Η εποχή της καρικατούρας

Από τη Ρήξη Ιουλίου - Αυγούστου

Της Μαρίας Πολυκάρπου

Βγήκε λοιπόν σεργιάνι το χαφιεδότσουρμο:

● Το διαδίκτυο έχει γεμίσει κυπατζήδες. Ιστολόγια σε διατεταγμένη υπηρεσία, με ένα σωρό «καθρέφτες», αναλαμβάνουν το έργο το καλό: να υιοθετούν ό,τι αντιτίθεται, έστω υποτυπωδώς, στην κυρίαρχη προπαγάνδα των νεοκατοχικών της κυβέρνησης και να στέλνουν στην πυρά όποιον ξεφεύγει από το ενδεδειγμένο όριο. Να ελεεινολογούν τον Γιωργάκη και πίσω από την κουρτίνα να κάνουν τις δουλειές του.


● Πρόθυμοι σύμμαχοί τους μερικοί «εξεγερμένοι» καναπεδάτοι ιστολόγοι, που επαναστατούν από τα πληκτρολόγια και τις οθόνες του υπολογιστή τους, αφελείς, χωρίς πολιτική συγκρότηση, που εύκολα ξεπέφτουν σε κάθε είδους καταγγελία, αρκεί να κάνει φασαρία και να δικαιολογεί την παρουσία τους στο αχανές διαδίκτυο.

● Ο Πάγκαλος χρεώνει πραγματικούς και φανταστικούς νεκρούς στο ΚΚΕ και τον ΣΥΡΙΖΑ! Ασύλληπτου μεγέθους ηλιθιότητες για μια Αριστερά που είτε κρύβεται στις διαδηλώσεις αλλάζοντας πορεία είτε κολυμπά στην άβυσσο της εσωτερικής διάλυσης παρακαλώντας τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ να την απαλλάξουν από την αμηχανία της. Η άκρατη χυδαιότητα του Πάγκαλου όμως είναι δείγμα όχι μόνο φασίζουσας λογικής, αλλά και πανικού, καθώς στην κυβέρνηση ξέρουν ότι σύντομα θα θερίσουν θύελλες.

● Οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι «φιρμάτοι» δημοσιογράφοι επιτελούν, πέρα από τον γνωστό ρόλο του εισαγγελέα, και αυτόν του κοινού συκοφάντη.

● Κανίβαλοι κάθε είδους επιχειρούν να τραβήξουν στον βούρκο της διαφθοράς και της ανικανότητας του καταρρέοντος πολιτικού συστήματος όποιον ακόμη δεν έχει λερωθεί από τα πολιτικά τους βοθρολύματα. Συνήθης τακτική, ακόμη μια φορά, η «προσκόλληση». Ευθεία η παραπομπή στον «Κυανοπώγωνα».

Η χώρα, αλυσοδεμένη με το Μνημόνιο και τις δανειακές συμβάσεις, χωρίς κανένα περιθώριο πολιτικής διαχείρισης, υπό συνεχείς γεωστρατηγικούς εκβιασμούς, όλα δείχνουν ότι οδεύει συντεταγμένα προς την πτώχευση: αναδιάρθρωση χρέους με όρους των δανειστών θα είναι, αναδιαπραγμάτευση θα την πουν και ψάχνουν το κορόιδο για να του χρεώσουν τον μουντζούρη και την εσωτερική στάση πληρωμών. Κανείς άλλωστε από τους «αρμόδιους» δεν το διαψεύδει. Ούτε η Ευρωτράπεζα ούτε το ΔΝΤ. Απλώς και οι δύο χρεώνουν την επιλογή στους Γερμανούς.

Υπό το φως αυτής της ζοφερής προοπτικής κυβέρνηση, ΜΜΕ και λοιποί συγγενείς επιχειρούν να συμπαρασύρουν όποιον αύριο θα μπορούσε να σταθεί απέναντί τους. Και τι έγινε που το μπλοκ εξουσίας τείνει να γίνει πανίσχυρο; Και τι έγινε που από παντού ξεπετάγονται καρικατούρες πρόθυμες να το συνδράμουν; Το ζητούμενο είναι η σιγή νεκροταφείου.

Ποιος άλλωστε θα μπορούσε να προβάλει άλλον δρόμο απ’ αυτόν της πτώχευσης; Απέναντι στη συντεταγμένη αυτή επιλογή μόνο παραλλαγές του ίδιου μοντέλου αντιπαρατίθενται. Σε μια τηλεοπτική εκπομπή με εκπροσώπους απ’ όλες τις πολιτικές δυνάμεις, την επομένη της πτώχευσης, μόνο το ΚΚΕ (με τη θέση περί «μη αναγνώρισης του χρέους») θα μπορεί να λέει ότι ζητούσε κάτι διαφορετικό. Χωρίς ωστόσο να το έχει επιλέξει ως στρατηγική.


Καρικατούρα αντιπολίτευσης

Όλοι, από λίγο έως πολύ, επικαλούνται – ή φοβούνται ή επιζητούν ενδεχομένως – την «κοινωνική οργή». Σ' αυτήν επενδύουν τα ΜΜΕ, αυτήν ξορκίζουν οι δυνάμεις που έχουν, ή επιζητούν να έχουν, αύριο την εξουσία. Αυτήν επικαλούνται όσοι αδυνατούν ή δεν επιλέγουν να αρθρώσουν λόγο απελευθερωτικό ή τουλάχιστον... κατανοητό λίγο παραέξω από τα κομματικά και επαγγελματικά γραφεία τους.

Άλλωστε τι είναι η «κοινωνική οργή»; Η απειλή ενός ξεσπάσματος χωρίς κατεύθυνση, στόχο και επιδίωξη. Χωρίς πολιτική λογική, χωρίς πολιτικό αίτημα, χωρίς όραμα. Η απειλή για έναν άλλο «Δεκέμβρη», που μπορεί να είναι «Σεπτέμβρης» ή «Οκτώβρης». Που θα κάψει, θα διαλύσει, θα απειλήσει και θα ξεφουσκώσει ενισχύοντας ακόμη μια φορά το δίπολο τρομοκρατίας και καταστολής. Μια ακόμη καρικατούρα «εξέγερσης». Άλλωστε οι καρικατούρες στην πολιτική σκηνή δεν μας λείπουν:

1. Η Ν.Δ. είναι μια καρικατούρα αντιπολίτευσης. Με το «σας» και με το «σεις». Υπέρ του Μνημονίου, από το οποίο... κάποτε θα μας απαλλάξει. Σε αγωνιώδη αναζήτηση του ανύπαρκτου «μείγματος» πολιτικής, το οποίο θα μας απαλλάξει απ’ το Μνημόνιο γρηγορότερα απ’ ό,τι το... ΠΑΣΟΚ! Χωρίς λέξη για τις «λεπτομέρειες» των δανειακών συμβάσεων. Χωρίς κανένα στέρεο και πειστικό αντιπολιτευτικό επιχείρημα. Με μόνη πολιτική της πιθανότητα να καρπωθεί τις πολλαπλασιαζόμενες απειλές στα εθνικά. Μόνο που αυτό δεν ονομάζεται πολιτική.

2. Δεξιότερα ο ΛΑΟΣ, η συνεπής αμερικανόδουλη Ακροδεξιά με τον «πατριωτικό» φερετζέ του μητσοτακικού Καρατζαφέρη. Άνευ λοιπών σχολίων.

3. Εξ ίσου δεξιά με τους Καρατζαφέρηδες, η Ντορούλα με το αιωνίως παγωμένο «κεντροδεξιό» χαμόγελο και έναν στρατό στα ΜΜΕ να την προβάλλει με μόνο επιχείρημα ότι ο Σαμαράς είναι... δεξιότερος.

[Μια στάση εδώ: Από πότε η νεοφιλελεύθερη κόρη του Μητσοτάκη είναι πιο «κεντρώα» από τη σαμαρική θέση περί του κράτους ως (έστω κουτσουρεμένου) εργαλείου ανάπτυξης; Από πότε οι θέσεις στα εθνικά ορίζουν το «αριστερό» και το «δεξιό»; Ίσως κάποτε μας πείσουν ότι ο Λαφαζάνης είναι δεξιότερος του Κουβέλη ή ότι το ΚΚΕ κινείται δεξιότερα από την Ντόρα, ο Παναγιωτακόπουλος από τον Γιωργάκη και πάει λέγοντας! Ε, ας το δούμε και τούτο...].

4. Στον ΣΥΡΙΖΑ ο Τσίπρας απέμεινε έρημος βαρύς και μόνος. Με ανόητα «εξεγερμένα» παιδαρέλια και ανεπάγγελτους οικονομολόγους της συμφοράς για «συμβούλους», πείστηκε να ωθήσει στην έξοδο τους ανανεωτικούς και τώρα θα πρέπει να παλέψει για να ξαναμπεί στη Βουλή. Πολιτευόμενος με ελαφρότητες περί «δημοψηφισμάτων», περιμένει απλώς την τελική σύγκρουση με τον Αλαβάνο, η οποία θα καταστρέψει και τους δύο.

5. Οι ανανεωτικοί έφτιαξαν το μαγαζάκι τους και περιμένουν. Άλλη μια καρικατούρα Αριστεράς, που περιμένει να κληθεί για να συμμετάσχει στη νομή της εξουσίας.

Πρώτα όμως πρέπει να φτιάξουν το μαγαζί: Να εισπράξουν από τη φθορά του ΠΑΣΟΚ και να τα βρουν με τους Οικολόγους, ώστε τουλάχιστον να γίνουν μια αξιοπρεπής τσόντα του Γιωργάκη. Αν βεβαίως οι συνθήκες το επιτρέψουν και αν ο άσπλαχνος γιος της Μαργαρίτας δεν προτιμήσει Ντόρα και Καρατζαφέρη για να υλοποιήσουν την «εθνική ενότητα». Αλλιώς και μια είσοδος στη Βουλή δεν θα τους πέσει βαριά.

6. Η «εκτός των τειχών» Αριστερά βρήκε τον πολιτικό της δρόμο: φιλοδοξεί, εν μέσω φληναφημάτων και ποικίλων αποκλίσεων από ομάδα σε ομάδα, να φτιάξει έναν νέο ΣΥΡΙΖΑ στη θέση αυτού που καταρρέει. Θνησιγενείς απόπειρες, που θα καταλήξουν ως συνήθως σε ανακύκλωση προσώπων. Δίχως μια στάλα οράματος, με μόνη τη διαπίστωση ότι αυτή τη φορά ο άτιμος ο καπιταλισμός θα καταρρεύσει.

7. Και το ΚΚΕ; Μάλλον βιάστηκαν στον Περισσό να κρεμάσουν ψηλά τον Στάλιν και να αποκαταστήσουν τον Ζαχαριάδη. Δεν είχαν προβλέψει τον Πάγκαλο! Χωρίς τις χοντροκομμένες χυδαιότητές του, χωρίς το μαυραγορίτικο θράσος του δημοσιογραφικού εσμού της πεντάρας, το θέμα συζήτησης γύρω από το ΚΚΕ θα ήταν η μείωση κατά 30% και 40% των μισθών στον «Ριζοσπάστη». Πριν ακόμη τη βγάλει από το καπέλο ο Παπακωνσταντίνου ως μια ακόμη «απαίτηση της τρόικας».

Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ θα φορτώνεται «επικοινωνιακά» την αναδιαπραγμάτευση του χρέους και την πτώχευση, το ΚΚΕ θα χρεώνεται τη «λύση» του εργασιακού πριν ακόμη την επιχειρήσει η κυβέρνηση. Τόση ευφυΐα, τόση προνοητικότητα. Για λίγες χιλιάδες ευρώ.

Τουλάχιστον το ΚΚΕ συγκρούεται – με όποιους όρους. Και δεν χάνει στις δημοσκοπήσεις. Έως εκεί όμως.


Εικόνα σου είμαι, κοινωνία...

Η καρικατούρα αντιπολίτευσης, που σκορπίζει την απογοήτευση ή, στην καλύτερη περίπτωση, τη θυμηδία, δεν είναι η κυρίως υπεύθυνη για το χάλι της. Γέννημα μιας παραιτημένης, ηττημένης, απαξιωμένης, παραδομένης στην κατανάλωση, την υποταγή και τη μιζέρια κοινωνίας είναι. Δικά της παιδιά είναι αυτό το πολιτικό σύστημα της εθελοδουλίας, αυτός ο άθλιος συνδικαλισμός, αυτή η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αυτή η λογική της φοροαποφυγής και της μικρής ή μεγαλύτερης μίζας. Δική της και η λογική της σκλαβιάς των μεταναστών.

Αμήχανη, φοβισμένη για τη βίαιη πτώχευσή της, με γκρεμισμένες τις αυταπάτες της, λουφάζει και οργίζεται. Απειλεί με την ανεξέλεγκτη, ανορθολογική και απολίτικη «οργή» της. Αρνείται να πιστέψει ότι «ξαφνικά» καταρρέει ο σαθρός κόσμος τον οποίο έχτισε σε πλήρη συνενοχή με «τις κουφάλες τους πολιτικούς», τα «λαμόγια τους δημοσιογράφους», τους «δολοφόνους τρομοκράτες», με τον Χατζηπετρή και την παρέα του.

Δυστυχώς εύκολες απαντήσεις δεν υπάρχουν πια. Ίσως όμως υπάρξουν σύντομα κάποιες καινούργιες. Αν η οικονομική καταστροφή οδηγήσει σε μια νέα μορφή κοινωνικής αλληλεγγύης, σε ένα νέο – και ταυτόχρονα τόσο παλιό... – πολιτισμικό υπόδειγμα, σε ένα απελευθερωτικό όραμα, στο ξεπέρασμα του εαυτουλισμού, στην επανανακάλυψη του συνανήκειν, σε νέες κοινότητες, σε νέους τρόπους άσκησης της πολιτικής.

Αυτές οι μεταλλάξεις δεν γίνονται σε μια νύχτα. Εκτός αν η εθνική μας νύχτα αποδειχτεί απρόσμενα μεγάλη και σκοτεινή...