχώριο σύστημα, αλλά και συγκεκριμένοι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι και νομικά γραφεία.


Χαρούμενοι και λυπημένοι

Το τυπικό διαδικαστικό της ανάθεσης, δηλαδή σε ποιους πήγαν οι δουλειές και τα χρυσά συμβόλαια, είναι γνωστό. Αυτό που δεν είναι τόσο γνωστό είναι το ότι η ανάθεση του κυρίως μενού σε Lazard, Citi, BNP φέρεται να έχει δυσαρεστήσει τη Morgan Stanley, την Deutsche Bank και δυο - τρεις ακόμη ξένους παίκτες που συνήθιζαν να «τρώνε» εύκολα στην Ελλάδα.

Το ισχυρό όπλο της κυβέρνησης και του οικονομικού επιτελείου φαίνεται πως είναι το μεγαλόπνοο πρόγραμμα «αξιοποίησης» του Ελληνικού. Στο συγκεκριμένο project χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι αναδείχθηκαν η Citigroup και η Πειραιώς. Ειδικός χρηματοοικονομικός σύμβουλος η Λάμδα Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι (προσοχή, ουδεμία σχέση έχει με τον όμιλο Lamda της EFG), νομικοί η Δικηγορική Εταιρεία Ζεμπέρης, Μαρκεζίνης, Λάμπρου και Συνεργάτες.

Μόνο έκπληξη δεν προκαλεί βέβαια η παρουσία του γραφείου Barcelona Strategical Urban Systems (του περίφημου Καταλανού αρχιτέκτονα και πρωθυπουργικού φίλου Χοσέ Αθεμπίγιο...) καθώς τα σχέδια για την «αξιοποίηση» του χώρου του Ελληνικού βασίζονται κυρίως σε δικές του ιδέες ανάπλασης.

Σε κοινοτικό επίπεδο η Κομισιόν, ύστερα από καταγγελία που δέχθηκε το φθινόπωρο, έκρινε πως υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για τη συμβατότητα του νόμου 3049/2002, καθώς το Δίκαιο ορίζει ρητά (επιβάλλει) τον γενικό κανόνα της ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων κατόπιν ανοιχτών διαγωνιστικών διαδικασιών. Βέβαια «παραθυράκια» υπάρχουν πολλά και, απ' ό,τι φαίνεται, τα αξιοποιεί (μέσω του υπουργού Επικρατείας) η κυβέρνηση για να επιταχύνει τις fast track διαδικασίες μέσω αναθέσεων με «χρυσά συμβόλαια».


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου