Πιο ζόρικη η στάση των Ευρωπαίων

Από Το Ποντίκι 11.8.2011 (απ' όπου και το σκίτσο του Πάνου)

Τον πανικό της για τις ραγδαί­ες εξελίξεις προσπαθεί να κρύψει η κυβέρνηση έπειτα από τις δηλώσεις των Γερμα­νών ότι σκοπεύουν να ξανανοίξουν τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 21ης Ιουλίου. Η αναταραχή στην αγορά ομολόγων και τα χρηματιστή­ρια έβγαλε στην επιφάνεια τον σκε­πτικισμό που υπήρχε, αναδεικνύο­ντας ότι υπάρχουν ακόμα πολλές λε­πτομέρειες που δεν έχουν διευκρινι­στεί, οι οποίες αφορούν και το ελλη­νικό πακέτο «διάσωσης».


Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Οικονομικών προσπαθούν να καλύψουν την ανησυχία τους με επαφές με Ευρωπαίους αξιωματού­χους και διαρροές ότι η Αθήνα πιέζει για άμεση εφαρμογή των αποφάσε­ων, αλλά και για την έκδοση ευρωομολόγου. Όλα αυτά, όμως, είναι προ­πέτασμα καπνού, διότι επί της ουσίας, τόσο ο Γ. Παπανδρέου όσο και ο Ευ. Βενιζέλος εισέπραξαν σκληρή στάση και την απάντηση «κάντε την δουλειά σας πρώτα και μετά συζητήστε».


Και αυτό επειδή, μετά τις αποφά­σεις του Ιουλίου, τις οποίες η κυβέρ­νηση έσπευσε να πανηγυρίσει ως τε­τελεσμένο γεγονός, υπήρξε «κοιλιά» τόσο σε διπλωματικό επίπεδο όσο και σε αυτό των αποφάσεων.

Την ώρα που η κρίση θέτει σε κίνδυ­νο τα όποια κεκτημένα της Ελλάδας, η πολιτική σκηνή της χώρας βιώνει μια υπόγεια πάλη μεταξύ του λεγόμενου παπανδρεϊκού με το βενιζελικό στρα­τόπεδο – μια μάχη για να κερδηθούν οι επικοινωνιακές εντυπώσεις για το ποιος παίζει το… πρώτο βιολί στις αποφάσεις για την οικονομία.

Την ίδια στιγμή εντύπωση προκαλεί η λεγόμενη εκστρατεία πληροφόρη­σης για τις ελληνικές θέσεις από τον ΥΠΕΞ Στ. Λαμπρινίδη, που μετέβη σε Δανία και Νορβηγία (!) για να πιέσει για τη λήψη αποφάσεων, όπως διέρρεαν οι κυβερνητικοί κύκλοι. Όμως η μεν Δανία δεν ανήκει στην ζώνη του ευρώ, ενώ η Νορβηγία δεν είναι καν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης!


Τι κρύβει η κυβέρνηση

Όπως ενημέρωσαν οι Ευρωπαίοι τον Βενιζέλο, δεν θα δεχθούν καμία καθυστέρηση στην εφαρμογή των απο­φάσεων, ενώ ούτε πείθονται από τις δικαιολογίες για τους λόγους που οι στόχοι εξακολουθούν να βρίσκονται εκτός χρονοδιαγραμμάτων. Μάλιστα, η Αθήνα έλαβε το μήνυμα ότι δεν θα εκταμιευθεί η έκτη δόση, εάν δεν ολοκληρωθούν με επιτυχία οι εξονυ­χιστικοί έλεγχοι της τρόικας, που θα έρθει στις 22 Αυγούστου και θα πα­ραμείνει για έναν ολόκληρο μήνα.

Ο κίνδυνος καθυστέρησης της εκταμίευσης είναι μεγάλος και η κυ­βέρνηση το γνωρίζει πολύ καλά – γι’ αυτό προσπαθεί από τώρα να δημι­ουργήσει το ανάλογο κλίμα, το οποίο μπερδεύει τις εσωτερικές εξελίξεις με τις διεθνείς, ούτως ώστε οποιαδή­ποτε καθυστέρηση να περάσει στον κόσμο ως συνέπεια της διεθνούς αναταραχής. Ωστόσο, οι αστοχίες παραμένουν, ενώ έχουν ήδη κατα­γραφεί από τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας:

1. Τα κρατικά έσοδα, αν και ακο­λούθησαν αυξητική τάση τον Ιούλιο, εξακολουθούν να δημιουρ­γούν μαύρες τρύπες και το οικονομι­κό επιτελείο γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι σχεδόν αδύνατο να καλυφθούν τα 2,3 δισ. ευρώ χωρίς νέα επώδυνα μέτρα. Το δύσκολο είναι ότι αυτά θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο, εν μέ­σω της παρουσίας του πρωθυπουρ­γού στη ΔΕΘ.

Μέχρι την Τετάρτη, το Μαξίμου πίστευε ότι η ομιλία του ΓΑΠ θα είχε πανηγυρικό χαρακτήρα με την ψήφιση του νέου δανείου, όπως επίσης ότι θα περνού­σαν σε δεύτερη μοίρα τα νέα σκληρά μέτρα. Τώρα, όμως, η κυβέρνηση θα πρέπει όχι μόνο να εξαγγείλει νέο κύκλο φόρων και περικοπών, αλλά και να δικαιολογήσει τα όσα κάλυπτε μέχρι τώρα για το νέο σχέδιο διάσω­σης.

Μάλιστα, η διγλωσσία φαίνεται και από το γεγονός ότι, την ίδια μέρα που ο κ. Βενιζέλος επαναλάμβανε τη δέσμευσή του για δικαιότερο φορο­λογικό σύστημα, το ΥΠΟΙΟ ανακοίνω­σε την αύξηση του ΦΠΑ από 13% σε 23%-μία αύξηση που θα βάλει ταφόπλακα στην προσπάθεια ανάκαμψης της πραγματικής οικονομίας.

2. Η κυβέρνηση φαίνεται πως δι­ατελεί σε πανικό και σύγχυση. Εξακολουθεί να μην έχει οικονομι­κή πολιτική ανάκαμψης, ακολουθώ­ντας το αποτυχημένο μοντέλο που στραγγαλίζει οποιαδήποτε προοπτι­κή. Η περίτρανη εξαγγελία για τον πακτωλό χρημάτων, που θα έρχονταν με ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο τύ­που Μάρσαλ, πλέον ξεφούσκωσε και - παρά τις επίσημες δηλώσεις Μπαρόζο ότι δεν θα έρθουν νέα κονδύλια - κανένας κυβερνητικός παράγοντας δεν τοποθετήθηκε περί τούτου και δεν έδωσε εξηγήσεις.

3. Η μαύρη τρύπα του ελλείμματος θα καλυφθεί με απολύσεις σε Δημόσιο και ΔΕΚΟ και θα χρεωθεί ως απαίτηση της τρόικας. Οι απολύσεις ενδέχεται να φθάσουν τις 200.000. Ήδη μια πρόγευση έδωσε ο κυβερνη­τικός εκπρόσωπος με δηλώσεις του για πρόθεση μαζικής σύγκρουσης με συνδικάτα και «συντεχνίες». Ετοιμάζεται νομοθετική ρύθμιση για το κλείσιμο δέκα μεγάλων οργανισμών, χωρίς όμως να υπάρχει πλάνο για το τι θα γίνει μετά το κλείσιμο, σε λει­τουργικό επίπεδο.

Ετοιμάζονται, επίσης, λίστες με τη δημοσιοποίηση ονομάτων μεγάλων φοροφυγάδων, προκειμένου να επι­σκιαστεί η ανικανότητα πάταξης της φοροδιαφυγής. Το ΥΠΟΙΟ κινείται σε επίπεδο εντυπώσεων, ελπίζοντας ότι θα ικανοποιηθεί η τρόικα. Στην ου­σία, όμως, δεν έχει γίνει καμία τεχνι­κή προεργασία για τη σύσταση της ομάδας, της οποίας θα ηγηθούν οι Γερμανοί, ούτως ώστε να εντοπιστούν οι πραγματικοί μεγαλοφειλέτες.

Αντιθέτως, η κυβέρνηση εξαγγέλ­λει την ένταξη των εισπρακτικών εταιρειών και δικηγορικών γραφείων που θα μπουν στο παιχνίδι του εκβι­ασμού και που, βεβαίως, στοχεύουν στον εκφοβισμό των μικρών. Ταυτο­χρόνως, υπάρχει κίνδυνος αντισυ­νταγματικών μεθόδων, εάν δεν δι­ευκρινιστεί πλήρως το πλαίσιο λει­τουργίας τους και οι αρμοδιότητές τους. Έχει ακουστεί, μάλιστα, ότι οι εταιρείες και τα δικηγορικά γραφεία θα έχουν το δικαίωμα κατάσχεσης σε περίπτωση που ο οφειλέτης αδυνατεί να πληρώσει.

4. Η κυβέρνηση όλο... ανάπτυξη θέ­λει, αλλά κάνει τα αδύνατα δυνα­τά για να μην την πετύχει... Επειδή υπάρχει απόκλιση του προϋπολογι­σμού, το υπουργείο Οικονομικών – παρά την αντίθεση της τρόικας – ανα­μένεται να προχωρήσει στο προσφι­λές σπορ της περαιτέρω περικοπής των επενδυτικών κονδυλίων. Έτσι, αναμένεται ο μηδενισμός του Προ­γράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

5. Παρά τις εξαγγελίες για πρωτο­γενή πλεονάσματα και επιστρο­φή στην ανάπτυξη, από το 2012, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται για την εφαρμογή του «Σχεδίου Β», που δεν είναι άλλη από τη στάση πληρωμών, μέσα από περικοπή δαπανών προς ΔΕΚΟ, ασφαλιστικά ταμεία, νο­σοκομεία, δήμους και άλλους φορείς του Δημοσίου, οι οποίοι αναμένεται να προκαλέσουν νέα ασφυξία στην αγορά.

6. Μέχρι τον Σεπτέμβριο, η κυβέρ­νηση πρέπει να εισπράξει 1,7 δισ. ευρώ από τις ανύπαρκτες αποκρατικοποιήσεις! Εδώ οι τροϊκανοί και οι δανειστές μας δεν σηκώνουν κουβέντα. Στη συνομιλία που είχε ο Βενιζέλος με τους Γιούνκερ και Ρεν πήρε το μήνυμα ότι δεν υπάρχουν δικαιολογίες και ότι η Αθήνα πρέπει να πουλήσει...

Η κυβέρνηση προβάλ­λει την επιχειρηματολογία ότι η πτώ­ση στα χρηματιστήρια δεν ευνοεί τις πωλήσεις και ότι η νέα εταιρεία, που έχει αναλάβει να «τρέξει» το εγχεί­ρημα, δεν είναι ακόμη έτοιμη. Παρ’ όλα αυτά, οι δανειστές επιμένουν. Και πώς να μην επιμένουν, αφού όσο χαμηλότερο είναι το τίμημα τόσο το καλύτερο – γι’ αυτούς....

7. Η κυβέρνηση απέτυχε μέχρι τώ­ρα στις διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες επενδυτές, στο πρόγραμ­μα επαναγοράς και μετακύλισης ομο­λόγων. Ενώ ο Βενιζέλος δήλωνε ότι το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί μέσα στον Αύγουστο, τελικά υποχρεώθηκε μέσα σε λίγες μέρες να ανασκευάσει και να μιλάει για ορίζοντα Οκτωβρίου!

Ο λόγος δεν είναι μόνο η διεθνής χρηματιστηριακή κρίση, όπως υπο­στηρίζουν οι κυβερνητικές διαρρο­ές. Είναι και το γεγονός ότι αρκετές ξένες τράπεζες «πάγωσαν» τις δια­πραγματεύσεις, επειδή έκριναν στις συζητήσεις ότι δεν τους συνέφερε το πρόγραμμα. Έτσι, τώρα η Αθήνα προσπαθεί να καλύψει το κενό με την περαιτέρω δέσμευση ελληνικών και κυπριακών τραπεζών και τον μεγα­λύτερο ορίζοντα λήξεων ελληνικών ομολόγων έως το 2024 ή και το 2030, αντί του 2020, ούτως ώστε να καλυ­φθεί ο στόχος των 135 δισ. ευρώ.


Ο σκληρός πυρήνας εν δράσει

Η Γερμανία, η Ολλανδία, η Φινλανδία – και σε δεύτερο πλάνο η Σλοβακία και η Σλοβενία – ετοιμάζονται να εκμεταλλευθούν τα «παραθυράκια» που άφησε η απόφαση της Συνόδου Κορυφής, στις 21 Ιουλίου, και να αναπροσαρμόσουν τις συμφωνίες. Ανάμεσά τους είναι και το νέο δάνειο της Ελλάδας. Το δάνειο θα δοθεί, αλλά οι όροι ξανατίθενται επί τάπητος και σίγουρα δεν θα έχουν σε τίποτε να κάνουν με την «αίσθηση» του πρωθυπουργού ότι «σωθήκαμε».

Από την επόμενη μέρα της Συνόδου, οι Γερμανοί είχαν προειδοποιήσει ότι οι αποφάσεις δεν είναι τελεσίδικες, με τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να δηλώνει ότι θα χρειαστούν πολλές Σύνοδοι για να αποσαφηνιστούν οι αποφάσεις για την κρίση χρέους – καθώς επίσης ότι η Ελλάδα έχει ακόμη πολύ δρόμο και ότι οι όροι για το νέο δάνειο θα είναι σκληρότατοι.

Τότε, η κυβέρνηση έσπευσε να πει ότι ο κ. Σόιμπλε έκανε τις δηλώσεις για να ικανοποιήσει το πολιτικό εσωτερικό μέτωπο, όμως αυτό είναι αναληθές. Με πρόφαση τη νέα αναταραχή στην αγορά ομολόγων, οι σκληροπυρηνικές χώρες – και ιδιαίτερα η Γερμανία – θα επιχειρήσουν να επιβάλουν ένα νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο, ουσιαστικά, θα χωρίζει την ευρωζώνη στα δύο. Στις δημοσιονομικά υγιείς χώρες που θα έχουν τον πρώτο λόγο και θα αποφασίζουν για τα πάντα, όπως και στις υπόλοιπες.


Τσεκούρι

Όσες, μάλιστα, κάνουν χρήση των πακέτων διάσωσης και του προσωρινού μηχανισμού EFSF, θα τελούν υπό τη διοίκηση της λεγόμενης πρώτης ταχύτητας χωρών, με πλήρη παράδοση της εθνικής κυριαρχίας.

Επίσης, η Γερμανία, που θεωρεί ότι κανένας μηχανισμός – όπως ο EFSF και η ΕΚΤ – δεν μπορούν ουσιαστικά να διασώσουν την Ιταλία και την Ισπανία, θα επιδιώξει να βάλει φρένο στην απόφαση για αλόγιστη αγορά ομολόγων, επιδιώκοντας η διάσωση των χωρών αυτών να γίνεται κατά κύριο λόγο μέσα από μεταρρυθμίσεις και λιτότητα, ενώ η βοήθεια να έρχεται σε τελικό στάδιο, αν χρειαστεί.

Και αυτό διότι ο όρος που εντάχθηκε στις αποφάσεις της Συνόδου και αφορά την παρέμβαση του EFSF στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, όπως και το δικαίωμα χρήσης του, προληπτικά, από χώρες με προβλήματα στη δανειοδότηση – χωρίς να χρειάζεται να μπαίνουν στον μηχανισμό στήριξης – αποδείχθηκε μπούμερανγκ, δίνοντας το έναυσμα στις αγορές να σφυροκοπήσουν ανελέητα τις δύο αυτές χώρες.


Η de facto διάλυση

Όπως δείχνουν τα πράγματα, οι αγορές «διάβασαν» τις αδυναμίες της απόφασης και ωθούν την Ευρώπη να ανοίξει τις κάνουλες του δανεισμού ο οποίος, στην ουσία, σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, θα βάλει δυναμίτη στον ισολογισμό της ΕΚΤ και των ίδιων των υγιών χωρών της ευρωζώνης, που θα δουν το δημόσιο χρέος τους να εκτοξεύεται – κι εν συνεχεία να χάνουν την πιστοληπτική ικανότητα ΑΑΑ.

Με αυτό τον τρόπο, θα υπάρξει και de facto διάλυση της ευρωζώνης. Η ειρωνεία είναι ότι, ενώ φαίνεται πως οι αγορές ωθούν την Ε.Ε. να λάβει αποφάσεις για να σωθεί, στην ουσία – και υπογείως – κάνουν ακριβώς το αντίθετο...